IPS

Zwarte Amerikaanse families bouwen zelf ‘stad zonder racisme’

Negentien Amerikaanse families hebben in de zuidelijke staat Georgia een stuk land gekocht om de stad ‘Freedom’ op te bouwen. In hun ‘stad zonder racisme’ hopen ze te ontsnappen aan ongelijkheid en politiegeweld.

zaterdag 29 mei 2021 11:42
Spread the love

 

Aangejaagd door de onevenredige impact van de covid-19-pandemie op zwarte Amerikanen en het politiegeweld tegen hun gemeenschappen, heeft een groep zwarte families in de zuidelijke staat Georgia de handen in elkaar geslagen. Hun plan: een nieuwe stad oprichten, met de naam ‘Freedom’.

“We zagen de moorden op Ahmaud Arbery, George Floyd, Breonna Taylor en al die anderen”, vertelt Ashley Scott, een van de initiatiefnemers. Ze doelt op de verschillende zwarte slachtoffers van dodelijk politiegeweld vorig jaar. “Mijn vriendin en ik werden er gewoon depressief van. We hadden het gevoel dat we íets moesten doen om onze echtgenoten en zonen te beschermen.”

Eigen stad tegen ongelijkheid

Ze stuitten op een stuk grond van 39 hectare dat te koop stond in het hart van de staat Georgia. Negentien families maakten een plan met een looptijd van ruim tien jaar. Hun visie? Het land gebruiken om intergenerationele rijkdom op te bouwen. Dat is volgens financiële experts namelijk de sleutel tot het verkleinen van de raciale welvaartskloof.

De families kochten de grond in augustus 2020. “Na aandacht op sociale media en berichtgeving in het nieuws zijn we viraal gegaan”, vertelt de 34-jarige makelaar Scott aan de telefoon vanuit Atlanta. “Duizenden mensen meldden zich en zeiden dat ze naar Freedom wilden verhuizen.”

Inmiddels hebben de negentien families die aan de start van het plan stonden meer dan 500 hectare grond vergaard, opgedeeld in twee percelen. Het doel van de groep is om een gemeenschap vanaf de grond af op te bouwen en een model te ontwikkelen voor gelijkheid, efficiënt energiegebruik en lokale voedselproductie.

Daarvoor kan het Freedom-project al op politieke steun rekenen. “Het is echt een voorbeeld van hoe mensen het heft in eigen hand nemen”, zegt de democratische staatsvertegenwoordiger Mandisha Thomas, lid van de adviesraad van het project.

De volgende George Floyd

Terwijl de families zich nu nog een weg banen door de complexe logistiek van systemen die een stad nodig heeft, willen Scott en de andere initiatiefnemers volgend jaar de eerste paal de grond in hebben, te beginnen met een bezoekers- en congrescentrum.

Snelheid is daarbij geboden, zegt Scott: “We weten niet wanneer de volgende George Floyd voorbij komt. We willen zo snel mogelijk verhuizen en deze veilige haven creëren, zodat we dit model ook elders kunnen kopiëren.”

Fysiek behelst het project momenteel nog weinig meer dan de twee percelen grond. Die zijn grotendeels gelegen op een oude houtzagerij, met glooiende heuvels, een beekje en weidse uitzichten. “Toen ik het land voor het eerst zag, de grond aanraakte, voelde het onwerkelijk”, vertelt Aqeela Reyad, een van de oprichters van Freedom. “Het was zo empowering!”

Het project moet nog wel een aantal obstakels overkomen, aldus de organisatoren. Zo hebben de families ongeveer 100 hectare extra land nodig om een stad in te richten. Het proces moet bovendien nog door een lokale stemming komen en langs een reeks andere politieke organen passeren.

Daarnaast zamelt de groep geld in. Dat is nodig om in aanmerking te komen voor een aantal leningen. Ze hopen volgende maand het laatste restant van de benodigde 500.000 dollar (ongeveer 410.000 euro) in te zamelen tijdens een feest voor Juneteenth, de dag die het einde van de slavernij in 1865 markeert.

