Googles Chinese zoekmachine werd nochtans jarenlang op vraag van de Chinese overheid door Google zelf gecensureerd, iets waar internationaal veel kritiek op kwam. Google zag de censuur als een noodzakelijk kwaad. Door de Chinese markt links te laten liggen, zouden ze immers een vijfde van de wereldbevolking al haar informatie moeten ontzeggen. In haar doel om informatie wereldwijd toegankelijk te maken, was een ‘gecensureerde zoekmachine’ zodoende nog altijd te prefereren boven ‘geen zoekmachine’.

Verandering van beleid

Daar kwam echter in januari verandering in, toen bleek dat er vanuit China pogingen waren ondernomen om Google emailaccounts van mensenrechtenactivisten te hacken. Het bedrijf besloot dat dit een stap te ver ging, en wou niet langer mee gaan in het Chinese censuurbeleid. Na mislukte onderhandelingen met de Chinese overheid (wat tot een diplomatieke rel leidde tussen China en de VS) zag Google geen andere mogelijkheid meer dan het land te verlaten. Het land werd verlaten, de markt echter niet: vanuit Hong Kong mikt Google sinds vorige week ongecensureerd op de Chinese markt. Hoewel Hong Kong tot China behoort, is de regio als voormalige Britse kolonie immers niet gebonden aan het Chinese rechtssysteem.

Matig succes

Een revolutie voor de Chinese vrije meningsuiting leek de site vooralsnog niet te worden. Toen Google Hong Kong vorige week gelanceerd werd, piekten politiek gevoelige termen wel onmiddellijk in haar zoekresultaten, maar dat dit wees op een substantieel vergrote interesse van het Chinese publiek, was twijfelachtig. Het aantal politiek gevoelige zoekopdrachten was immers nog steeds relatief klein in vergelijking met het aantal Chinese internetgebruikers. Bovendien prefereren de meeste Chinezen zoekmachines uit eigen land, zoals het Chinese Baidu. De dagen erna namen die zoekopdrachten bovendien weer af, deels uit desinteresse van het Chinese publiek, deels door het  feit dat de gevoelige links die door de zoekmachine gevonden werden, op hun beurt wel gecensureerd zijn door de overheid.

Reactie van de overheid

Verschillende tekenen wijzen erop dat de Chinese overheid ondertussen ook flink haar best doet om Googles ongecensureerde zoekmachine aan populariteit te doen inboeten. Positieve reacties op de nieuwe zoekmachine worden systematisch van Chinese sociale netwerksites verwijderd. Daarnaast liet de overheid aan alle Chinese nieuwssites weten dat positieve berichtgeving over Google onmiddellijk van de sites moet verdwijnen.

Tot vandaag was de Hong Kongse zoekmachine nog niet volledig geblokkeerd, hoewel daar nu verandering in lijkt te komen. Gebruikers ter plaatse wisten vandaag dinsdag te melden dat een groot deel van Googles diensten, zoals youtube en haar mobiele internettoepassingen, nu toch zouden zijn geblokkeerd. Het is nog onduidelijk of dit effectief een reactie is op Googles censuurbeleid.