Kernenergie: hip of hype?
Verslag, Nieuws, Milieu, België - Bea Merckx

Kernenergie: hip of hype?

"Kernenergie is weer hip", zo kopte De Standaard onlangs. Hip of hype? En is dat allemaal wel zo verstandig? Twintig milieubewuste organisaties uit Gent brachten voor- en tegenstanders samen voor een pittig debat. Aangezien ook het uranium ooit opgeraakt, heeft kernenergie geen toekomst. Daar was iedereen het over eens. Alleen trekt niet iedereen daar dezelfde conclusie uit.

maandag 22 november 2010 16:59
Spread the love

Gisteren ben ik gaan lusiteren naar het MO*debat over kernenergie in De Centrale. Het debat kaderde in het ecologisch filmfestival, De Groene Loper, veel film hebben we niet gezien, maar toch was er cinema.

Altijd een beetje riskant om een debat te organiseren op een zondagavond, maar ondanks het tijdstip zat de kelderzaal in De Centrale afgeladen vol. Blijkbaar leeft de vraag ‘kernenergie en/of hernieuwbare energie?’ wel. 

Het debat werd ingeleid door professor Aviel Verbruggen, een notoir tegenstander van kernenergie. Hij haalde tijdens zijn presentatie de huidige nucleaire renaissance danig onderuit. Professor Verbuggen is milieueconoom en bekijkt dus ook het financiële plaatje, nochtans het argument bij uitstek van de nucleaire sector waarom we voor kernenergie moeten kiezen.

Essentieel in het betoog van Aviel Verbruggen is dat de kernenergiesector niet alle kosten in rekening brengt. Hij hekelde eerst het feit dat de nucleaire sector onderverzekerd is. Hij vergeleek het als rijden met een wagen zonder verzekering. Indien je geen verzekering hebt en je hebt geen ongeluk gehad gedurende een jaar, dan heb je 500 euro bespaard.

Sommige mensen vinden dat misschien slim, maar de realiteit is dat een verzekering een kost is die de maatschappij, in dit geval, moet beschermen tegen mogelijke schadegevallen. Nu is het zo dat de mogelijke schade bij een nucleair ongeval voor slechts een klein deel gedekt is door de verzekering en dat de rest automatisch afgewenteld wordt op de maatschappij, de burgers dus.

Bovendien zit je met ‘eeuwige risico’s’, risico’s die enkele honderdduizenden jaren blijven bestaan, in het licht van de menselijke beschaving een eeuwigheid dus. Op het einde van zijn betoog haalde hij ook aan dat kernenergie niet compatibel is met hernieuwbare energie omdat een kerncentrale niet moduleerbaar is, met andere woorden een kerncentrale is niet eenvoudig af te stellen op de energievraag, terwijl hernieuwbare energie zoals zon- en windenergie een gevarieerd verloop vertonen.

Hij haalde daarbij het voorbeeld aan van Spanje waar de windturbines werden stilgelegd zodat de kerncentrales hun vaste hoeveelheid energie konden blijven leveren. Hij maakte ook duidelijk dat een en/en-verhaal niet kan: én kiezen voor kernenergie én kiezen voor hernieuwbare energie gaan niet samen: dat heeft zowel de eerder vermelde technische reden, als een financiële reden want het beleid moet een stabiel en gericht investeringsklimaat creëren voor bedrijven die zich willen gooien op de productie van hernieuwbare energie, nu heerst er twijfel.

Na zijn betoog was het woord aan de nucleaire sector. Twee voorstanders van kernenergie, Frank van den Heuvel en Frank Deconinck, hadden zich in het hol van de leeuw gewaagd, want het filmfestival wordt immers georganiseerd door een twintigtal sociale en milieuorganisaties. En het Nucleair Forum had zijn kat gestuurd.

Frank van den Heuvel vertegenwoordigde Delta. Delta is een Nederlands bedrijf dat een nieuwe kerncentrale wil bouwen in Borssele. Frank Deconinck is voorzitter  van het Studiecentrum voor Kernenergie. Deze laatste ging in het verweer met te stellen dat de nucleaire sector wel degelijk verzekerd is. Dit leidde tot een discussie met Aviel Verbruggen, niet alleen over de hoogte van het verzekerde bedrag, maar ook over de vraag of een verzekering voor een nucleaire ramp ook maar enigszins mogelijk is.

De gevaren van laag radioactief afval werden gerelativeerd door de heer Deconinck, met de stelling dat er ook natuurlijke achergrondstraling aanwezig is en dat we dankzij deze straling kunnen evolueren. Een stelling die niet gedeeld werd door de anderen.

Het debat ging ook in op de relatie tussen kernwapens en kernenergie, het beperkte aandeel van kernenergie in de totale mondiale energievraag (slechts 2 procent), het feit dat de nucleaire sector nog steeds moet gesubsidieerd worden bij de bouw van kerncentrales omdat er onvoldoende privé-investeerders gevonden worden én de ethische kwestie of het verantwoord is om voor onze huidige energievoorziening  generaties na ons te belasten met een afvalprobleem.

Uiteindelijk waren er veel meningsverschillen, maar waar iedereen het over eens was, is dat we inderdaad moeten omschakelen naar een maatschappij die volledig draait op hernieuwbare energie, want de uraniumvoorraad is beperkt en dus is ook kernenergie een eindige energiebron. Alleen over de timing waren de gesprekspartners het niet eens.

Aviel Verbruggen en Eloi Glorieux vinden dat we daar nu al volop moeten voor gaan, terwijl de andere twee gesprekspartners vinden dat we daar nog eventjes kunnen mee wachten en gerust eerst nog een nieuwe kerncentrale kunnen bouwen.

Kortom ik heb genoten van het debat. Mijn mening kleurt dit artikel, maar reacties zijn natuurlijk welkom.

Het filmfestival loopt nog tot het einde van deze week. Vrijdag volgt de afsluiter, waarbij Daniël Termont geïnterviewd wordt door Steven Vromman over het klimaatverbond en de stappen die Gent onderneemt om te voorkomen dat Gent aan Zee realiteit wordt. De organisatie neemt het alvast ludiek op en na de film, The Day After Tomorrow, wordt afgesloten met een Beach Party in de Turbinezaal van De Centrale.

Bea Merckx is wetenschappelijk medewerker van de vakgroep Biologie van de Universiteit van Gent.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!