Met tot dusver 281 van de 251.287 kabelberichten gepubliceerd op WikiLeaks’ Cablegate wordt België reeds 4 maal vernoemd.

Als tussenstand een chronologisch overzicht van de betreffende paragrafen:

Opel

In een vertrouwelijke e-mail van 5 november 2009 van de Amerikaanse ambassade te Berlijn wordt zijdelings de sluiting van Opel Antwerpen aangehaald.

Nadat GM de verkoop van Opel aan het Canadese Magna op 3 november had afgeblazen, staat in de e-mail onder de titel “Terwijl wanhoop de Opel executives doordringt” het volgende te lezen:

¶6. Opel managers, zoals de Berlijnse vertegenwoordiger Uwe Berlinghoff, die bijna volledig het Magna-contract voorstond, waren ook “volledig overrompeld” door de aankondiging van GM. Berlinghoff verwacht nu dat GM haar pre-Magna herstructureringsplannen nieuw leven gaat inblazen, met inbegrip van de sluiting van fabrieken in Bochum (en Antwerpen, België) en de verkoop of sluiting van de fabriek in Eisenach. Berlinghoff verwacht ook dat de Duitse overheid de verwachtte lening van 4,5 miljard dollar als garantiepakket annuleert, daar “GM haar gebrek aan geloofwaardigheid heeft aangetoond bij de Duitse politici.”

Commentaar van Amerikaans ambassadeur Philip D. Murphy op gans de Opel-affaire onderaan de e-mail:

¶9. Ondanks de behoorlijke Duitse woede gericht op GM, is veel hiervan gericht op GM’s handelswijze met Opel (in het bijzonder de timing van de aankondiging op 3 november), veeleer dan de zakelijke redenen voor het behoud van haar Duitse dochteronderneming. Wijze Duitse opinieleiders, waaronder voormalig minister van Economie Guttenberg, conservatieven in het Duitse bedrijfsleven, waren even kritisch tegenoverstaande Berlijn’s sterk lobbywerk ten gunste van Magna. Een Opel Trust Board Member en FDP-politicus, Dirk Pfeil, heeft al een verklaring uitgegeven waarbij hij aandringt in Berlijn om 3 miljard euro staatssteun te voorzien om GM boven water te houden. Of men het leuk vindt of niet, de Duitse overheid zal een schikking moeten treffen met GM om Opel levend te houden.

Op 5 november gingen de werknemers van Opel Duitsland in staking tegen de beslissing van GM en voor het behoud van 10.000 banen die op de tocht stonden. Maar dat conflict ging feitelijk gewoon over foute timing van GM, dus.

Kernwapens

In een vertrouwelijke e-mail van 12 november 2009 brengt de Amerikaanse ambassadeur te Berlijn, Philip D. Murphy, verslag uit van een ontmoeting op 10 november tussen hem, de Assistant Secretary of State voor European and Eurasian Affairs Philip H. Gordon en National Security Advisor Christoph Heusgen.

Uit de e-mail gericht aan de Secretary of State, de Secretary of Defense, de Joint Chiefs of Staff en de National Security Council blijkt duidelijk de aanwezigheid van Amerikaanse kernwapens in Duitsland, België, Nederland en Turkije.

¶8. In een antwoord op de vraag van Philip H. Gordon hoe de overheid van plan is vooruitgang te boeken betreffende het engagement uit het regeerakkoord aangaande de betrachting alle resterende nucleaire wapens uit Duitsland te verwijderen, distancieerde Heusgen de Kanselarij van dit voorstel met de stelling dat dit aan hen was opgedrongen door de (Duitse, nvdr) minister van Buitenlandse Zaken Westerwelle. Heusgen zei dat vanuit zijn oogpunt het geen zin heeft om unilateraal “de 20” tactische nucleaire wapens die zich nog in Duitsland bevinden terug te trekken terwijl Rusland er “duizenden” behoudt. Volgens Heusgen zou het enkel de moeite waard zijn indien beide zijden zouden afbouwen. Nog volgens Heusgen is het belangrijk om na te denken over alle mogelijke gevolgen van het Duitse voorstel alvorens hiermee voort te gaan. Zo zou een terugtrekking van de kernwapens uit Duitsland en misschien uit België en Nederland het voor Turkije politiek erg moeilijk maken zijn voorraad te handhaven, alhoewel het nog steeds overtuigd is van de noodzaak om dit te doen.

