De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Zoeken naar vrijheid in liefde

Zoeken naar vrijheid in liefde

dinsdag 7 november 2017 15:33
Spread the love

Een oud artikel van me dat ik opnieuw publiceer omdat ik het elders delen wil.

Zoeken naar vrijheid in liefde

Een monogame relatie is nog steeds de norm in onze samenleving. Op zich kan daar niets tegen in worden gebracht: fantastisch als mensen elkaar graag zien en elkaar continuïteit wensen aan te bieden. Maar het gaat bergaf met de liefde. De manieren waarop zoveel zogenaamde geliefden elkaar proberen kneden in iets wat ze niet zijn, of afschermen van mogelijke affectie voor anderen, zijn eerder regel dan uitzondering.

Ik wens het warm water niet opnieuw uit te vinden. Met deze tekst wil ik een kier van licht laten vallen op één alternatief van liefde zonder bezit en zonder exclusiviteit: polyamorie. Dit is een theoretisch model dat heel wat innerlijk werk vraagt van elk wie zich hiertoe geroepen voelt, om elkaar werkelijk vrij te laten, om elkaar werkelijk te promoten om te groeien. De teksten hieronder komen van internetsites, het enige wat ik hier doe is ze vertalen en duiden.

Laat ons eens beginnen met een goed brokje provocatie (vertaald van http://www.polyamour.net/English/en_provoke.htm#):

  • 60% van de mannen en 40% van de vrouwen heeft wel eens een buitenechtelijk avontuurtje. Als monogamie onze natuurlijke staat is, waarom is het dan niet makkelijker?

  • Meer dan de helft van de huwelijken eindigt momenteel in een scheiding. Is monogamie dan echt synoniem aan toewijding? En waarom kunnen we niet toegewijd zijn aan twee personen?

  • De gemiddelde levensduur in de VS is nu ongeveer 77 jaar en sommigen zullen nog veel langer leven. Kan één persoon werkelijk al onze noden aan romantiek, intimiteit en passie invullen voor een gans leven?

  • Sinds onze kindertijd wordt ons geleerd dat er ergens in deze wereld een unieke enige echte Liefde is, speciaal voor ons. Hoe vinden we die tussen de 6 miljard mensen op deze aardbol? En als je deze enige echte plots tegenkomt, stopt dan je aantrekkingskracht ten opzichte van anderen? Wat als we deze ware liefde tegenkomen maar we veranderen en groeien over de jaren heen?

  • We hebben Victoriaanse ideeën over klasse, geneeskunde, ras, religie, vrouwen enzovoort geschrapt. Wat is er zo heilig aan het Victoriaanse model van de familie? Wie moeten we toestaan ons te vertellen van wie we wel of niet kunnen houden?

  • Bijna elke relatie tussen twee verantwoordelijke volwassenen is nu toegestaan en beschermd door de wet, ongeacht hun ras, geloof, klasse, seksuele oriëntatie, nationaliteit enzovoort. Waarom dan geen drie verantwoordelijke volwassenen?

  • Is liefde een taart? Betekent van één persoon houden dat je liefde voor een ander verdwijnt? Als we kunnen houden van meer dan een ouder, kind of vriend, waarom dan niet van meer dan één liefdespartner?

  • Is van één persoon houden een goede reden om te stoppen met houden van een ander? Waarom zou eender wie gedwongen moeten worden om te kiezen tussen twee personen van wie ze houden?

Oké, dat is dus motivatie en provocatie. Maar wat is het nu, polyamorie? Wat zijn de basisregels?

Ik sla nogmaals aan het vertalen, een basishandleiding polyamorie van dezelfde website als hierboven:

POLY VOOR DUMMIES (door Brian Frederick, vertaald van www.polyamour.net)

Vertel de waarheid.

Langdurende relaties zijn gebouwd op eerlijkheid. Eerlijkheid is niet moeilijk en het durft wel eens een gewoonte te worden. Ga voor de korte pijn en vertel de waarheid. Als je relatie dat niet aankan, dan zit je in de verkeerde relatie – maar wellicht kan deze dat wel. De waarheid vertellen is makkelijker dan liegen, ongeacht alle geruchten en mythes die het tegendeel beweren. Leugens vragen heel wat werk. Ze verzwaren je en isoleren je. Kleine leugens geraken eenzaam en zoeken grotere leugens.

