Guy Dermul is acteur en lid van de artistieke ploeg van de KVS.
Waarom organiseert de KVS als theaterhuis een project over armoede?
Guy Dermul: Omdat de KVS een stadstheater wil zijn dat oog heeft voor wat er reilt en zeilt in de stad. Momenteel leven in Brussel een op vier mensen in armoede. Dat is ongelofelijk. Iedereen leeft naast mekaar. Dat willen we doorbreken. Daarom heeft de KVS samen met tal van sociale verenigingen zoals Samenlevingsopvouw Brussel een comité opgericht om verschillende netwerken met elkaar te verbinden.
Wat willen jullie hiermee bereiken?
De bedoeling is om verschillende groepen mensen met elkaar te confronteren. We mikken op een kruising van de sociaal-culturele wereld met de academische en politieke wereld. Ook willen we een publiek aantrekken dat anders niet naar de KVS zou trekken. Gisteren was onze eerste voorstelling van Capital Confiance, een Franstalig gezelschap dat een voorstelling geeft over de financiële crisis. Daar zat een ander publiek dan normaal. Het werkt dus.
Welke projecten heeft de KVS nog voor ons in petto?
Dermul: De Kortrijkse Unie der Zorgelozen brengt iets over het dagelijkse gevecht van de kleine mens met de wereld. Het Brussels Street All Stars Orchestra is een marollenopera onder leiding van Walter Hus. In dit muziektheater mengen Brusselse straatmuzikanten muziek met een dosis actueel leven.
Morgen is er een tête-à-tête discussie met politicus Frank Vandenbroucke (SP.A) en Susan George, Amerikaans experte in Europese handelspolitiek. Dit zal gaan over de afbouw van de sociale zekerheid. Net als in Engeland, Nederland en Frankrijk stevenen we steeds meer af naar een afbouw van de sociale zekerheid. Als we nu niets doen, hebben we binnen tien jaar een Amerikaans model met een privéverzekering, zonder enig solidair vangnet. Ook internationale academici komen spreken, want het is een mondiaal probleem.
Riccardo Petrella zegt dat de milleniumdoelstellingen mislukt zijn.
Dermul: Als je de verdragen van Europa bekijkt over armoedebestrijding, dan zie je dat daar steeds minder in staat. Het thema armoede wordt bijna verzwegen, zelfs nu tijdens het Europees jaar van de armoede. Ons economisch model is aan het imploderen en we horen bijna geen stemmen van mensen die nadenken over een ander economisch systeem. Terwijl in de Europese Unie alleen al vijf procent van de bevolking extreem arm is en moet leven met minder dan tien euro per dag.
Gelukkig zijn er mensen zoals hoogleraar menselijke ecologie Riccardo Petrella en onze Belgische politiek filosoof Philippe Van Parijs. Die laatste ijvert al sinds 1986 voor een basisinkomen dat iedere burger in staat stelt te leven met een dak boven hun hoofd en met voedsel.
Maar kan armoede verdwijnen? Sommigen zeggen dat armoede inherent is aan de menselijke samenleving.
Dermul: Ik geloof niet dat dit kan verdwijnen, maar nu gaan we de tegenovergestelde richting uit. Dit baart me zorgen. De armoedecijfers zijn ieder jaar hallucinanter. We moeten ons sociaal-economisch bestel aanpassen aan de hedendaagse situatie. Het is niet zo dat er geen geld ter beschikking is voor het grootste deel van de maatschappij. Onze maatschappij is rijker geworden, en toch zijn er veel meer armen dan vroeger. De middenklasse leunt steeds meer aan tegen de armoedegrens. Vroeger waren zij een buffer, maar dat is nu geleidelijk aan het wegsmelten.
Je kan zeggen dat dit inherent is aan de samenleving, maar dit is inherent aan ons economisch systeem. Zelf de sociaal-democratische partijen hebben een liberaal sociaal-economisch programma. Ik vraag me af waar die tegenstemmen blijven die vertellen wat ons de komende tien jaar te wachten staat als we zo blijven doorgaan.
Riccardo zegt dat armoede illegaal moet worden verklaard zoals de slavernij in de 19de eeuw.
Dat klinkt als een utopie, maar waarom durft de politiek zijn nek niet uit te steken? Want geen enkele politieke partij is tegen armoede. Waarom bepalen we zoiets dan niet wettelijk? Men heeft nooit een probleem om populaire wetten te stemmen. De tijd is gekomen om ook armoede illegaal te verklaren op basis van het principe ‘niemand heeft het recht om arm te zijn’. Op die manier is men gedwongen om daaruit te geraken. Het was ook ondenkbaar om de slavernij illegaal te verklaren. Natuurlijk is de slavernij vandaag niet helemaal de wereld uit. Er zullen altijd mensen tussen de mazen van het net geraken. Nu zijn de mazen echter groter aan het worden dan het net.