Kirgizië telt 8400 vierkante kilometer gletsjers. Ongeveer 90 procent van het water in de Kirgizische rivieren komt van die ijskappen. Het overvloedige smeltwater drijft waterkrachtcentrales aan en maakt grootschalige irrigatie mogelijk, en het houdt ook een rijke natuur in stand. Kirgizië beslaat maar één duizendste van het landoppervlakte van de aarde, maar herbergt volgens de overheid wel een honderdste van alle soorten op onze planeet.
Marco-Poloschaap
Meer dan tweehonderd plantensoorten, drieduizend verschillende ongewervelden en zeventien soorten gewervelde dieren komen alleen in Kirgizië voor. Zeldzame dieren in Kirgizië zijn onder meer het Marco-Poloschaap, de isabelbeer, de Siberische steenbok en de sneeuwluipaard. De gletsjers maken deel uit van de unieke bergecosystemen waar deze soorten thuis zijn.
Nu zet de klimaatverandering die natuurlijke rijkdom op de helling. Wetenschappers in Kirgizië schatten dat de gletjsers in het land de voorbije eeuw met ongeveer 35 procent zijn gekrompen. Ze smelten ook steeds sneller weg – volgens het Instituut voor Waterkracht in Bisjkek verdwijnen de gletsjers nu ruim drie keer sneller dan in de jaren vijftig.
“Sommige dieren die op en rond de gletsjers leven, zoals de sneeuwluipaard, lijden direct onder de snelle afsmelting, zegt Ilja Domasjov van de milieuorganisatie BIOM in Bisjkek. “Maar de hele ecologie rond de rivieren zal veranderen. Eerst zal er meer grondwater zijn, daarna, nadat de gletsjers verdwenen zijn, veel minder.” Ook de massale afzetting van sedimenten kan een negatieve invloed hebben, net als de overstromingen en aardverschuivingen die kunnen optreden. Stroomafwaarts kan het op lange termijn zelfs tot woestijnvorming komen.
Zichtbaar
De effecten zijn nu al zichtbaar. Herders zeggen dat ze op sommige bergen helemaal geen gletsjers meer zien. Meren worden groter of net kleiner. Boeren merken dat rivieren die door smeltwater gevoed worden, op sommige momenten al droog vallen. Daar lijdt de vegetatie dan weer onder.
Kirgizië gaat ervan uit dat het de komende honderd jaar tot 95 procent van zijn gletsjers zal kwijtspelen.