Vraag niet aan de ene geliefde om te liegen of om geheimen voor anderen te houden. Geheimen kweken wantrouwen. Geheimen bouwen muren en ondermijnen intimiteit. Ken het verschil tussen privacy en geheimhouding.

Verzet je tegen de wens om iemand ‘te beschermen’ door hemhaar dingen te vertellen waarvan je denkt dat hijzij die wil horen. Veins vooral geen affectie. Als je niet zeker bent over de liefde, zeg dat dan. Als je relaties geen hoge prioriteit hebben in je leven, laat dit dan aan de mensen weten.

Promoot eerlijkheid in anderen, maar wees vooral eerlijk met jezelf. Wil je een familie opbouwen of zoek je wat seksuele variatie?

Angst is meestal een barrière voor eerlijkheid. Maak het veilig voor mensen om hun waarheid te vertellen.

Ken jezelf.

Dit is het belangrijkste instrument en soms het moeilijkste om te vinden. Spendeer kwaliteitstijd met jezelf om uit te vinden wie je echt bent. De meeste mensen doen dit nooit. Leer te zeggen wanneer je je humeurig voelt, of onredelijk of defensief of hypergevoelig of vol van de energie van de prille liefde. Ken je grenzen. Als je niet in staat bent om een goede vriend of een geliefde voor iemand te zijn, vertel dit dan. Leer waar je beter kunt doen. Leer wat gezond voor je is en wat niet. Leer wanneer je een wandeling moet maken om af te koelen. Volwassenen hebben ook time-outs nodig. Ontdek wat je prioriteiten werkelijk zijn en leef volgens deze regels. Als je leven niet wordt weerspiegeld door je prioriteiten, verander dan je leven in plaats van je prioriteiten – en vandaag, niet in een verre, betere toekomst.

Veel mensen zien nooit de terugkerende patronen in hun eigen gedrag die zo duidelijk zijn voor anderen, zoals steeds dezelfde soort geliefden opzoeken of zich precies zo gedragen zoals hun vader. Ze zijn blind ten opzichte van zichzelf. Wat weet je niet van jezelf? Je kan je verslavingen transformeren in voorkeuren en later in keuzes, maar eerst moet je ze kennen.

Neem tijd om dingen te ontdekken zoals welke bagage je meedraagt uit je kindertijd of je laatste relatie, wat je nodig hebt en wat je enkel wenst, wat je opwindt en waarom, hoe je nog steeds opgroeit, over welke dingen je compromissen wenst te maken, wat je kernmotieven zijn, wat je jaloers, onzeker of competitief maakt, op welke punten je jezelf over je grenzen heen jaagt, wat je patronen, sterktes en zwaktes zijn, enzovoort. Een groot deel hiervan is terug te brengen op eerlijkheid.

Zorg voor jezelf.

Werk aan jezelf. “Groei je eigen tuin in je ziel, wacht niet voor anderen om je bloemen te brengen”. In plaats dat je verwacht van anderen dat ze je waardering, acceptatie, voldoening of geluk geven, leer je het best voor jezelf te ontdekken. Dit is een immens belangrijke eigenschap voor het leven, niet enkel voor relaties. Je zal altijd afhankelijk zijn van iemand, eer je leert om je eigen noden in te vullen. Als je hier in slaagt, win je een vrijheid en een zelfvertrouwen die nooit meer kan worden weggenomen. Je kan dan mensen benaderen als gelijken en ervoor kiezen om samen van het leven te genieten in plaats van zorgvuldig noden uitwisselen in een door schaarste gedreven emotionele economie. Ironisch genoeg is een persoon met dit soort onafhankelijkheid zeer aantrekkelijk (net nu we het niet nodig hebben. Bedankt!)

Neem de tijd voor jezelf om na te denken wat je nodig hebt om te functioneren en geef jezelf de ruimte om het te doen. Zorg voor jezelf, wees lief tegen jezelf, hou van jezelf, accepteer jezelf, vergeef jezelf, respecteer jezelf, dien jezelf, voed jezelf, wees jezelf, en alsjeblieft, wees mild tegen jezelf. Iedereen is veel te hard tegen zichzelf. Iedereen staat voor een lachspiegel. Tijd om te compenseren en om emotionele eerste hulp aan te leren. Maak komaf met de spoken uit je kindertijd of je ouderschap: als jij je spoken niet begraaft, zullen ze jouw begraven. Je relatie met jezelf is de basis voor alle andere.

