De onderhandelingen tussen de vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties en vakbonden – de zogenaamde Groep van 10 – zijn niet afgesprongen. Meer nog: de onderhandelaars legden een reeks afspraken vast na de kerstvakantie en de onderhandelingen gaan zeker door tot 18 januari.

“Aartsmoeilijk”, zo wordt de taak van de Groep van 10 omschreven. Een akkoord vinden over de groei van de lonen in deze crisistijden is sowieso niet makkelijk, maar daarbovenop komt het dossier van de verschillende statuten voor arbeiders en bedienden.

De werkgeversorganisaties VBO en Unizo legden een voorstel op tafel waar ze bij de vakbonden toch even van geschrokken zijn. De socialistische bediendevakbond BBTK loste woensdag een schot voor de boeg. Op de website van BBTK werd een tip van de sluier opgelicht over het werkgeversvoorstel.

Onaanvaardbaar, zo noemt BBTK het voorstel. “Nu is duidelijk wat zij beogen met het fameuze eenheidsstatuut. Iedereen is nu gewaarschuwd. Het voorgestelde nieuwe systeem met betrekking tot de opzegtermijnen, dat vanaf een te bepalen moment van toepassing zou worden op alle werknemers, is ronduit catastrofaal voor alle bedienden in dit land”, aldus Erwin De Deyn en Myriam Delmée van BBTK.

Voor sommige arbeiders zou het wel een kleine vooruitgang betekenen (sommige arbeiders die na 20 jaar trouwe dienst aan de deur worden gezet, krijgen nu maar 56 dagen opzeg, voor bedienden is dat minstens 3 maanden per begonnen schijf van 5 jaar).

De vakbonden hopen te landen in de buurt van 3 maanden per schijf van 5 jaar. “Het voorstel van de werkgevers blijft mijlenver verwijderd van dat objectief”, aldus BBTK.

De werkgevers willen bovendien een belangrijk deel van die opzegtermijn laten betalen door de RVA. Het werkgeversvoorstel komt er dus op neer dat het ontslag voor bedienden veel goedkoper wordt, het ontslag voor arbeiders iets duurder, maar die meerkost zou door de sociale zekerheid opgehoest worden.

De onderhandelingen over de loonnorm lopen ook niet van een leien dakje. De werkgevers nemen de automatische indexering van de lonen onder vuur en voelen zich gesterkt door de aanbeveling van het Internationaal Monetair Fonds. Het IMF zet al jaren vraagtekens bij de loonindexering, maar het recente IMF-rapport kreeg extra aandacht door de aanslepende regeringscrisis.

In België kreunen zowel de burgers als de bedrijven onder de hoge energiekosten. Volgens de sociaaleconomische barometer van het ABVV is elektriciteit in ons land voor de industrie maar liefst bijna 40 procent duurder dan in Frankrijk, het land dat via Electrabel-moederbedrijf GDF Suez de Belgische energietouwtjes in handen houdt.

Stijgende energieprijzen hebben via de loonindexering ook een invloed op de lonen. Werkgevers willen die band temperen. Er is al een gezondheidsindex die geen rekening houdt met prijsstijgingen van , alcoholische dranken, tabakswaren en motorbrandstoffen, maar de werkgevers willen nog wat verder gaan. De vakbonden zouden liever samen met de werkgevers de hoge energieprijzen te lijf gaan.

De christelijke bediendecentrale LBC verdedigde donderdag in een persbericht nog eens de loonindexering. Voor de werknemers die onder het Aanvullend Nationaal Comité voor Bedienden (Paritair Comité 218) vallen, is de loonindexering goed voor 69 tot 79 procent van de loongroei van de laatste tien jaar.

“Loonstijgingen die nu automatisch zijn, maar die anders zwaar bevochten zouden moeten worden tijdens het tweejaarlijkse loonoverleg”, zegt Hugo Vander Elst, nationaal secretaris van LBC-NVK. “Als we dat loslaten, zouden veel werknemers flirten met de armoedegrens.”

Als de werkgevers er niet in slagen aan de indexering te morrelen, zullen ze wellicht eisen dat er de komende twee jaar geen ruimte komt voor loonstijgingen boven de index.

Of de tegenstellingen kunnen overbrugd worden, moet dus blijken op 18 januari. Eén bijkomende overweging houdt de onderhandelaars aan tafel. Als ook de werkgevers en de vakbonden er niet meer uitgeraken, dan is dat koren op de molen van diegenen die beweren dat er niets meer werkt in België.