De kernwapens in Kleine Brogel liggen er dus onder andere om de Turkse publieke opinie niet op ideeën te brengen en het Turkse politieke establishment te sterken tegen druk van buitenuit. Nu ja.

De vraag óf er zich kernwapens in België bevinden, is bij deze in ieder geval onomwonden beantwoord. Of minister van Landsverdediging De Crem het nu graag hoort of niet, die discussie kan men nu, al is het maar uit intellectuele eerlijkheid, achterwege laten.

Guantanamo

In een vertrouwelijke e-mail van 15 januari 2010 verzonden door de Amerikaanse ambassade in Luxemburg wordt verslag gebracht van de ontmoeting tussen een voormalig Guantanamo gevangene met de Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken Jean Asselborn.

Dit bericht kreeg de cynische onderwerpregel: To hell and back: GITMO ex-detainee stumps(*) in Luxembourg

De man, Moazzam Begg, een Brit van Pakistaanse afkomst, werd in 2002 gearresteerd in Pakistan en achtereenvolgens gevangengehouden in Kandahar, Bagram en Guantanamo Bay alvorens hij in 2005 vrijgelaten werd en gerepatrieerd naar Groot-Brittannië.

Sinds zijn vrijlating gaat hij samen met de speciaal door hem opgerichte NGO “Caged Prisoners” Europa rond om overheden te overhalen ex-Guantanamo gevangenen op te nemen in hun land.

Naar aanleiding van een screening van de documentaire “Taxi to the Dark Side” volgde een Q&A-sessie met Begg.

¶6. (SBU) In een negentig minuten durende Q&A-sessie, werd Begg gevraagd hoe ex-gevangenen zouden passen in Luxemburg? Hoe zou dat werken? Waar zouden ze wonen? Hoe zouden zij worden ondersteund? De angst en scepsis was voelbaar in het publiek. Begg en zijn NGO-trawanten benadrukten dat er Algerijnen en Tunesiërs waren in Guantanamo die naar Luxemburg konden komen en Frans praten, één van Luxemburg’s officiële en meest gebruikte talen. Hij benadrukte dat de naburige landen – Frankrijk, België, Portugal, Ierland – voorbeelden leverden. Begg argumenteerde zelfs dat als gevangenen in Palau pasten, ze dat ook in Luxemburg konden. Begg betreurde dat bepaalde mensen geloven dat de wereld niet groot genoeg is voor ex-gedetineerden. Hij voegde eraan toe dat als er kolonies op de maan waren, “ik zeker weet dat ze ons daar naartoe zouden sturen.”

De commentaar onderaan het bericht:

¶8. (C) De heer Begg doet ons werk voor ons, en zijn welbespraakte en met redenen omkleedde presentatie zorgt voor een overtuigend argument. Het is ironisch dat na vier jaar opsluiting en vermeende marteling, Moazzam Begg dezelfde demarche doet naar de Luxemburgse overheid als wijzelf: alstublieft overweeg Guantanamo gevangenen op te nemen voor herhuisvesting. Ondanks Begg’s optimisme blijven de premier en minister van Buitenlandse Zaken openbaar verklaren dat de Luxemburgse overheid het sluiten van Guantanamo ondersteunt en bereid is te helpen vanuit een financieel en logistiek perspectief, maar geen gevangenen kan opnemen voor herhuisvesting.

Zoals reeds vermeld, is het bericht niet gespeend van cynisme, noch van denigrerend woordgebruik.

De Belgische regering maakte, bij monde van minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht, in mei 2009 bekend bereid te zijn een beperkt aantal ex-gevangenen op te nemen. In september van dat jaar werd door premier Leterme aan de regering het verzoek gericht om een ex-gevangene op te nemen. 

De twee enige Belgen, Moussa Zemmouri en Mesut Sen, die in Guantanamo gevangen hebben gezeten van eind 2001 tot april 2005, werden, na hun repatriëring naar België, door de Brusselse raadkamer buiten vervolging gesteld voor de verdenking van lidmaatschap van een criminele organisatie.

PKK / ROJ TV

In een vertrouwelijke e-mail van 25 februari 2010 verzonden door de Amerikaanse ambassade in Ankara wordt verslag gedaan van het beklag over België vanwege de ondersecretaris van het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken Sinirlioglu bij de Under Secretary of State for Political Affairs William J. Burns.