Neem verantwoordelijkheid.

Wees de eigenaar van je gevoelens. Niemand kan je triestig of boos of blij maken, dit zijn jouw emoties. Ze bestaan in je hoofd en nergens anders. Jij bent de eigenaar. Er zijn altijd keuzes. Accepteer dat je je soms goed en soms slecht zult voelen, voor geen enkele aanwijsbare reden – niet wegens mensen of gebeurtenissen in je leven. Als je iemand anders verantwoordelijk stelt voor je gevoelens, ontneem je aan jezelf de kracht over je leven. Slachtoffer of martelaar spelen is enkel een manier om mensen te manipuleren. Zeggen: “ik kwets je omdat mijn ouders mij kwetsten”, is je leven overgeven aan andere mensen en aan het verleden. Wees in het heden. Neem de controle over je eigen gevoelens en acties. Jij bent er voor verantwoordelijk dat je eigen noden ingevuld worden (ja, ook je seksuele!). Vertel niet aan anderen: “neuk me, maak me gelukkig, bescherm me, red me”. Leer voor jezelf te zorgen.

Relaties vragen werk. Als er problemen zijn in één van je relaties of als je leven een puinhoop is, sta dan recht en draag je deel van de verantwoordelijkheid, zelfs als je denkt dat je het verdient. Verantwoordelijkheid nemen is niet hetzelfde als de schuld op je nemen, het is de controle nemen. Herinner je bijvoorbeeld hoe je op jezelf ging gaan wonen. Als je meer verantwoordelijkheid neemt over je leven, heb je meer vrijheid, niet minder.

Moedig groei aan.

Onthoudt om van je geliefden te houden als menselijke wezens. Dit is verrassend makkelijk te vergeten. Ondersteun hen in de voortgang van hun carrière, spirituele groei, opleiding en ambitie. Op hun eigen tempo en op hun eigen manier. Help hen om hun wonden te helen en om henzelf beter te begrijpen. Moedig hen aan om tijd voor henzelf te nemen en geef hen de ruimte die ze nodig hebben. Help hen kracht te cultiveren. Vraag hen hetzelfde te doen met jou maar vertel hen hoe, ze kunnen je gedachten niet lezen. Eén manier om groei te promoten is diegenen van wie je houdt de vrijheid te geven om van anderen te houden.

Sommige mensen vinden afhankelijkheid en zwakheid zeer aantrekkelijk. Misschien denken ze dat ze zullen worden achtergelaten als hun geliefden te sterk worden. Ze zouden kunnen proberen om anderen zwak en hulpbehoevend te houden zodat ze blijven. Ze zouden genereus kunnen geven maar met dan met condities en addertjes onder het gras. Dit is geen liefde zonder condities, het zou wel eens niet meer kunnen zijn dan agressieve behoefte.

Groei kan worden afgeremd door moeilijke emoties als onzekerheid of angst of eenzaamheid. Eén manier om een beperkende emotie te overwinnen is het te confronteren. “De enige weg naar buiten is recht door de muur”. Schuil er niet van, dat geeft het enkel kracht. Spring erin, doorsta het, overleef het en onderzoek het. Je angst is veel erger dan de realiteit. Leer dit en de emotie verliest haar kracht terwijl jij sterker wordt. Je kan emoties als jaloezie of onzekerheid zelfs gebruiken om over jezelf bij te leren. Let goed op, deze lessen zijn waardevol.

Respect.

Respect is voor gelijken. Eer andermans beperkingen en grenzen. Luister als iemand ‘neen’ zegt. Eis hetzelfde. Sta nooit enig soort mishandeling toe. Je verdient beter. Wees lief tegen je partners, ze verdienen het meer dan wie ook in je leven.

Het is te makkelijk om partners voor vanzelfsprekend te nemen. Maak beloftes voor een beperkte tijd en niet voor een gans leven. “Wil je met me trouwen voor een extra jaar?” Dit helpt je om bewust te blijven. Probeer niet om al je beste eigenschappen voor één partner te bewaren en anderen uit te sluiten, in het bijzonder als ze samen zijn. Behandel hen gelijkaardig of iemand gaat zich uitgesloten voelen. Woorden als ‘best’ en ‘meest’ en ‘favoriet’ dwingen je tot vergelijkingen. Deze doen mensen in competitie gaan met elkaar en doen iemand verliezen. Vind een manier om iedereen te doen winnen.

