Egyptische mannen en vrouwen stonden bij de opstand schouder aan schouder, ze hadden allemaal het gevoel dat ze tot dezelfde beweging behoorden en dezelfde doelstellingen nastreefden, zegt Nora Rafeh Refa Tahtawi. De jonge Egyptische nam aan het protest op het Tahrirplein in Caïro deel en is nu in New York voor de jaarlijkse vergadering van de VN-Commissie over de Status van Vrouwen. “We schrijven geschiedenis, en de sky is our limit”, zegt Tahtawi. “Jullie zullen winnen”, belooft ze het Libische volk.
Dr. Azza Kamel, een prominente Egyptische vrouwenrechtenactiviste, nam ook deel aan het protest. “Het is de eerste keer dat de vrouwen op waardige wijze op gelijke voet staan met mannen. Niemand zal erin slagen hen te verdelen.”
Anders
Waardigheid – karama in het Arabisch – is een woord dat vaak gescandeerd werd tijdens de manifestaties. Het is ook de naam van een internationale basisbeweging die in 2005 vanuit Egypte ontstond en programma in de hele Arabische wereld heeft. “Deze revolutie bracht mensen naar voren die op alle vlakken anders waren, een andere klasse, een andere opvoeding, een andere politieke overtuiging”, zegt Hibaaq Othman, stichter en directeur van Karama.
“Ze zagen zichzelf als een gemeenschap”, zegt ze. “Ze hebben hun visie verenigd, hun energie verenigd, dit ging over hen en was voor hen bestemd. Elke vrouw leed op dezelfde manier.”
Volgens Kamel waren de Tunesische vrouwen de katalysator voor de Egyptische vrouwen. Op dezelfde manier zijn de vrouwen in Bahrein nu de barrière aan het slopen, ook al is de samenleving daar conservatiever, zegt Kamel.
“Wanneer vrouwen gaan beslissen, is er geen barrière meer”, zegt Nihad Abou El Komsan van het Egyptische Centrum voor Vrouwenrechten.
Nog zeer moeilijke tijden
Othman zegt dat de Egyptische vrouwen er nu moeten voor zorgen “dat ze betrokken zijn bij de opstelling van de grondwet en dat ze in elk belangrijk comité aanwezig zijn.” Het grondwettelijke comité telt op dit moment nog geen vrouwelijke leden.
“Er komen nog zeer moeilijke tijden”, zegt ze. De mensen zullen de handen in elkaar moeten slaan, waardigheid, respect en vrijheid eisen, op politiek, sociaal en religieus vlak. “Zo gaat dat wanneer je een democratie opbouwt.”
Het pas opgerichte VN-vrouwenagentschap kan een belangrijke rol spelen bij wat nu in Noord-Afrika en de Arabische wereld gebeurt. “Er zijn overwinningen geboekt op politiek, sociaal en gendervlak”, zegt Moez Doraid, adjunct-directeur van VN Vrouwen. “We moet er nu op toezien dat de vooruitgang niet verloren gaat, dat de klok niet wordt teruggedraaid.”