honger en politiek

Nieuws, Wereld, Economie, België, Honger, Fair trade, Ondervoeding, Agrobusiness, Voedselveiligheid, FAO, Voedselverspilling, Voedselindustrie, Ecologische voetafdruk voedsel - Marc Vandepitte

Wist je dat? Schokkende cijfers over honger in de wereld

Een op de vier van de wereldbevolking lijdt aan honger of heeft een chronisch tekort aan essentiële vitaminen en mineralen. Nochtans is er belachelijk weinig geld nodig om de honger uit te roeien, maar dan zal de almacht van de agrobusiness moeten gebroken worden.

vrijdag 8 november 2013 18:45

Spread the love

Naargelang de definitie zijn er momenteel tussen de 842 miljoen en 1,3 miljard hongerlijders in de wereld.^[1] Daarbovenop komen nog eens meer dan een miljard mensen met een chronisch tekort aan essentiële vitaminen en mineralen (micronutriënten), gezamenlijk bekend als de ‘verborgen honger’. Tenslotte telt onze planeet nog eens 1,5 miljard mensen met overgewicht (obesitas). De helft van de wereldbevolking eet dus ofwel te weinig, ongezond of te veel.

Sinds de jaren negentig is het aantal hongerende mensen met 17% gezakt. De financiële crisis heeft aan die daling wereldwijd geen einde gemaakt. Sinds 2007 was er een daling met 9%. Die was er overal behalve in Afrika en de rijke landen, waar er resp. 10 miljoen (+5%) en 2 miljoen (+15%) hongerenden bijkwamen.^[2]

Het land met het meest aantal hongerlijders is India: 213 miljoen. Het continent met het hoogste percentage is Afrika: 25%. Burundi spant de kroon met 67%. Vermoedelijk zijn de percentages in Congo en Zuid-Soedan nog hoger, maar die landen zijn niet opgenomen in de cijfers.^[2] Het ontwikkelingsland met het laagste percentage ondervoede mensen is Kazachstan (0,5%), nipt gevolgd door Cuba (0,6%).^[4]

Dat er überhaupt honger en ondervoeding is is een echte schande. De wereld is in staat om voedsel te produceren voor 12 miljard mensen.^[5] Vandaag wordt meer dan een derde van alle voedsel verspild. Daarnaast wordt een derde van alle gewassen gebruikt voor veevoeder.

Volgens de FAO, de Voedsel en Landbouworganisatie van de VN, is er jaarlijks 30 miljard dollar nodig om de honger in de wereld uit te roeien. Dat is peanuts. Het is 0,004% van het zakencijfer van de derivatenmarkten,^[6] 0,6% van de omzet van de voedselbusiness, een tiende van wat we in Europa en VS aan frisdranken consumeren,^[7] en een zevende van wat de rijke landen jaarlijks aan subsidies geven aan hun boeren.

Het zijn nota bene deze subsidies die mee de honger helpen veroorzaken, want door deze subsidies wordt voedsel aan dumpingprijzen op de wereldmarkt gegooid. Boeren in het Zuiden kunnen daar onmogelijk tegen concurreren en gaan daardoor failliet.

Het wordt nog absurder als je weet dat die jaarlijkse investering zou resulteren in een verhoging van het jaarlijkse bruto wereldproduct met 120 miljard dollar.^[8] De reden is dat de betrokken mensen dan langer en gezonder leven en dus meer kunnen produceren. Dan hebben we het nog niet over de 7,5 miljoen mensenlevens die jaarlijks zouden kunnen gespaard worden. Maar toch is ons wereldsysteem er niet toe in staat om de evidente en noodzakelijke investering te doen.

Zeventig procent van alle voedsel wordt geproduceerd door 500 miljoen kleine boeren. Maar de voedsel- en drankindustrie (verwerking, handel en verkoop) wordt in grote mate gecontroleerd door een handvol monopolies. De voedselindustrie is goed voor liefst 4.000 miljard dollar. Twee bedrijven hebben 75% van de markt van de softdrinks in handen. Drie firma’s controleren 42% van de verkoop van koffie. Vier bedrijven zijn goed voor 33% van de markt van de zaden, 60% van de agrochemicaliën en 38% van de biotechnologie, meer dan de helft van de chocolade en 60% van het bier. Enzovoort.^[9]

DeWereldMorgen.be

Deze megabedrijven generen woekerwinsten, vaak op de kap van de kleine boer of teler in het Zuiden. Koffieplukkers krijgen 7 tot 10% van de koffieprijs in de supermarkt, 33% gaat naar de handelaars. Bij bananenplukkers is dat 5 tot 10%. Cacaoboeren moeten het zelfs stellen met slechts 3,5 tot 6% van de verkoopprijs van chocolade. In de jaren tachtig was dat nog 18%.

De ecologische voetafdruk van de landbouw en de voedselproductie is groot, zij zijn verantwoordelijk voor bijna één derde van de uitstoot van broeikasgassen. Vlees is hier de grote boosdoener. Rundvlees bijvoorbeeld veroorzaakt 20 maal zoveel CO2-uitstoot als tarwe en verbruikt 12 maal zoveel water en 5 maal zoveel landoppervlakte.^[10]

DeWereldMorgen.be

Ook hier gaapt een grote kloof tussen Noord en Zuid. Het jaarlijks gemiddelde vleesgebruik is wereldwijd 39 kg per persoon. Maar een Luxemburger (vr)eet jaarlijks 3,5 maal zoveel vlees, namelijk 137 kg. Hij wordt gevolgd door een VS burger met 125 kg. Een Europeaan eet 82 kg, een Zuid-Amerikaan 72 kg, een Chinees 54 kg, een Zuidoost-Aziaat 26 kg, een Afrikaan 17 kg en een Indiër 3,2 kg.^[11]