Bioloog Christian Bussau, die voor Greenpeace Duitsland werkt, onderzoekt al 16 jaar olieplatformen. Hij stelt dat een ongeluk in de Noordzee elke dag kan plaatsvinden. En hij spreekt van een ‘chronische olievervuiling in de Noordzee’ van offshore activiteiten, die al dertig jaar aanhoudt. Bovendien loopt het risico op rampen jaarlijks op omdat ontginning steeds moeilijker wordt.
Bestaande olie- en gasvelden raken uitgeput en bestaande installaties zullen ontmanteld moeten worden. Om dezelfde reden schuiven energiebedrijven op naar steeds diepere en noordelijkere wateren om daar naar olie en gas te boren. En ten derde – meteen ook de kern van het ontstaan van het probleem in de Golf van Mexico – energiebedrijven als BP
besparen zo veel mogelijk op kosten en dus ook veiligheid om zo hun winst en beurskoers op te stuwen.
Geen inspecties
Het is bewezen dat BP in de Golf van Mexico bespaarde op veiligheidsmaatregelen. De geologische, technische en praktische omstandigheden in de EU zijn net zo lastig zijn, en
er is amper controle. De kans dat er zich in Europese wateren een vergelijkbare ramp voordoet, is dan ook zeer reëel.
In 2007 kwam er door vijftien gerapporteerde ongelukken maar liefst 3.907 ton olie in de Noordzee terecht. Jaarlijks komt daar nog eens 9.596 ton olie bij uit ‘productiewater’. En dan worden er ook nog chemische stoffen geloosd, die een negatieve impact hebben op verschillende organismen. En een onthutsende vaststelling is, dat er praktisch geen inspecties zijn.
Maatregelen?
Het aantal inspecties van olieplatformen in de Noordzee is erg beperkt. De technische complexiteit van een olieplatform is te vergelijken met tien grote schepen, maar toch heeft Groot-Brittannië slechts 3 tot 5 inspecteurs voor 200 installaties. En in Nederland, Denemarken en Noorwegen is de situatie niet anders.
De laatste keer dat de Europese Unie reageerde met regelgeving en maatregelen was na de ramp met de olietanker Erika in 1999 voor de Franse kust. In 2002 besmeurde de ramp met de Prestige de Spaanse kusten. Als reactie hierop nam de Europese Commissie in 2000 en 2003 een reeks maatregelen om dit soort rampen te voorkomen. Maar die hadden vooral betrekking op olietankers en de controle op transport van olie.
De belangrijkste richtlijn dateert uit 1994, van voor tal van technische vernieuwingen, en gaat niet specifiek over boorplatformen. Terwijl de risico’s die verbonden zijn aan olieplatforms toenemen, is er amper een specifieke wetgeving, en meer dan ooit is er nood aan een streng en onafhankelijk toezicht op de veiligheidsmaatregelen.
Voorzitterschap
Met het voorzitterschap van Europa kan België noodzakelijke stappen zetten om een echte preventie en controle op te zetten voor olieplatformen in de Noordzee, vindt Groen!. Volgens de partij moet de bestaande wetgeving dringend herzien worden.
Daarnaast zou het bestaande mandaat van het agentschap voor de Maritieme Veiligheid uitgebreid moeten worden naar olievervuiling door boorplatforms.
Groen! stelt ook een moratorium voor op nieuwe olieplatformen in noordelijke wateren van EU en in Arctische zeeën, omdat olie-ontginning op die plaatsen onverantwoord is. Het zijn immers gebieden met meer extreme klimatologische omstandigheden en tijdelijke ijsbedekking, wat het risico op olievervuiling door ongelukken zal doen toenemen. En eventuele herstellingsacties zullen nog moeilijker zijn in deze harde en ruwe natuurlijke omgeving.
