Intussen zit er een wijziging van de Vrijwilligerswet in de pijplijn, uitgewerkt door Voogdijminister voor het Vrijwilligerswerk De Block. De veranderingen komen er ook op vraag van de Hoge Raad voor Vrijwilligers (HRV). Een basiselement bij deze wetswijziging is dat het woord vrijwilligersvergoeding wordt geschrapt en consequent vervangen door kostenvergoeding. Dit verduidelijkt dat vrijwilligers een vergoeding kunnen krijgen voor gemaakte kosten, niet voor prestaties, en het vrijwilligerswerk in essentie onbezoldigd is én blijft. Deze wijzigingen moeten nog in wet worden omgezet.
Het is dan ook bizar dat de HRV ook nog op een drafje advies moest geven over een Ontwerp KB van Minister Peeters, om een verhoging te bekomen van het plafond voor onder meer de oppasvrijwilligers. De overgrote meerderheid van de Hoge Raad voor Vrijwilligers gaf een negatief advies over dit ontwerp. Het KB Ontwerp stuit tegen de borst, omwille van verschillende redenen:
Vanuit de hoek van de oppassector wordt al jaren gepleit voor een verhoging van de vergoedingen, op basis van artikel 12 in de Vrijwilligerswet. De HRV heeft altijd geoordeeld dat het dossier geen doorslaggevende argumenten bevatte. Dat dossier blijft ook vandaag pover. Ja, het klopt dat oppasvrijwilligers belangrijk zijn, net zoals trouwens alle andere vrijwilligers. Maar er is geen reden dat ze meer kostenvergoeding zouden moeten krijgen dan andere vrijwilligers.
Zo komt de gelijke behandeling tussen vrijwilligers in het gedrang en geeft de overheid het signaal dat bepaalde soorten vrijwilligerswerk belangrijker zijn dan andere. Dat botst met ons idee over het vrijwilligerswerk. Het lijkt ook te botsen met de principes van het Gecoördineerd Vlaams Vrijwilligerswerk, dat hier en nu wordt uitgetekend door de Vlaamse Overheid en dat streeft naar een gelijke behandeling van vrijwilligers, ongeacht sector, taken of soort vereniging.
De voorgestelde regeling ontkracht bovendien het basisprincipe dat vrijwilligerswerk onbezoldigd is. Want laat ons er geen doekjes om winden, de huidige kostenvergoedingsregeling is royaal. Het argument vanuit de oppassector dat mensen dan niet een heel jaar kunnen vrijwilligen, is een emotioneel argument, geen feit. Mensen kunnen immers een heel jaar vrijwilligen, ze kunnen alleen als ze te vaak oppassen, niet telkens het dagmaximum van de forfaitaire vergoeding opstrijken.
Dat ze meer kosten maken dan andere vrijwilligers, is onjuist. Er wordt dan gewezen op kosten om postzegels aan te kopen, vormingen te volgen …. Dat zijn gewoon kosten eigen aan de organisatie, dus er is geen enkele reden dat de vrijwilliger dat uit eigen zak zou moeten betalen.
Trouwens, bewezen kosten kunnen zonder limiet terugbetaald worden. Zo komen we tot de essentie van het Ontwerp KB: er wordt gezocht naar manieren om oppasvrijwilligers iets te laten bijverdienen, zonder dat het op die manier verwoord wordt. Er is nochtans onlangs een regeling voor het Verenigingswerk uitgedokterd, waar ook nachtoppassers gebruik van kunnen maken en onbelast kunnen bijverdienen. Tot 6.000 euro per jaar.
We hebben vanuit het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk vzw al eerder gepleit voor het afschaffen van het bewuste artikel 12 van de Vrijwilligerswet, dat achterpoortjes openlaat om bepaalde (sub)sectoren beter te bedienen dan anderen. Het vrijwilligerswerk wordt echt niet beter van afwijkingen en uitzonderingen, want dan verwordt de Vrijwilligerswet een vodje papier. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?
