2010 is het Europees jaar van de strijd tegen armoede. Meer dan reden genoeg voor Ides Nicaise, hoofddocent aan het HIVA, om het armoedebeleid van de Europese Unie (EU) door te lichten.
Hij merkt op dat het aantal armen al sinds 1985 eerder stijgt dan daalt. Het wordt tijd, vindt Nicaise, dat de politici dit eindelijk eens gaan toegeven en erkennen.
Hoe komt dit? Het jongste decennium zijn er natuurlijk de economische crises van 2001 en 2008 die meespelen.
Maar er zijn tevens interne oorzaken.
Eén daarvan is het neoliberale beleid dat een sterke vrije marktlogica huldigt. Zo is de integratie van Oost-Europa vooral gepaard gegaan met sociale afbouw. En de levering van basisdiensten zoals gas en elektriciteit is zowat overal in Europa minder gegarandeerd voor wie arm is.
De actieve welvaartstaat zorgt ook voor een merkwaardig pervers effect: het activeringsbeleid heeft de onderlinge concurrentie tussen werkzoekenden verhoogd. Dat ondergraaft de lonen en de arbeidskwaliteit van de minst betaalde banen, en leidt tot meer bestaansonzekerheid voor deze werkenden.
Europese Unie bestrijdt én maakt armoede
Niet dat het Europese beleid geen pluspunten zou vertonen, maar de minpunten wegen zwaar door. Dus kijkt Nicaise ook naar wat er nu moet gebeuren om de armoede te verminderen.
Ophouden te dweilen met de kraan open, is de eerste opdracht. Vermijden dus dat men een beleid voert dat armoede creëert in plaats van vermijdt.
Investeren in de vermogens van mensen is veruit te verkiezen boven het klassieke ‘activeren’.
Ook prioritair is het optrekken van de gewaarborgde minimuminkomens voor alle huishoudens tot de armoederisicogrens.
Ides Nicaise pleit voor een stevig uitgedacht en uitgewerkt tienjarenplan inzake armoedebestrijding. En om aandacht te hebben voor alles wat daar verband mee houdt. Zo moet er zeker Europees samengewerkt aan leefbare minimumlonen.
Dat is allemaal nodig om te vermijden wat vandaag de Europese regel is, namelijk dat armoede niet enkel wordt bestreden, maar evenzeer gemaakt.
Klik hier om het volledige artikel van Ides Nicaise te lezen