¶17. Burns informeerde over Turkije’s bilaterale relaties met Europa. Sinirlioglu vatte kort Turkije’s ongelukkigheid met Sarkozy samen. Hij beschreef de relatie van zijn land met Oostenrijk als besmet door laatstgenoemde zijn etnische vooroordelen. Hij bekloeg zich erover dat België en Denemarken terughoudend zijn om terroristische, PKK-gelieerde organisaties, die actief zijn in hun landen te onderdrukken. Tacan Ildem (Turkije’s permanente vertegenwoordiger bij de NAVO, nvdr) voegde eraan toe dat, als onderdeel van de in 2009 door POTUS (de Amerikaanse president, nvdr) bewerkstelligde overeenkomst die Turkije’s bezwaren hadden weggenomen tegen de aanstelling van Anders Fogh Rasmussen als secretaris-generaal bij de NAVO, Denemarken had beloofd duidelijkheid te brengen omtrent haar juridische eisen en voorwaarden om in te gaan op het verzoek van Turkije voor de sluiting van Roj TV, een PKK spreekbuis. Dit moet nog steeds gebeuren, zei Ildem.

Ondanks persvrijheid en vrijheid van meningsuiting werd op donderdag 4 maart 2010, een week na het verzenden van bovenvermelde e-mail en nadat in januari 2010 de Turkse ambassadeur ontvangen werd door minister van Justitie Stefaan De Clerck en premier Leterme, door de Belgische federale politie een inval gedaan bij ROJ TV in Denderleeuw en werd het station uit de ether gehaald.

Uit dit alles blijkt dat rond die periode Turkije druk bezig was met een diplomatiek offensief om bepaalde landen, waaronder België, tot actie te dwingen.

De inval bij ROJ TV vond plaats in het kader van een razzia in Koerdische kringen op 25 plaatsen in het land, waaraan 400 politiemensen deelnamen. Hierbij werden vijftien personen gearresteerd waaronder twee PKK-leiders.

De Turkse regering was tevreden met deze operatie die quasi gelijkliep met operaties tegen de PKK in Italië en Frankrijk.

Zaterdag 6 maart 2010 kon ROJ TV terug de ether in ondanks het feit dat veel van haar materiaal in beslag genomen was.

In 2008 werden tijdens een gelijkaardige razzia 29 Koerdische vrouwen opgepakt die in een vakantiepark een bijeenkomst over vrouwenrechten bijwoonden.

En in 1996 werden na een inval bij de voorloper van ROJ TV, Med-TV, 17 mensen voor de rechtbank gebracht op beschuldiging van het witwassen van geld afkomstig uit terroristische activiteiten, mensenhandel en bendevorming.

Dat proces liep op een siser af omdat de verdediging kon aantonen dat een aantal anonieme getuigen die beweerden afgeperst te zijn door de PKK, in werkelijkheid gemanipuleerd waren door de toenmalige rijkswacht.

Toch blijft Turkije grote druk uitoefenen op België om, in het bijzonder, ROJ TV aan banden te leggen. Waarschijnlijk zal Turkije pas blij zijn als België, tegen alle burger- en mensenrechten in, de Koerdische vrije media definitief de mond snoeren.

Te onthouden is dan ook het feit dat de Deen Rasmussen ondermeer NAVO secretaris-generaal is kunnen worden door een koehandel met als inzet het opdoeken van ROJ TV.

Linken:

• e-mail ambassade Berlijn; onderwerp: GM DECISION NOT TO SELL OPEL GREETED BY SHOCK AND ANGER IN GERMANY; 05-11-2009
• e-mail ambassade Berlijn; onderwerp: NATIONAL SECURITY ADVISOR HEUSGEN ON AFGHANISTAN, MIDDLE EAST, IRAN, DETAINEES, RUSSIA, NUKES AND BALKANS; 12-11-2009
• e-mail ambassade Luxemburg; onderwerp: TO HELL AND BACK: GITMO EX-DETAINEE STUMPS IN LUXEMBOURG; 15-01-2010
• e-mail ambassade Ankara; onderwerp: U/S BURNS’ FEBRUARY 18 MEETINGS WITH U/S SINIRLIOGLU; 25-02-2010
• Secret US Embassy Cables – WikiLeaks

Naarmate de bij mondjesmaat op het web gepubliceerde kabelberichten toenemen, zullen er meer updates volgen omtrent België daarin.

(*) to stump: rondreizend campagne voeren/doorreizen om campagne te voeren