Fatima Meer (1928-2010)

 

Nieuws, Wereld, Afrika, Cultuur, Zuid-Afrika, Fatima Meer, Antiapartheid, ANC, Nelson Mandela -

Zuid-Afrikaanse activiste Fatima Meer (1928-2010) overleden

Vrijdag 12 maart overleed Fatima Meer aan de gevolgen van een beroerte in het St-Augustines Hospital in de Zuid-Afrikaanse havenstad Durban. De bekende antiapartheidsactiviste, schrijfster en toneelauteur zou in augustus 82 worden.

dinsdag 16 maart 2010 16:42
Spread the love

Fatima Meer geraakte vooral bekend vanwege haar biografie van Nelson Mandela, Higher than Hope, de eerste geautoriseerde biografie van de historische ANC-leider, die in 13 talen – ook in het Nederlands – werd vertaald. 

Fatima Meer werd op 12 augustus 1928 geboren in Durban in een familie van Indische afkomst. Haar vader was uitgever van een krant en geraakte betrokken in de strijd tegen de raciale discriminatie in de toenmalige provincie Natal. Zij liep school aan de Durban Girls High School en schreef zich later in aan de Universiteit van Natal waar ze een diploma sociologie behaalde.

Uitgesproken feministe

Vanaf 1946 was Meer betrokken bij de acties van geweldloos verzet en burgerlijke ongehoorzaamheid die toen opgang maakten bij de Indische gemeenschap van Zuid-Afrika, geïnspireerd door het voorbeeld van Gandhi in India. Zij was een van de oprichters van de Durban Districts Women’s League, een organisatie die bruggen wilde bouwen tussen de Indische en Afrikaanse vrouwen om samen tegen de apartheid te strijden. Hieruit groeide ook haar uitgesproken feministische overtuiging.

Als gevolg van haar activisme kreeg Meer in 1952 te maken met een banning order. Dit betekende dat haar bewegingsvrijheid zwaar aan banden werd gelegd en dat ze een publicatieverbod kreeg.

In de jaren zestig organiseerde Meer nachtelijke wakes om te protesteren tegen de arrestatie van antiapartheidsactivisten en in de jaren zeventig nam ze de verdediging op zich van de Black Consciousness Movement van Steve Biko. Dit maakte haar tot ‘staatsvijand’ in de ogen van vele Afrikaners van de harde lijn. Op het nippertje ontsnapte ze aan enkele moordaanslagen en ze werd enkele keren veroordeeld tot korte gevangenisstraffen.

Geëngageerde academicus

Als academicus was Meer verbonden aan de Universiteit van Natal tussen 1956 tot 1988. Daar stichtte ze onder meer het Institute for Black Research. Haar onderzoek naar de praktijken van Mangosuthu Buthelezi, de leider van de Inkatha Freedom Party, een hevige politieke concurrent van het ANC van Mandela, bracht haar in een moeilijke positie.

Zij was nauw bevriend met Winnie Madikizela-Mandela met wie ze samen gevangenzat in 1976. Tot op het laatste bleef ze geloven in de onschuld van Winnie Mandela, die ze zag als een slachtoffer van zowel het apartheidsregime als van vuile machtsspelletjes binnen het ANC.

Controversiële uitspraken schuwde ze allerminst. Zo toonde ze zich een vurig aanhanger van de Iraanse revolutie en riep ze op tot een boycot van Salman Rushdie toen de schrijver in 1998 Zuid-Afrika wilde bezoeken.

Ze schreef meer dan 40 boeken over uiteenlopende onderwerpen waarin ze zich uitsprak voor gendergelijkheid en tegen elke vorm van discriminatie. Ze schreef ook het scenario voor de film The Making of the Mahatma van Shyam Benegal die gebaseerd was op haar boek The Apprenticeship of a Mahatma. Zij kreeg allerlei officiële onderscheidingen voor haar strijd tegen de apartheid. In 2004 eindigde ze op de 45ste plaats in de populaire top-100 van Grootste Zuid-Afrikanen.

Haar echtgenoot Ismael is nog steeds een zeer actief lid (ANC) van het provinciale parlement van KwaZulu-Natal, ondanks zijn hoge leeftijd.

take down
the paywall
steun ons nu!