Ik moet mij inhouden om niet te starten met een woord van dank aan de De Wevers, Bekes en de andere Reyndersen en Mangains van deze wereld én het verzamelde keurkorps van bemiddelaars, verzoeners, ontmijners en verkenners dat de afgelopen 30 weken op het Koninklijk bordes verscheen. Wat ze wisten tot stand te brengen was onbetwistbaar niet beoogd, maar is toch mooi geslaagd. Deze avond danken we aan hen. Ze realiseerden tot heden welgeteld één resultaat. Iets waar we spontaan niet zomaar waren op uitgekomen. Een unisono standpuntbepaling en verstandhouding tussen de wereld van kunst en cultuur en deze van de meest actieve spelers op het sociaaleconomisch podium: de federale vakbonden.

Ik benadruk dit federale karakter toch maar even. Dit land kent geen enkele federale politieke partij meer, de gevolgen ervan laten zich ongemeen hard en dagelijks voelen.

Terwijl uitdrukkelijk gekozen wordt om op basis van taal en ondefinieerbare termen als godbetert ‘culturele identiteit’ inwoners van dit land te verdelen en te scheiden, wordt juist eenheid geoogst. Qua miscasting een Oscarnominatie waard.

Vakbonden leveren zelden een kunstwerk af en onze kunstjes leveren zelden schoonheidsprijzen en spijtig genoeg niet steeds publiek toejuichingen op. Maar het sluiten van een compromis is ons niet vreemd.

In tegenstelling tot artiesten zijn we wat minder applausgericht, maar op bijval zijn we uiteraard even tuk. Het verwerven van successen wordt ons al jaren flink lastig gemaakt. De kaasschaaf gaat al langer over de werknemers heen. Het creatieve gecombineerde afbraakwerk waar werkgevers en politiek elkaar te vaak vinden heeft ons echter geleerd alert te blijven en te blijven reageren. Intriges en bedrog, ze maken deel uit van het theater waarin we onze eigen actierol al meer dan 125 jaar spelen. We hebben evenwel geen nood aan extra flauwiteiten.

Minder staat, dat is onbetwistbaar wat sommigen met deze zesde staatshervorming willen.

We zijn dus zeer op onze hoede als er ‘in onze naam’ wordt gedacht en gesproken. We hebben geen behoefte aan ongenode souffleurs die met de foute toneeltekst het plot een andere wending willen geven. En waarbij er duidelijk niet geïmproviseerd wordt. Integendeel, het is onbetwistbaar welke richting sommigen met deze zesde staatshervorming uit willen. Een staatshervorming die gericht is op minder staat.

Want dat is het welbedoelde neveneffect van verlaging van vennootschapsbelasting, de invoering van een vlaktaks en dus het komaf maken met de progressiviteit van ons fiscaal stelsel. De concurrentie tussen gewesten en gemeenschappen met als doel een race naar de belastingsbodem. Zo komen publieke financiën in gevaar en meteen ook de openbare dienstverlening en dus ook cultuur. Maar ook de directe en indirecte herverdeling van publieke middelen gaat zo naar ‘af’. Sociale voortgang is per definitie niet te rijmen met economische wedijver. De economische effecten van die rivaliteit is genoegzaam bekend, we ruimen er alle dagen het sociale puin van.

Responsabilisering is het nieuwe toverwoord. Als er wat fout loopt is dat een individuele verantwoordelijkheid, eigen schuld dikke bult. De omgekeerde redenering van een solidaire welvaartstaat. Met al sluitstuk de federale sociale zekerheid, vergeef me dat ik het nog even possessief benadruk… ‘onze’ sociale zekerheid. Zit er één werknemer te wachten op een gevarieerde kinderbijslag in Vlaanderen of Wallonië? Laat staan op nog een eigen Brusselse variant? Zullen drie RVA’s de toestand voor de enkele honderd duizenden werklozen verbeteren? Hun onderling gedwongen concurrentie om elke laagst betaalde en meest flexibele baan aan te nemen is geen sociale verbetering. Evenmin worden we bekoord door de werklozenbegeleiding, die voortaan activering heet en die gericht is op beperking van uitkeringen, beperking in de duur van de werkloosheidsuitkeringen. Minder en beperken van werknemersrechten het zijn de kernwoorden van de nieuwe Vlaamse scherpslijpers. Argumenten worden uit het buitenland gehaald, met Duitsland, Nederland en Frankrijk als meest flitsende referenties. Een nieuw buitenland, dat Wallonië heet, zal sociaal worden kapot beconcurreerd. Met nefaste gevolgen voor Waalse, Brusselse en Vlaamse werknemers. Dat alles is de voorafspiegeling van regionale onafhankelijkheid op z’n Vlaams. Wij passen ervoor. Dat programma wordt in ieder geval niet in onze naam geproclameerd.

Namens het ACV/CSC – Ferre Wyckmans – Algemeen Secretaris LBC-NVK