(foto Wolfensteijn)
Verslag, Nieuws, Cultuur, Lowlands -

Lowlandsbezoekers ontlopen massaal btw-verhoging

Bijna alle kaarten voor Lowlands 2011, de Nederlandse tegenhanger van Pukkelpop, vlogen de deur uit in een recordtijd: twee uur. Na de aankondiging dat Lowlands nu al in voorverkoop ging, zonder ook maar één act bekend te maken, volgde een stormloop. Vooral omdat er zo 25 euro bespaard kon worden.

vrijdag 26 november 2010 22:03
Spread the love

Afgelopen week schreeuwde heel Nederland om cultuur. Door de besparingen wordt cultuur in Nederland fors duurder: de btw voor de culturele sector (vooral toegangsprijzen) verhoogt van 6 naar 19 procent. Terwijl in Vlaanderen gesnoeid wordt in het aanbod, wordt cultuur in Nederland dus vooral minder toegankelijk. 

Duur

In Nederland zijn er traditioneel veel meer concert -en theaterzalen dan bij ons, en de vele grote musea zijn er al enkele jaren erg duur. Zo betaal je in Amsterdam, student of geen student, altijd 15 euro voor een bezoek aan het Hermitagemuseum. Prijzen boven 10 euro zijn sowieso gebruikelijk. 

Kortom: cultuur is er erg aanwezig, maar steeds ontoegankelijker. Een btw-stijging zal daar geen goed aan doen. En hoe hoger de prijs van een evenement, hoe belangrijker dus ook de invloed van die btw-stijging is. Voor kaarten van de grote Nederlandse festivals kan dat oplopen tot 25 euro en meer. Precies jongeren, die niet meteen een groot budget hebben, voelen die verhoging dus het hardst.

Nu waren kaarten voor Lowlands te koop aan 165 euro voor drie dagen (155 voor CJP-leden, maar die kaarten zijn ook bijna allemaal weg), zonder dat er dus ook maar één naam bekend is. Vanaf januari zou de prijs minstens 185 euro bedragen. De afgelopen jaren verkocht het festival meestal moeiteloos uit vanaf het vroege voorjaar, nadat één of twee namen bekend werden gemaakt.

Pukkelpop

Deze keer was het dus voldoende om de kaarten aan te bieden voor de btw-stijging van kracht is. Lowlands staat bekend als het Nederlandse Pukkelpop. Het festival heeft meerdere podia, allemaal ondergebracht in gigantische tenten, met veelal alternatieve acts, maar ook theater en comedy-optredens. Het is meer nog dan Pukkelpop een wereldje op zich, waarbij ook de gezellige camping een belangrijke rol speelt.

Bij ons is Pukkelpop iets groter, maar heeft het wel een meer traditionele, minder avantgardistische festivalformat. Toch is het net als Lowlands een steeds grotere hype in de festivalwereld, en verkocht het vorig jaar meer dan een maand op voorhand, en voor het eerst in de geschiedenis, uit. De kans is dan ook groot dat dit zich dit jaar herhaalt, en dat veel mensen tickets kopen ongeacht welk programma op de affiche staat.

Lowlands heeft dan wel minder concurrentie van andere festivals in Nederland, het illustreert zeer goed wat er vandaag de dag populair is bij veel jongeren en festivalbezoekers: de notie van een totaalervaring. De vele podia en verscheidenheid in activiteiten op het terrein dragen daartoe bij. Ook op Pukkelpop is dit niet anders.

Toegankelijkheid

Dit type festivals ontpopt zich dus steeds meer als het ultieme jongerenevenement, waar men zich makkelijk voor enkele dagen in een andere wereld kan onderdompelen en van alles een beetje proeven. Keerzijde daarbij is evenwel de manier waarop optredens ‘geconsumeerd’ worden: deze duren nooit langer dan vijf kwartier en bezoekers ‘pikken’ concerten mee, eerder dan deze als het absolute centrum van de festivalervaring te beschouwen.

Een combinatie dus van typisch consumptiegedrag en de leefwereld van heel wat jongeren. Dit soort festivals blijven evenwel de moeite waard, want wie ze bewust bezoekt, kan heel vaak nieuwe dingen ontdekken, trends spotten voor die alomtegenwoordig zijn, en vooral al het goeie dat zo’n evenementen te bieden hebben, zorgvuldig uitfilteren.

De vraag is evenwel niet of, maar wanneer deze festivals voor het gros van de jongeren ontoegankelijk zullen zijn. In feite is dit vandaag ook al het geval, want dergelijke prijzen zijn voor de meeste jongeren uit pakweg arbeidersgezinnen onbetaalbaar, terwijl een evenement dat in twee uur uitverkoopt niets meer en niets minder dan een loterijtrekking is.

Commercialisering enerzijds, waarbij de concurrentie wordt weggevaagd door een hype en zorgvuldige marketing, en het gebrek aan ondersteuning van alternatieven die niet winstgericht zijn anderzijds, zorgen ervoor dat op termijn enkel een ‘jongerenelite’ kan genieten van wat vandaag zoal ‘hip’ is. En daarbij wordt nog niet gerekend dat ook veel artiesten op die manier in de kou blijven staan.

Waardevol concept

Hoe dan ook, het concept van festivals als Pukkelpop en Lowlands, heeft zeker z’n waarde. 55000 kaarten die in enkele uren de deur uitgaan, bewijzen hoe groot de honger is van veel jongeren om vandaag nieuwe dingen te ontdekken en deel uit te maken van een soort ‘beweging’. Pukkelpop zal ongetwijfeld een gelijkaardig succes kennen. Maar de besparingen en opgelegde prijsverhogingen dreigen van deze festivals nog grotere winstmachines te maken, steeds meer enkel weggelegd voor een ‘elite’.

De 55000 bezoekers die volgend jaar Lowlands zullen aandoen, doen er dus misschien toch best aan om kritisch te zijn tegenover de logica van zowel de grote culturele spelers als de overheid. Anders dreigt hun geliefkoosde festival op termijn misschien wel ten onder te gaan. Winstlogica geldt immers enkel voor de korte termijn, en bij grote festivals is dat niet anders. 

De organisatie van Lowlands protesteert overigens mee tegen de btw-verhoging, maar voert tegelijk die winstlogica uit. De vraag is of dit wel verenigbaar is, en of het een perspectief biedt voor na 2011, wanneer de btw-verhoging een feit is en prijzen ongetwijfeld richting 200 euro zullen fietsen.

Roskilde Festival in Denemarken verlaagde vorig jaar de prijs van de tickets omwille van de crisis. Gevolg: het werd een ongekend succes. Dit festival werkt dan ook op non-profitbasis en met duizenden vrijwilligers; winst is minimaal en enkel nodig om de jaarlijkse investeringen te maken (de rest gaat naar het goeie doel). Misschien is dit wel de weg vooruit, maar vermoedelijk zullen Live Nation en figuren als Schueremans hiermee niet al te gauw akkoord gaan.

take down
the paywall
steun ons nu!