Het rapport State of the News Media van The Project For Excellence In Journalism (PEJ) bevat naar goede gewoonte een schatkamer aan feiten en gegevens over de toestand van de Amerikaanse nieuwsindustrie.

Krimpende advertentie-inkomsten

Vorig jaar daalden de advertentie-inkomsten met 26 procent. Ook in de twee jaren daarvoor zakten de inkomsten uit advertenties. In totaal vielen die bronnen (die voor sommige kranten goed zijn voor driekwart van hun totale inkomsten) met 43 procent terug.

Maar misschien keren die adverteerders allemaal weer eenmaal de economie opnieuw op volle toeren draait? De meningen daarover zijn verdeeld en veel meer dan gissingen zijn er niet, schrijft The Project For Excellence in Journalism. Het rapport verwijst naar één studie van investeringsbank Veronis Suhler Stevenson. In 2013, zo voorspelt die studie, zullen de advertentie-inkomsten nog altijd 41 procent lager liggen dan in 2006.

Dramatisch is dat ook de online advertentie-inkomsten klappen kregen. Die zakten voor het eerst in de jonge geschiedenis van het internet met 10 procent.

En als de adverteerders dan toch terugkeren, zal die oude keuze zich weer opdringen: gaan die extra inkomsten richting aandeelhouders of zal er opnieuw geïnvesteerd worden in journalisten?

Ook krantenverkoop daalt

De krantenverkoop is de tweede belangrijke bron van inkomsten van kranten. Maar ook op dat vlak is er weinig positief nieuws te melden. Dagelijks werden er 10,6 procent minder kranten verkocht. In 2008 daalde de krantenverkoop ook al met 4,6 procent. Sinds 2000 verloren de Amerikaanse kranten zo al meer dan een kwart van hun betalende lezers.

In totaal zakten de inkomsten van kranten daardoor met 22 procent. Kranten konden maar één reactie verzinnen op die terugval: snijden in hun redacties. Volgens schattingen gingen er 5.900 voltijdse banen verloren op Amerikaanse krantenredacties. Zo lopen er in de VS één derde minder krantenjournalisten rond dan tien jaar geleden.

Betalen op het net?

Misschien kunnen Amerikaanse kranten de verliezen goedmaken door een succesvolle sprong te maken naar het net? Succesvol lijkt die sprong wel te worden. Als je tenminste alleen naar de bezoekerscijfers kijkt. Die stegen in 2009 met 14 procent (op maandbasis). Zes op de tien Amerikanen haalt een stuk van zijn nieuws online. De top-7 van de Amerikaanse nieuwssites is goed voor 80 procent van alle bezoeken. Net als in België zijn de meest populaire nieuwssites eigenlijk krantensites.

Maar veel inkomsten leveren die extra bezoekers niet op. De advertentie-inkomsten daalden. En de eigenaars van die sites kunnen alleen maar hopen dat adverteerders het State of the News Media-rapport niet lezen. Uit een eigen onderzoek van PEJ blijkt dat 79 procent van de surfers nooit of zelden op een online advertentie klikt.

Volgens mediamagnaat Rupert Murdoch is het einde van het gratis internet voorbij en zal alle nieuws binnenkort achter een betaalmuur verdwijnen. PEJ betwijfelt dat. Uit hun onderzoek blijkt dat maar één derde van de surfers een favoriete nieuwssite heeft. De meerderheid van de mensen bezoekt twee tot vijf websites om de nieuwshonger te stillen. Maar, en nu komt het meest onrustwekkende cijfer: van de surfers met één favoriete nieuwssite is maar 19 procent bereid om de portefeuille boven te halen als de artikels op die website voortaan betalend worden. Dat betekent dat maar 7 procent van de surfers een favoriete nieuwssite hebben waarvoor ze willen betalen.

Volgens PEJ betekent dat ook dat de krant als brand verdwijnt. “De consumenten jagen op nieuws volgens onderwerp of gebeurtenis en vinden dat op een veelvoud van aanbieders”, aldus PEJ. Dat verklaart de populariteit van aggregatiewebsites zoals Google News. Maar liefst 44 procent van de bezoekers van Google News leest enkel de headlines en klikt nooit door naar het artikel.

Pessimisme

Er vloeide de afgelopen jaren wel wat geld uit de non-profitsector naar de media (geld van instellingen of fondsen). Maar die inkomsten zijn amper goed voor één tiende van de verliezen.

Conclusie: “Er zijn weinig aanwijzingen dat de journalistiek online een stevig inkomstenmodel gevonden heeft.”

PEJ citeert onderzoeker Clay Shirky. Er dreigt volgens hem een kloof te ontstaan. “The old stuff gets broken faster than the new stuff is put in its place.”