Toevluchtsoord

Hoe gewaagd het project ook mag klinken, het past in een lange traditie van zwarte Amerikanen die toevluchtsoorden weg van witte onderdrukking wilden creëren. Dat vertelt Thomas Healy, docent aan de Rechtenfaculteit van Seton Hall University in New Jersey. Hij schreef een boek over het onderwerp.

De meeste van die groepen werden gevormd door kleine landbouwgemeenschappen. Sommige van deze plekken floreerden een tijdlang en vergaarden zelfs enkele duizenden inwoners. Een van de meest ambitieuze voorbeelden, vertelt Healy via de telefoon, was een plek in North Carolina aan het eind van de jaren zestig. Toen probeerde de burgerrechtenactivist Floyd McKissick een nationaal stedelijk programma te gebruiken om, zoals hij het noemde, ‘Soul City’ te creëren, een inclusieve maar overwegend zwarte stad.

“McKissick beschouwde Soul City als de laatste stap in de emancipatie van zwarte inwoners van de Verenigde Staten”, legt Healy uit. Het project ging verder dan veel mensen hadden verwacht: hij ontwikkelde tien jaar lang 3.500 hectare, inclusief infrastructuur, verschillende buurten en publieke diensten.

Het lukte McKissick uiteindelijk niet om ook fabrieken en de industrie te overtuigen om naar Soul City te verhuizen en op die manier de lokale economie van stroom te voorzien. Hierdoor stortte het project uiteindelijk toch in.

Tien keer zo arm

Bij de start van dit nieuwe plan om een vrije plek te creëren, kampen de Verenigde Staten nog altijd met veel van dezelfde problemen die McKissick probeerde aan te pakken, aldus Healy.

“Als zwarte mensen zich geen zorgen hoefden te maken om aangehouden of neergeschoten te worden door de politie terwijl ze in hun auto zitten, dan zou de behoefte aan een plek als Freedom er niet zijn”, zegt Healy. “En als de rijkdom van dit land eerlijker verdeeld zou zijn, evenmin.”

“Maar dat is niet de wereld waarin we leven”, vervolgt hij. Daarmee doelt hij op de onevenredige bedreiging van politiegeweld voor Afro-Amerikanen en de enorme verschillen in welvaart en werkgelegenheid tussen zwarte en witte gemeenschappen.

Uit overheidsgegevens blijkt dat witte Amerikaanse gezinnen tien keer zo rijk zijn als zwarte gezinnen. Het aantal werkloze zwarte Amerikanen is bovendien sinds maart 2020 met 40 procent gestegen, tegenover 34 procent onder witte Amerikanen.

‘Baken van hoop’

Psycholoog Tabitha Ball uit Atlanta merkte tijdens de pandemie een groeiende angst onder haar patiënten. Die werd veroorzaakt door de stress van de medische noodsituatie in combinatie met de raciale spanningen in het land na de dood van George Floyd. “Het was een heel zware tijd”, vertelt Ball. “Angst vierde hoogtij.”

Een van haar patiënten vertelde haar over het Freedom-initiatief. Nu is Ball een van de partners van het project: twee hectare op het perceel is voor haar gezin. “Het voelde als een baken van hoop om deel uit te maken van een project waar we letterlijk iets voor onszelf konden opbouwen. Iets wat ons de kans geeft om te groeien en te bloeien op een manier die wij bepalen.”

Landbezit was lange tijd belangrijk in haar familie, maar was voor haarzelf nog geen prioriteit geweest, zegt Ball, die twee jonge zoons heeft. “Toen mijn zoontjes van het land hoorden en het voor het eerst bezochten, zeiden ze: ‘Is dit allemaal van ons?’ Mijn man antwoordde: ‘Ja, dit is ons land’, en er verscheen een grote glimlach op hun gezicht.”

 

Dit stuk is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner Thomson Reuters Foundation.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!