Tussen 7 en 12 maart werden meer dan 13.000 mensen gedwongen hun gammele huisjes te verlaten in diverse sloppenwijken van Lubango, hoofdstad van de zuidelijke provincie Huíla. Bij die brutale ontruimingen vielen zelfs zeven doden in de sloppenwijk Canguinda, onder wie enkele kinderen. De verontwaardiging bij de civiele samenleving is groot.
Een ruime coalitie van bewonersorganisaties en mensenrechtengroepen binnen de Angolese civiele samenleving heeft tot de protestmars van 25 maart opgeroepen. De autoriteiten van de provincie Huíla hadden de mars eerst verboden. Provinciegouverneur Isaac dos Anjos (van regeringspartij MPLA) verklaarde dat hij rellen vreesde en dat de openbare orde in het gedrang zou komen.
“Laat mijn huis staan”
OMUNGA, de organisator van de mars, heeft nu beslist om de betoging te laten plaatsvinden in Benguela. Onder de centrale slogan ‘Não partam a minha casa, Sou ser humano!’ (‘Laat mijn huis staan, ik ben een mens’) vertrekt de mars in de late namiddag in de wijk Graça en zal ze eindigen op het plein Largo de África met toespraken en een concert van Angolese muziekgroepen.
Volgens de organisatoren is dit een uiterst belangrijke stap in de geschiedenis van de sociale beweging in Angola. De nieuwe grondwet garandeert immers het recht op vrije meningsuiting en sociaal protest. “Dit wordt een testcase”, verklaarde Jacques Arlindo dos Santos van de NGO Dignidade e Cidadania (‘Waardigheid en Burgerschap’). “In een democratische samenleving is sociaal protest een normaal verschijnsel. We zullen zien hoe ver de autoriteiten willen gaan”.
Oppositielid en mensenrechtenactivist Filomeno Vieiras Lopes schreef woensdag nog een steunbetuiging naar de organisatoren van de mars waarin hij verklaarde te zullen deelnemen in Benguela. Hij schreef ook een brief naar minister Bornito de Sousa van Binnenlandse Zaken om de regering te herinneren aan het recht van de bevolking om op een vreedzame wijze hun ongenoegen te uiten.
Indien de ordediensten de mars zouden verstoren, zou hij de regering hiervoor verantwoordelijk houden. Hij refereerde naar de gebeurtenissen van 1993 in Cabinda toen een vreedzame mars van studenten door de politie werd uiteengeschoten.
World Urban Forum in Rio
Dat het protest tegen de gedwongen uitzettingen van arme bewoners precies deze week plaatsvindt, is geen toeval. In het Braziliaanse Rio de Janeiro is het World Urban Forum aan de gang, georganiseerd door UN-Habitat, over verstedelijking en het recht op wonen.
De Angolese regering is in Rio met een stand aanwezig waarop ze allerlei nieuwe huisvestingsprojecten voortstelt, maar zedig zwijgt over de brutale ontruimingen van sloppenwijken. “Duizenden mensen verliezen vandaag hun woonplaats als gevolg van natuurrampen, tegelijkertijd worden duizenden arme mensen uit hun huizen gezet door beslissingen van overheden zonder dat ze een alternatief hebben om elders te kunnen gaan wonen”, schrijven de organisatoren van de protestmars.
Medestanders in strijd om waardigheid
“Hier in Benguela, op 25 maart, zullen we aantonen dat medestanders uit verschillende delen van het land onze eisen voor het recht op wonen in waardigheid ondersteunen. Dit is een unieke strijd. We ontvingen berichten van steun van bewonersbewegingen uit Togo, Frankrijk, Canada, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Dit is onze wereld. Een andere wereld is mogelijk!”
“Wij geloven dat de gerechtigheid die wij eisen in staat zal zijn om ons te leiden, bewust en vastberaden. Laat mijn huis staan is een brede maatschappelijke beweging die het recht op grond en huisvesting voor iedereen wil afdwingen. Deze strijd voeren we in Lubango, Luanda, Cabinda, Huambo, en in heel Angola. Wij hebben het recht om als burgers op te komen voor onze waardigheid.” Aldus een pamflet dat de voorbije dagen door de organisatoren van de mars werd verspreid in Benguela.
