Aangezien in België enkel mensen die lijden aan MS erkende medicijnen op basis van cannabis zoals Sativex met een doktersvoorschrift bij de apotheek kunnen verkrijgen, en dit dan ook nog slechts wanneer alle andere medicatie geen soelaas brengt, doen veel mensen met allerlei gezondheidsklachten in alle stilte aan zelfmedicatie met cannabis.
Experimenteren
Met haar onderzoek trachtte criminologe Frédérique Bawin een overzicht te krijgen van de verschillende gebruikersprofielen en -patronen en bracht ze de ervaringen van medicinale cannabisconsumenten in kaart.
Ze ondervroeg hiervoor 381 mensen en deed 62 diepte-interviews, stuk voor stuk bij mensen die zichzelf het label ‘medicinale cannabisconsument alias gebruiker’ toe-eigenen en cannabis hun medicijn noemen zonder dat ze daar de hulp van een arts voor ingeroepen hebben. Deze mensen verkrijgen de cannabis meestal op illegale wijze waardoor er geen garantie is op kwaliteitscontrole en gaan ook zelf op zoek naar informatie over dosering en gebruiksmogelijkheden en beginnen van daaruit te experimenteren.
Pijn en slecht slapen
Uit het onderzoek kwam de conclusie dat vooral mensen die pijn lijden, depressief zijn of slecht slapen medicinale cannabis consumeren. In totaal kwamen 55 aandoeningen aan bod waarvoor cannabis als alternatief medicijn wordt genomen. Opvallend is ook dat 6% van het aantal ondervraagden lijdt aan MS maar dus zonder doktersvoorschrift zijn of haar heil zoekt bij cannabis.
Drie kwart van de ondervraagden had reeds ervaring met (recreatieve) cannabis als roesmiddel vooraleer zij dit begonnen te gebruiken om hun klachten te verlichten. De groep patiënten die nog geen ervaring had met recreatieve cannabis is vaker vrouw en rookt de cannabis meestal niet maar prefereert eerder orale inname via cannabisolie.
Verstandig gebruik
In tegenstelling tot wat je zou vermoeden van zelfmedicatie blijkt uit het onderzoek dat over het algemeen mensen toch verstandig met de dosering omspringen en dat de dosering stabiel blijft in de tijd, het gemiddelde gebruik ligt op 5 gram per week. Medicinale cannabisconsumenten geven vaak aan dat het hun niet te doen is om de high, maar slechts om verlichting van hun klachten omdat in hun geval de klassieke geneesmiddelen tekortschieten.
De criminologe hoopt met haar onderzoek te kunnen wegen op het beleid zodat mensen die cannabis omwille van medische redenen nodig hebben zich niet langer meer moeten begeven in de illegaliteit. Frédérique Bawin: ”Los van de vraag of er een effect is en of het legaal is, is het een realiteit dat mensen aan zelfmedicatie doen en vanuit een fysieke of psychische nood experimenteren met medicinale cannabis. Er is dringend nood aan opvolging door een arts om in te schatten of de cannabis invloed kan hebben op de werking van andere medicijnen. Maar ook om neveneffecten in te schatten en de veiligheid te helpen garanderen.”
SMART on Drugs
Criminologe Bawin is eveneens secretaris van de burgerbeweging SMART on Drugs. Iedereen kan zich hierbij aansluiten door het manifest voor een deskundig drugsbeleid te ondertekenen.
SMART staat voor slimmer, menselijker, ambitieuzer, rechtvaardiger en totaal drugbeleid. Het team van SMART on Drugs bestaat uit diverse mensen uit de welzijnssector, (drug-)hulpverlening, (student-) criminologen, onderzoekers en professoren. Het is de Vlaamse tegenhanger van STOP1921, een Waalse burgerbeweging die pleit voor een update van de 100-jarige drugswetgeving die meer in lijn is met wetenschappelijke feiten en onderzoek.
