‘En attendant le vote’ kon bij het publiek tijdens het net voorbije Fespaco-festival in Ouagadougou op bijzonder veel belangstelling rekenen.

Deze politieke film, die erg actuele thema’s aanraakt, kreeg van de internationale jury zaterdagavond een speciale vermelding bij de uitreiking van de Etalons de Yennenga, de Afrikaanse Oscars. Velen hadden ongetwijfeld op meer gerekend. De film was de grote favoriet van het lokale publiek en de pers.

Originele adaptatie van Kourouma’s roman

Deze film, waarvoor Missa Hébié samen met Marcel Beaulieu het scenario schreef, is gebaseerd op de roman ‘En attendant le vote des bêtes sauvages’ van de Ivoriaanse auteur Ahmadou Kourouma. Het is precies deze zeer originele adaptatie die de jury enorm kon bekoren. De film werd voor Fasofilms geproduceerd in de studio’s van het Centre Cinématographique du Maroc.

Machtsmisbruik, een president-maréchal die al 21 jaar met absolute macht regeert, staatsgrepen, traditionele machtsinstrumenten, soldaten, revolutionairen zonder duidelijke ideologie, buitenlandse bemoeienissen, politieke vrienden die hun vroegere medestanders een mes in de rug steken als ze op die manier aan de macht kunnen komen, … alle elementen zijn aanwezig in dit bijzonder sterk vertolkt verhaal over de imaginaire République du Golfe, een niet nader genoemd Afrikaans land (in de roman van Kourouma stond Togo onder Eyadema model), maar de gelijkenissen met enkele reële toestanden zijn al te frappant om toeval te zijn.

Zuiveringsritueel

President Koyaga is na 21 jaar absolute dictatuur en terreur tegen eventuele tegenstanders zelf het slachtoffer geworden van een aanslag. Hij vlucht naar zijn geboortedorp waar hij probeert de meteoriet van zijn moeder en de koran van maraboet Bokano terug te vinden, de machtselementen waarop zijn jarenlange bewind waren gebaseerd. Omringd door traditionele hovelingen en een griot-muzikant die hem onverbloemd de waarheid durft te zeggen, ondergaat hij een soort van zuiveringsritueel. 

Op een informele persontmoeting na afloop van de film zei Missa Hébié dat hij met zijn film Afrikanen een spiegel wil voorhouden over de politieke toestand, die helaas nog altijd een realiteit is in een aantal landen.

Mensen aan het denken zetten

“Als mensen aan het denken kunnen worden gezet dat het ook anders kan, maken we een kans om uit deze crisis te raken”, zei hij. Het hoofdpersonage van de film, de president-maréchal Koyaga deed mij hoe langer hoe meer denken aan Mobutu.

Hébié vermeldde Centraal-Afrika, maar ook “een land dicht bij ons waarvan we elke dag de trieste beelden zien tot wat machtshonger en militaire bemoeienis met de politiek toe kan leiden.” De verwijzing naar de politieke impasse waarin Ivoorkust verzeild is geraakt, is duidelijk.

Verzuchtingen van de bevolking naar meer democratie

Valentine Sanou, medewerkster aan AfriCiné, het blad van de Fédération Africaine de la Critique Cinématographique, die elke dag voor een extra editie zorgde tijdens het festival, schreef dat het geweld in deze en andere films het gevolg is van de terechte verzuchtingen van de bevolking naar meer democratie, de enorme en nog steeds groeiende kloof tussen een kleine groep die van de macht kan profiteren en de miserie waarin veel mensen gedwongen zijn om te overleven, en het misbruik van schaarse overheidsmiddelen.

Hébié heeft met zijn film de bevolking een spiegel willen voorhouden, en is daar wonderwel in geslaagd. Hopelijk komt deze boeiende film binnenkort ook in Europese zalen, want het zou jammer zijn als hij alleen door het selecte publiek van filmfestivals bekeken zou kunnen worden.