Het officiële ecolabel van de EU
Nieuws, Economie, België, Biologische landbouw, EU, Flandria, Voedingslabels, Duurzame ontwikkeling, Labelinfo.be, Netwerk Bewust Verbruiken, Duurzaamheidsgarantie, Lastenboek, Meritus, Dolfijnvriendelijk -

Labelinfo.be biedt kritische consument enig houvast in labels

Consumenten die graag bewuster voeding willen kopen, zien vaak door de bomen het bos niet meer. Door de wildgroei aan labels op de verpakkingen is het niet meteen duidelijk wat je als consument mag verwachten van een bepaald product. Sommige labels zijn ronduit verwarrend of misleidend. Hoe kan je bijvoorbeeld zeker zijn dat een product 'biologisch' of 'fairetrade' is?

woensdag 13 oktober 2010 20:05
Spread the love

Naast de wettelijk beschermde aanduidingen en officiële labels zijn producenten creatief geworden in het ontwerpen van eigen labels die eigenlijk door niemand worden gecontroleerd, maar wel de indruk wekken serieuze garanties te beiden.

Een online databank over labels

Sinds enige tijd kon de kritische consument al terecht op Labelinfo.be voor meer objectieve informatrie over de vele labels en wat er achter zit. De online labeldatabank, een initiatief van het Netwerk Bewust Verbruiken en zijn Franstalige tegenhanger Ecoconso, breidt nu uit met voedingslabels en zit in een nieuw jasje. “Ze wil het kaf van het koren scheiden”, aldus het persbericht. En dat blijkt nodig te zijn.

Bij voedingsproducten die claimen ‘biologisch’, ‘ecologisch’ of ‘organisch’ te zijn, moet je ook de naam of een codenummer van de controle-organisatie vinden. In België zijn dat twee organisaties: Integra en Certisys. Hun controleurs bezoeken telers en verwerkers. Ze nemen stalen voor analyses en ze vragen alle nodige documenten op die de biologische kwaliteit moeten bewijzen. Ze volgen dus het hele traject van een product: van op het veld tot op het bord van de consument.

Voorts moet het etiket van het product ook een herkenbaar label weergeven. Dat kan verschillen per land van herkomst: Biogarantie (België), EKO (Nederland), Bioland (Duitsland), AB en Nature & Progrès (Frankrijk) of Bioagricert (Italië). Ook de EU heeft een officieel biolabel ontwikkeld voor producten afkomstig uit de biologische landbouw.

Criteria die duurzaamheid claimen

Labelinfo.be werd uitgebreid met meer dan veertig nieuwe labels, vooral uit de voedingssector, die ‘duurzame ontwikkeling’ claimen. Uit onderzoek uitgevoerd door het Netwerk Bewust Verbruiken naar de criteria en de werking achter de labels blijkt dat een aantal voedingslabels goede tot zeer goede duurzaamheidsgaranties bieden voor de bewuste consument. Voorbeelden die op de website te vinden zijn: de biolabels, Rainforest Alliance, OK-compost, Ecocert Fairtrade en Bio Equitable.

Andere voedingslabels daarentegen bieden weinig of geen garanties over de duurzaamheid van het product. Ze zijn ronduit misleidend omdat hun criteria nauwelijks verder gaan dan de wettelijke verplichte voorschriften. Voorbeelden hiervan zijn Flandria of Meritus.

Nog andere labels lijken duurzaam, maar de organisaties die er achter zitten, maken hun lastenboek niet openbaar en worden niet of nauwelijks gecontroleerd door een onafhankelijke instelling. Volgens Netwerk Bewust Verbruiken bieden deze labels de consument geen enkele garantie op het vlak van duurzame ontwikkeling.
 
Labelinfo.be is stilaan uitgegroeid tot de referentie op vlak van duurzaamheidslabels. De website biedt bezoekers uitgebreide informatie over de inhoud van en de controle op verschillende labels uit een breed gamma aan productgroepen, gaande van elektrische apparaten, cosmetica, schoonmaakmiddelen, kleding tot organisaties uit de toerische sector.

En sinds kort dus ook uit de voedingssector. Er werden eveneens fiches toegevoegd voor papierlabels, ISO-normen en verpakkingen. Dit brengt het totaal aantal labels op de site op meer dan 90.

Milieucriteria en sociale criteria

Uit onderzoek van Netwerk Bewust Verbruiken blijkt dat sommige voedingslabels de nadruk leggen op milieucriteria, zoals bijvoorbeeld Naturland en OK-compost. Andere labels, waaronder Rainforest Alliance en Bio Equitable, houden rekening met zowel sociale (werknemersrechten en minimale loonafspraken volgens de IAO-conventies) als milieucriteria.

“Een aantal voedingslabels stelt ronduit teleur”, zegt Netwerk Bewust Verbruiken. “Ze gaan nauwelijks verder dan de wetgeving of weigeren hun lastenboek openbaar te maken.”

Verwarring en misleiding: Flandia en Meritus

Zo stelt Flandria, een label dat wordt beheerd door een aantal Belgische veilingen, voorwaarden inzake hygiëne en kwaliteit van (Belgische) groenten en fruit, maar de meeste van deze voorwaarden zijn reeds wettelijk verplicht in België en de EU. “Wat betreft milieubeheer zijn er administratieve vereisten voor het behalen van het label, maar doordat geen becijferde normen worden opgelegd, is er onvoldoende garantie dat het werkelijk om een milieubewuste teelt gaat”, is de conclusie. Een label dus waaraan je als consument weinig hebt.

Een ander negatief voorbeeld is Meritus. Ook dat label bestaat voor het grootste deel uit wettelijke bepalingen waaraan alle rundsvlees dat in België wordt verhandeld, moet voldoen. Het label bevat geen extra milieu- of sociale criteria en is dus eigenlijk waardeloos.

Een derde voorbeeld betreft Dolfijnvriendelijk. Het logo, en de vele varianten die ervan bestaan, beweert dat “de vis werd gevangen zonder dolfijnen in gevaar te brengen”. Netwerk Bewust Verbruiken heeft echter geen lastenboek kunnen vinden en het label wordt ook niet gecontroleerd door een onafhankelijke instelling. Bijgevolg biedt het geen enkele garantie dat de vis werkelijk op een ‘dolfijnvriendelijke’ manier werd gevangen.

Objectieve informatie over labels is dus meer dan ooit onmisbaar voor de kritische consument, die door allerlei campagnes van producenten wordt misleidt om producten zonder duurzame meerwaarde te kopen.

Door zijn onafhankelijke analyses probeert Labelinfo.be objectieve informatie te verstrekken over de verschillende labels. Om de grote hoeveelheid aan labels beter te kunnen presenteren, werd de website bovendien vernieuwd en overzichtelijker gemaakt.

www.labelinfo.be is een initiatief van Netwerk Bewust Verbruiken (NBV). Het project wordt ondersteund door Leefmilieu Brussel en de FOD Leefmilieu. De uitbreiding van de website past in het project ‘Duurzame voeding: labels en vormingen’ dat het NBV samen met zijn partners Ecoconso en Velt uitvoert.                                       

take down
the paywall
steun ons nu!