Respecteer zowel relaties als mensen. Denk over elke relatie als een aparte entiteit. Deze kan gezond zijn of ziek, deze heeft een natuurlijke vorm. Probeer het niet te dwingen een andere vorm aan te nemen. Ontdek wat het is en laat het dat zijn. Vermijd de neiging om een relatie te gebruiken om je eigen problemen op te lossen, een geliefde is geen reddingsboot. Als je therapie nodig hebt ga je best naar een dokter.

Het is makkelijk om je verwachtingen op anderen te projecteren. “Misschien zullen ze veranderen”. Probeer niet anderen te kneden tot iets wat ze niet zijn. Mensen zijn totaalformules. Accepteer ze zoals ze zijn, goed en slecht, of accepteer ze helemaal niet.

Als je respect wilt, hou dan je woord. Blijf bij de geest van je besluiten, discuteer niet over details, op zoek naar een kans om er voordeel uit te halen. Als je akkoord bent in de keuken, blijf dat dan in de slaapkamer.

Communiceer.

Als je gezondere relaties wenst zijn sterke communicatieve vaardigheden een vereiste, geen luxe. De problemen starten meestal als mensen stoppen met praten. Er komen steeds weer dingen die je geduldig en met liefde moet oplossen, ook als je een slechte dag hebt. Over tijd wordt dit makkelijker, maar het vraagt werk en de bereidheid om littekenweefsel open te breken en muren te slechten. Communicatieve vaardigheden maken je tot een supergeliefde of een losse flodder.

Kunnen redetwisten is niet hetzelfde als kunnen communiceren. Beter kunnen argumenteren dan een ander zorgt er niet voor dat je gelijk hebt, het maakt je enkel beter in argumenteren. Sommige mensen proberen wat ook de kostprijs een argument te ‘winnen’ – ook al is die kostprijs hun huwelijk.

Luisteren is belangrijker dan praten. En moeilijker. Luister actief in plaats van enkel te horen. Maak oogcontact. Wees hier en nu, dwaal niet af. Herhaal woorden om te zien of je ze goed hebt begrepen. Merk je eigen woorden en gevoelens op terwijl je luistert. Luister naar ongelukkige gevoelens zonder ze te moeten ‘herstellen’. Luister naar meningsverschillen zonder kant te kiezen. Luister naar non-verbale communicatie, die meestal duidelijker spreekt dan woorden. Wees je er van bewust op welke manier de mensen in je leven van je houden. Sommige woorden zijn geen communicatie. Als je je weg verliest in het bos en je passeert dezelfde boom meermaals, maak je steeds opnieuw dezelfde fout. Je stem verheffen of bruut spreken maakt je moeilijker te begrijpen, niet makkelijker. Vermijd ‘altijd’ en ‘nooit’ te gebruiken in meningsverschillen: ze graven enkel onfrisse lijken uit het verleden op en doen oude fouten herrijzen. Gebruik ‘ik’ in plaats van ‘jij’. “Ik denk dat je ongelijk hebt” is makkelijker te aanvaarden dan “jij hebt ongelijk”.

Druk jezelf duidelijk uit: mensen kunnen je gedachten niet lezen. Leer te vragen wat je wenst te hebben. Breek de muur tussen je gevoelens en je woorden af. Als je grenzen en beperkingen plaatst, verduidelijk die dan. Maak iedereen duidelijk waar ze het mee te doen hebben. Leer argumenten te ontmijnen. Als het nodig is, leer hoe en wanneer ‘tot ziens’ te zeggen. Acties communiceren beter dan woorden. Toon mensen dat je van hen houdt. Deel zachtheid en affectie en lachen. En in gevallen van twijfel doe je goed aan een voetmassage.

Ingesteldheid.

