Een internationaal team van negen wetenschappers reconstrueerde 2.800 jaar schommelingen van de zeespiegel en stelt een opvallende trendbreuk vast in de twintigste eeuw. Tot aan het begin van de industriële revolutie schommelde de zeespiegel maximaal 3 tot 4 centimeter per eeuw en het peil verschilde zelden meer dan 8 centimeter van het gemiddelde over twee millennia. In de twintigste eeuw steeg de zeespiegel echter plots met 14 centimeter, zo stelt hun studie in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

“We kunnen met een zekerheid van 95 procent concluderen dat de stijging van het zeepeil in de twintigste eeuw groter was dan in om het even welke van de 27 eerdere eeuwen”, zegt hoofdauteur Robert Kopp, klimatoloog aan de Amerikaanse Rutgers University. De oorzaak is volgens de auteurs duidelijk te zoeken bij de uitstoot van broeikasgassen sinds het begin van de industriële revolutie. Mocht die er niet geweest zijn, dan zou ook de twintigste eeuw een normale schommeling tussen -3 en +7 centimeter hebben meegemaakt.

Steeds snellere stijging sinds de industrialisering

Alles wijst er op dat de stijging nog versnelt: in de twintigste eeuw steeg de zeespiegel met gemiddeld 1,4 millimeter per jaar, maar uit metingen van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA bleek dat begin deze eeuw al 3,4 millimeter per jaar te zijn. Volgens de studie zal de stijging deze eeuw dan ook sterk doorzetten, zelfs bij een aanzienlijke beperking van de CO2-uitstoot.

Toch kunnen klimaatinspanningen een groot effect hebben, zeggen de betrokken wetenschappers. Bij een lage uitstoot kan de stijging beperkt worden tot tussen 24 en 61 centimeter. Als de huidige uitstoot aanhoudt kan de zeespiegel tegen 2100 echter met 52 tot 131 centimeter stijgen.

De auteurs waarschuwen bovendien dat ze bepaalde factoren, zoals het wegsmelten van de ijskappen op Groenland en de Zuidpool onvoldoende kunnen inschatten in hun projecties. “De reactie van de ijskappen op de opwarming van de aarde blijft een fenomeen dat risico-analisten zouden omschrijven als ‘deep uncertainty'”, zegt Kopp. “Er is een ongekende waarschijnlijkheid dat onze schattingen nog te conservatief zijn, met name tegen het einde van deze eeuw en later.”

Bronnen: 

Temperature-driven global sea-level variability in the Common Era

Sea level rise in 20th century was fastest in 3,000 years, study finds