De vakbonden zijn al langer voorstander van een jaarlijkse belasting op het gehele fortuin. Binnenkort houden zowel ABVV als ACV een congres waar de vermogensbelasting mee op tafel zal liggen. Eerder onderschreven zij al het charter van het Financieel Actienetwerk (FAN). Dat komt op voor een vermogensbelasting van één procent op vermogens vanaf 1 miljoen euro.
Ook de PVDA schaart zich achter die visie. De partij verzamelde al 11.000 fans voor de miljonairstaks. Die taks is een progressieve vermogensbelasting van één procent op fortuinen boven 1 miljoen euro (woning niet mee gerekend), en twee procent boven 2 miljoen. Ze treft enkel de 2 procent rijkste gezinnen van België, zodat de gewone man buiten schot blijft.
Begripsverwarring
Caroline Gennez pleitte in De Morgen (5 maart 2010) voor een belasting op de winst van het vermogen, niet op het gehele vermogen. Maar soit, het debat gaat op dit punt in de goede richting. Beide pistes verplichten om werk te maken van de opheffing van het bankgeheim zoals het FAN ook bepleit. Fundamenteler is echter het meningsverschil over wat je met de opbrengst van de miljonairstaks – 8 miljard euro – gaat doen. Caroline Gennnez wil er nog maar eens de zogenaamde ‘lasten op arbeid’ mee verlagen.
Zogenaamde? Als er één discours is dat de voorbije decennia voor enorme begripsverwarring zorgde, is het wel het liberale credo van ‘de verlaging van de lasten op arbeid’. Waaruit bestaat die verwarring? Voortdurend horen we bazen klagen dat de loonkost te hoog is. Maar de lonen die zij betalen, bestaan uit twee delen.
Aan de ene kant is dat het directe loon, geld dat u en ik maandelijks op de bankrekening krijgen en waarmee we onze facturen betalen. Aan de andere kant is er het indirect loon, het deel van ‘ons loon’ dat in het spaarpotje van de sociale zekerheid opzij wordt gezet. Daaruit ontvangen we een vervangingsinkomen als we ziek, werkloos of pensioengerechtigd worden, of extra steun in de vorm van kindergeld en dergelijke.
Zonder die sociale zekerheid zou één op de vier in armoede terecht komen bij werkloosheid of ziekte. Dat indirecte loon, die sociale verzekering, noemen de liberalen steevast de ‘last op arbeid’. Ze ijveren, op vraag van de patroons, onophoudelijk om die te verlagen.
Tot nu toe kregen ze ook hun zin. De misleidende ‘lasten op arbeid’ werden de voorbije jaren met 7 miljard euro verlaagd. In een ‘socialistisch discours’, dat rechtvaardigheid en eerlijkheid in het vaandel draagt, is er voor ons geen plaats voor dit ‘liberaal credo’.
Zeker niet wanneer ontelbare studies hebben aangetoond dat de 7 miljard euro lastenverlaging geen enkele extra job heeft opgeleverd.
Zeker niet wanneer in tijden van crisis, vergrijzing én verjonging, de noden van de sociale zekerheid verder toenemen.
Hoe betalen we anders de bijpassingen bij economische werkloosheid of ontslag? Hoe financieren we de pensioenen en gezondheidszorg van mensen die langer leven? Met welk geld betalen we infrastructuur voor nieuwe crèches, scholen, kleuteronderwijzers en leerkrachten?
De 8 miljard euro opbrengst van een vermogensbelasting wordt beter besteed in de zorgsector waar duizenden handen te kort zijn en in het onderwijs waar kleinere klassen en goede infrastructuur garant staan voor kwaliteitsvol onderwijs. En laten we de gepensioneerden niet vergeten. Eén op de vier zit met zijn pensioen onder de armoedegrens of kan zijn rusthuis niet betalen.
Laten we duidelijk zijn: er is geen sociale rechtvaardigheid zonder fiscale rechtvaardigheid.
Eric Goeman is woordvoerder van Attac Vlaanderen en coördinator van het Financieel Actie Netwerk (FAN)
Jan Hasaers is coördinator van de Miljonairstaks fanclub (www.miljonairstaks.be)
