De revolutie startte op maandag met een massale betoging voor het vrijlaten van gevangenen en tegen de martelpraktijken van het leger en de politie. Tegelijk wilde de sjiitische meerderheid de macht van de soennitische koning over het parlement beperken. Die deed in het verleden al enkele toegevingen, zo is Bahrein een constitutionele monarchie. De sjiitische meerderheid is echter niet meer tevreden met hun feitelijke machteloosheid.
Hoewel minister van Buitenlandse Zaken Ahmed Al-Khalifa woensdag al toegaf dat Bahrein stilaan klaar is voor een regering die niet meer onder invloed staat van het kalifaat, kwam de boodschap te laat.
Oproerpolitie veegt Parelplein schoon
Nadat de politie zich op dinsdag had teruggetrokken, stuurde koning Hamad Al-Khalifa donderdag de oproerpolitie naar het Parelplein. Daar werden verschillende slapende demonstranten in elkaar geslagen. De oppositie laat zich echter niet zomaar verdrijven. De volgende massabetoging zou mogelijks al zaterdag plaatsvinden. Momenteel is er sprake van vier doden en een hondertal gewonden.
De revolutie in Bahrein hing al even in de lucht. Volgens diplomatieke documenten die op WikiLeaks verschenen, is er al zeker drie jaar sprake van kleine opstootjes. Volgens diezelfde bron veranderde koning Hamad van positie. Zijn vroegere beleid bestond er vooral uit om die opstootjes te negeren. De laatste jaren treden de ordediensten steeds vaker op.
Als koning Hamad aftreedt – en er gaan steeds meer stemmen op om dat te laten gebeuren – zijn de Amerikanen een goede bondgenoot in de Perzische Golf kwijt.
WikiLeaks over Bahrein
Niet alleen is de Amerikaanse Vijfde Vloot gestationeerd in Bahrein, volgens WikiLeaks is er meer. Zo zou Bahrein in opdracht van de Amerikaanse regering een oogje in het zeil houden bij internationale Iraanse financiële transacties.
De Bahreinse koning zou ook zorgen dat Irak op alle vlakken beter geïintegreerd geraakt in de Golf-regio als een tegengewicht voor de invloed van Iran. In de diplomatieke stukken wordt de Bahreinse koning een ‘corporate king’ genoemd omdat hij zijn kleine koninkrijk als een bedrijf bestuurt. Toch waarschuwden ‘cables‘ uit 2008 al voor de interne verdeeldheid als een bron van instabiliteit.
Ook Saoedi-Arabië houdt zijn hart vast. Het land ziet Bahrein als een bondgenoot tegen de sjiitische invloed van Iran. Desnoods zullen de Saoedi’s niet nalaten militair in te grijpen in Bahrein als hun belangen zouden worden bedreigd. Als koning Hamad valt, bestaat de kans dat de vallende dominostenen die door de Jasmijnrevolutie in Tunesië werden in gang gezet, ook aan de Golf slachtoffers zullen maken. Veel hangt dus af van het slagen van de Bahreinse betogingen.
Bronnen: Al Jazeera
Nicholas Kristof
Foreign Policy