Gereedschap bezitten is niet voldoende, je moet ze echt willen gebruiken. Je ingesteldheid doet het werken of imploderen. Vind een weg voor iedereen om te winnen. Belangrijke beslissingen maak je best unaniem. Ga niet kwaad slapen, praat het uit. Straal positieve gedachten uit boven moeilijke situaties, veel relaties kwijnen weg door negatieve energie. Probeer kleine problemen niet in grote te veranderen. Zoek naar oplossingen, niet naar iemand om de schuld te dragen. Wees direct, niet undercover. Oefen tolerantie, geduld, flexibiliteit, gulheid, begrip, vergevingsgezindheid. Leer sorry te zeggen. Lach met jezelf.

Wees verkeerd: je kan niet leren van je fouten als je altijd gelijk moet hebben. Laat het los, wees gelukkig in de plaats. Luister meer dan je praat. Geef iemand anders het laatste woord. Bekijk dingen door de ogen van anderen, empathie is het geneesmiddel tegen woede. Blijf kalm en vergeet niet te ademen. Laat je muren neer, vertrouw, open je ziel, riskeer en wees kwetsbaar. Zonder kwetsbaarheid is er geen intimiteit. Verkies vriendschap boven romantiek. Neem je tijd. Geniet van wat je hebt in plaats dat je maalt over wat je mist. Oefen waarlijk liefde zonder condities. Deel. Leer.

Nawoord – mijn eigen gevoelens

Wat me op het pad van dit artikel heeft gezet, is een reeks gevoelens die ik gedurende de laatste jaren heb ervaren. Ten eerste kan ik over de straat lopen en op de meest diverse plaatsen mensen van alle geslachten en genders tegenkomen van wie ik op zeer korte termijn kan zeggen dat ik ze graag zie. Ik zal zeer snel zeggen dat iemand er mag zijn. Zo wordt het voor mij echter hartverscheurend om van eender wie te moeten beweren dat ze ‘de beste of de enige zijn’. Ik hou niet zo van deze vergelijkingen, vooral dan omdat de personen in kwestie door hun unieke zelf meestal gewoon niet te vergelijken vallen. Kampioenschappen tussen mensen die je sowieso graag hebt, het lijkt me niet meteen ergens heen te leiden.

Daarnaast weet ik dat ik mijn vrienden graag zie. Waarom moet er dan per sé een scherp onderscheid gemaakt worden tussen liefde tussen vrienden en Liefde voor de Ware? Ik ben zeker niet de enige die al heeft mogen ervaren dat de afstand tussen jou en een intieme vriend(-in) kunstmatig groter wordt gemaakt zodra zijnhaar nieuwe geliefde te kennen geeft ‘het toch niet zo prettig te vinden dat je zo dicht staat’. Wie kent er niemand die zijn vrienden stimuleert om vrij te zijn, en dit van zijn ‘geliefde’ niet wenst toe te staan?

Ook heb ik al mogen meemaken hoe ik in het midden van een serieuze en mooie monogame relatie plots tot de conclusie kwam dat ik gevoelens kreeg voor een ander. Dit zei echter niks over mijn partner. Maar toch maakte het alles zo gecompliceerd, dat ik op het moment zelf niks beters wist te bedenken dan mijn nieuwe gevoelens met wortel en tak uit te rukken. Vreemd dat dit moet, als liefde een positieve kracht is.

Ik denk dat ik dit onderwerp wel mag opentrekken. Liefde, aantrekkingskracht en genegenheid houdt zich niet zo aan maatschappelijke regeltjes, lijkt me. Het is niet omdat iemand veel te jong, van hetzelfde geslacht, van een andere geaardheid, ongeïnteresseerd of totaal onbereikbaar is, dat hiermee de kous af is: het gevoel kan evengoed echt zijn. Liefde definieert zich trouwens sowieso als een positieve kracht: je rukt liever je eigen arm af dan dat je de ander kwetst. Wat alles zo gecompliceerd maakt, zijn meestal de waardeoordelen die je bemerkt binnen jezelf en je omgeving.

De kern van de zaak: iemand aan banden leggen om zeker te zijn dat die niet naar anderen lonkt, kan onmogelijk als liefde worden omschreven. Als je lief plots verliefd wordt op een ander, doet dat pijn, maar als je hemhaar werkelijk graag ziet, ga je er niet voor staan. Ook al voelt het dan zeer lullig als je achteraf alleen achterblijft: je weet dat je hemhaar vrij hebt gelaten. Liefde en bezit zijn wederzijds uitsluitend.

Tiresias

take down
the paywall
steun ons nu!