De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Zuid-Afrikaanse vakbond geeft niet op na uitspraak rechtbank!

Zuid-Afrikaanse vakbond geeft niet op na uitspraak rechtbank!

vrijdag 9 oktober 2015 12:30
Spread the love



De leden van CSAAWU blijven strijdvaardig (c) Geert Veuskens

De slechte arbeidsomstandigheden en gebrekkige lonen van landarbeiders in Zuid-Afrika leidden in 2012 en 2013 tot stakingen. De kleine vakbond CSAAWU was één van de weinigen die de landarbeiders bleef steunen door werkgevers aan te klagen die arbeiders ontsloegen vanwege de stakingen. CSAAWU verloor echter twee rechtszaken en moet de zware juridische kosten nu zelf betalen. Daarom roept de vakbond op tot solidariteit met een fondsenwervingscampagne.

 

De Westelijke Kaap is een belangrijke landbouwregio in Zuid-Afrika. De beroemde Zuid-Afrikaanse wijn en nog vele andere landbouwproducten worden er geproduceerd. Maar die hebben een grote menselijke prijs. De landarbeiders krijgen nauwelijks voldoende loon om in hun onderhoud te voorzien en zijn vaak afhankelijk van de goede wil van hun werkgever.

De moeilijke situatie van landarbeiders leidde in 2012 en 2013 tot spontane en vaak gewelddadige stakingen. De landarbeiders eisten een loonsverhoging tot 150 Zuid-Afrikaanse Rand per dag, ongeveer 10 euro. Op dat moment verdiende de gemiddelde landarbeiders nog niet de helft daarvan.

De grote vakbonden in het land bleven stil en sprongen niet in de bres voor de arbeiders. CSAAWU, een kleine vakbond van landarbeiders in de Westelijke Kaap, was een van de weinigen die de stakende landarbeiders wel steunden. De vakbond vocht samen met de landarbeiders onrechtmatige ontslagen ten gevolge van de stakingen aan in de Arbeidsrechtbank.

Zware gevolgen na negatieve gerechtelijke uitspraak

De vakbond verloor helaas twee zaken. Eén tegen Steytler Boerdery en een tweede tegen La Maison. Dramatisch voor de arbeiders in kwestie, maar de rechtbank oordeelde bovendien dat CSAAWU de gerechtelijke kosten op zich moest nemen. De rechtbank meende dat de vakbond en de arbeiders zich roekeloos gedragen hadden door mee te doen in een spontane en onbeschermde staking en zij dus verantwoordelijk waren voor de gemaakte kosten in het proces.

De gerechtelijke kosten liepen op tot meer dan 40.000 euro, veel meer dan een kleine, lokale vakbond kan betalen. Een faillissement kondigde zich aan.

Vakbond geeft zich niet gewonnen

Toch gaven CSAAWU en haar leden niet op. Ze startten een internationale campagne om geld in te zamelen. Die was zeer succesvol, maar leverde desondanks niet voldoende op om de volledige kost te dekken. De leden van de vakbond hebben zich zelfs geëngageerd maandelijks 10 tot 100 Rand van hun loon af te staan voor het voortbestaan van hun vakbond. Een grote bijdrage gezien hun lage loon.

Lange gerechtelijke weg

Naast de geldinzameling probeerde CSAAWU ook via de gerechtelijke weg een oplossing te vinden. Ze dienden een verzoek in bij het Grondwettelijk Hof om de kosten kwijt te schelden. CSAAWU rekende op het principe in de arbeidswetgeving dat stelt dat de rechtbank steeds redelijkheid moet opbrengen wanneer die oordeelt of de verliezende partij de gerechtelijke kosten op zich moet nemen. CSAAWU hoopte dat het Hof rekening ging houden met de gevolgen voor de vakbond en de duizenden landarbeiders die op hen rekenen voor steun en vertegenwoordiging. Ze brachten hierbij ook het recht op vereniging aan als argument. Dit basisrecht zou immers in het gedrang komen voor landarbeiders in de Westelijke Kaap als CSAAWU niet langer zou kunnen voortbestaan.

Voor het Grondwettelijk Hof mag oordelen over een zaak, moet een rechter beslissen of de zaak wel voldoende legitiem is om voor het Hof te verschijnen. De rechter oordeelde in het nadeel van CSAAWU. Dat wil zeggen dat de vakbond nog steeds de gerechtelijke kosten zal moeten betalen.

De advocaten die de vakbond bijstaan, vinden het oordeel van de rechter verrassend. De grondwet en de wetgeving die de arbeidsrelaties regelt, zijn opgesteld om de deur naar de rechtbank voor arme en kwetsbare mensen open te stellen. Met deze beslissing sluit de rechtbank net haar deuren.

De negatieve uitspraak van de rechtbank betekent dat CSAAWU andere pistes moet onderzoeken. Onderhandelingen met de werkgevers aan wie de gerechtelijke kosten terugbetaald moeten worden hebben enkel opgeleverd dat CSAAWU geen bijkomende interesten op het bedrag van 600.000 Rand moet betalen. Intussen heeft CSAAWU een eerste afbetaling gedaan en is de vakbond nog op zoek naar 200.000 Rand die ze tegen eind november ten laatste moet betalen. Die regeling stelt CSAAWU in staat om door te gaan met haar werk en om een faillissement van de vakbond te vermijden.

“De strijd gaat door”

Hoe dan ook zal de vakbond zich niet laten intimideren. CSAAWU en haar leden zijn meer vastberaden en strijdvaardiger dan ooit. “We hebben de veldslag verloren, maar niet de oorlog. De strijd gaat door”, zegt Karel Swart, de algemeen secretaris van CSAAWU.

Leonard Gentle, directeur van het onderzoeksinstituut en FOS-partner ILRIG dat CSAAWU organisatorisch ondersteunt, zegt: “De leden van CSAAWU hebben nu meer zelfvertrouwen en kracht dan ooit. Zolang CSAAWU een sterke ledenbasis en steun van de arbeiders heeft, kunnen ze blijven doorgaan. De strijd is absoluut nog niet gestreden.”

Op CSAAWU’s Facebookpagina verschijnen geregeld updates over de kwestie. Ze schrijven: “CSAAWU zal nooit spijt hebben van haar beslissing om de armen in rurale gebieden te steunen en zij aan zij te vechten. De landarbeiders hebben een legitiem recht om te strijden voor meer menselijkheid.”

FOS steunt CSAAWU! Wens ook jij CSAAWU te steunen met een gift, stort je bijdrage op FOS rekening BE16 0000 0000 7474 (BPOTBEB1) met als mededeling “CSAAWU”. Voor giften vanaf 40 euro heb je recht op belastingvermindering en ontvang je een fiscaal attest.

01 oktober 2015
Auteur: Naomi De Bruyne
Contact: Ann.verbeke@fos-socsol.be

 

take down
the paywall
steun ons nu!