Een Vlaams Roma-plan zonder één extra euro
Opinie, Nieuws, Samenleving - Koen Geurts, Natasja Naegels en Jos Jacobs

Een Vlaams Roma-plan zonder één extra euro

De Vlaamse regering wil de migratie en integratie van Roma beter aanpakken. Alleen het mag allemaal geen euro kosten. "Zo lang de inclusie van Roma ons niks mag kosten en we niet durven anticiperen op wat ons nog staat te wachten, zullen andere maatregelen een maat voor niets blijken", schrijven Koen Geurts, Natasja Naegels en Jos Jacobs.

vrijdag 10 december 2010 11:46
Spread the love

Vlaanderen wil de migratie en integratie van Roma op een meer gerichte manier aanpakken. De regering keurde daarvoor een plan van aanpak goed. Ondermeer komen er ‘aanspreekpunten’ Midden- en Oost-Europese migratie, er komt een werkgroep binnen de Commissie Integratiebeleid, Roemenen en Bulgaren krijgen toegang tot arbeidsmiddeling naar knelpuntberoepen… Eén grote voorwaarde voor dit alles: het moet allemaal kosteloos zijn.

Nochtans, als we niet durven investeren in een krachtdadig beleid met de nodige middelen, zal de Roma-thematiek als een boemerang terug in ons gezicht belanden. En daar hoeven we niet zo lang meer op te wachten. In voorbereiding van deze maatregelen hebben we als integratiecentra aangedrongen op een bijkomende investering in brugfiguren en bemiddelaars, die op het terrein zelf actief zijn. We betreuren dat we hiervan niets terug vinden in het beleidsplan.

In België staan we nog maar aan het begin van een Roma-problematiek. Er zijn meer Roma dan Belgen in Europa en die zoeken momenteel allen een uitweg uit de eeuwenlange schrijnende armoede die tot op heden blijft voortbestaan én tegelijkertijd een plaats in de ééngemaakte Europese samenleving.

Steden als Brussel, Gent, Sint-Niklaas en Antwerpen kunnen meespreken over de voortdurende toestroom van ganse families die naarstig op zoek zijn naar perspectieven. Daarenboven torsen de meesten een veelzijdige problematiek met zich mee van grote werkloosheid, laag scholingsniveau, hoge graad van analfabetisme, leven volgens een overlevingslogica… Kortom ze hebben weinig te verliezen.

De Europese Commissie en het Europees Parlement sporen de individuele westerse lidstaten reeds enkele jaren aan om veel meer inspanningen te doen voor een betere inclusie van Roma. Het valt dan ook toe te juichen dat Vlaanderen nu ook haar bijdrage doet om dit gigantische structurele probleem op een structurele manier aan te pakken. Alleen: zonder bijkomende middelen zal het haast onmogelijk zijn om enig duurzaam resultaat op het terrein te behalen.

Nochtans stelt Europa massale structurele fondsen ter beschikking en roept lidstaten met aandrang op om deze budgetten aan te wenden voor de integratie van Roma. De Europese Commissie concludeerde tijdens de Roma-top in april in Cordoba dat deze fondsen absoluut ondermaats worden aangewend. De Vlaamse Gemeenschap zou er goed aan doen om een gecoördineerd plan in te dienen voor alle betrokken steden en gemeenten samen, zodat niet iedereen voor zich op de Europese administratieve mallemolen moet meedraaien en mekaar de markt uitprijzen.

Integratiecentra en diensten in Vlaanderen en Brussel die begeleiding doen van deze families naar onderwijs en integratie zijn al geruime tijd dichtgeslibd. Nochtans verzuchten ze de federale en Vlaamse regering al jaren met grote aandrang om structureel meer bemiddelaars in te schakelen. Dit zijn brugfiguren die onontbeerlijk zijn om de culturele kloof tussen Roma en niet-Roma te overbruggen.

Het wantrouwen ten aanzien van de omringende maatschappij is zo groot dat de actieve inzet van vertrouwenspersonen een noodzakelijke voorwaarde is om efficiënt met Roma te kunnen werken. Het is vaak hun inzet die bepaalt of een Roma-kind op straat staat te bedelen of muziek te spelen of dat het regelmatig naar school gaat. Vaak is het dankzij hen dat andere diensten, scholen, clb’s, gerechtelijke diensten, … er uiteindelijk in slagen vooruitgang te boeken in dossiers van Roma-minderjarigen. Helaas zijn deze goede praktijken nog steeds voornamelijk afhankelijk van kleine, tijdelijke projectmiddelen.

Momenteel is er in Vlaanderen en Brussel een Roma-populatie van rond de 30.000 Roma. We kunnen onze kop niet in het zand steken en doen alsof ze er niet zijn of hopen dat ze spontaan vertrekken. Ondanks alles verkiezen vele Roma om hier te blijven. Het is onze plicht dan ook te zorgen dat deze kinderen naar school gaan en dat we de ouders aansturen op opleidingen, werk en integratie. Nieuwkomers dienen goed geïnformeerd te worden over de mogelijkheden maar ook de beperkingen van het systeem. Het is ook onze plicht om mogelijke aanzuigeffecten te vermijden. Maatregelen die mensen afhankelijk maken zijn uit den boze en staan de ontwikkeling van meer duurzame perspectieven grondig in de weg.

Vele Roma redeneren echter volgens een culturele overlevingslogica. Om ons integratieverhaal te verkopen aan Roma zelf hebben we daarom brugfiguren of bemiddelaars nodig. Deze extra investeringen zijn in ons eigen belang, hun sterk preventief effect rendeert op financieel en sociaal vlak.

Zo lang de inclusie van Roma ons niks mag kosten en we niet durven anticiperen op wat ons nog staat te wachten, zullen andere maatregelen een maat voor niets blijken. En zullen we binnen afzienbare tijd moeten toegeven dat we opnieuw kostbare tijd verloren hebben door de huidige situatie van Roma grondig te onderschatten.

Koen Geurts is stafmedewerker Roma en Woonwagenbewoners, Regionaal Integratiecentrum Foyer. Natasja Naegels is stafmedewerker Roma en Onderwijs, Antwerps Minderhedencentrum de8 en Jos Jacobs is directeur Oost-Vlaams Diversiteitscentrum Odice.

take down
the paywall
steun ons nu!