In een poging om de Himalaya-landen een gezamenlijk beleid te laten ontwikkelen in de regio, heeft Bhutan een serie consultaties op hoog niveau geregeld tussen Bangladesh, India en Nepal. Bhutan houdt in oktober een ministeriele top om een gezamenlijk akkoord voor te bereiden.

Jayanta Bandyopadhyay van het Centrum voor Ontwikkeling en Milieubeleid in Calcutta denkt aan een strategie waarbij betaald moet worden voor de diensten van het ecosysteem. “Op die manier wordt verstandiger omgegaan met de natuur.”

Gletsjers

In Nepal trekt de gletsjer Imja zich jaarlijks zeventig meter terug. In Bhutan, waar het smelten van het ijs momenteel het minst zichtbaar is, dreigt voor 25 van de 677 gletjers mogelijk gevaar. Deze gletsjers trekken zich jaarlijks terug met twintig tot dertig meter, zegt G. Karma Chhopel van de Nationale Milieucommissie in Bhutan.

Het delen van water is een belangrijke kwestie, zegt Himanshu Thakkar, van het Zuid-Aziatische Netwerk voor Dammen, Rivieren en Mensen in New Delhi. “India moet zijn handelsbetrekkingen met China gebruiken om tot een waterakkoord te komen.

Bandyopadhyay zegt dat een conflictoplossingsysteem een “goed idee” is. “Maar we weten nog steeds niet precies hoe de natuur in de regio zal veranderen. Waar moet het verdrag dan op gebaseerd zijn?”, vraagt hij zich af. “Ik wil wijzen op de noodzaak om inheemse klimaatmodellen te ontwikkelen voor de regio. Anders wordt het zeer moeilijk aanpassingstrategieën te ontwikkelen. De hele Aziatische ontwikkeling hangt hiervan af.”

Dammen

De bergen van de Oostelijke Himalaya strekken zich uit over Nepal, Bhutan, Noord-Birma (Myanmar), Zuidoost-Tibet en Noordoost-India. Ze worden ook wel de ‘watertorens’ van Azië of de ‘Derde Pool’ genoemd, omdat ze na de polen de grootste ijslaag hebben.

De regio telt drie grote rivierbekkens, de Indus in het westen, de Ganges in het centrum en de Brahmaputra in het oosten. Er stromen door Centraal, Zuid en Zuidoost-Azië verschillende rivieren, zoals de Ganges, Indus, Brahmaputra, Yangtze, Mekong, Salween, Xingjian, Chao Phraya, Irrawaddy, Amu Darya, Syr Darya en de Tarim.

De bergen hebben direct invloed op de watervoorzienig in Bangladesh, Bhutan, China, India en Nepal. Ze voorzien 1,3 miljard mensen van water.

Door Chinese dammen in de bovenloop van het Mekongbekken, hebben landen als Cambodja, Laos, Thailand en Vietnam minder water. Vorig jaar legde China een dam aan in de Yarlung Tsangpo, op zo’n 300 kilometer afstand van Lhasa. India maakt zich hier zorgen over.

Bandyopadhyay zegt dat China’s aandeel water van de Yarlung Tsangpo slechts 20 procent is van het water dat door India stroomt. “De zorg komt voort uit de politieke perceptie, dat is alles”, zegt Bandyopadhyay. “Het Chinese aandeel is minimaal en kan alleen gevoelig liggen in de magere wintermaanden, als het water in regionale stroomgebieden opdroogt.”

De aanpak van de klimaatverandering in de oostelijke Himalaya, de bron van de rivierbekkens, is volgens hem een veel dringender kwestie. “Er leven 1,3 miljard mensen in deze regio. Dat alleen zou al genoeg moeten zijn om de Indiase regering ertoe aan te sporen actie te ondernemen”, zegt hij.
Statistieken

Er zijn weinig statistieken over klimaatpatronen en het smelten van het ijs in de oostelijke Himalaya. Volgens Bandyopadhyay ontbreekt zelfs informatie over temperatuur en neerslagpatronen.