FLN (Front de Libération Nationale)

FLN is eigenlijk het bevrijdingsfront waar alle stromingen zijn uit geëvolueerd. Het werd opgericht op 1 november 1954 welke ook de startdatum van de Algerijnse revolutie is.

Het verschil met andere organisaties was dat FLN het gewapende verzet niet schuwde om van Algerije een onafhankelijke staat te maken. Het FLN is altijd een amalgaam van verschillende ideologische stromingen geweest. Een wijd spectrum gaande van liberalen tot marxisten is er nog altijd in terug te vinden.

Haar eerste congres in 1956 is het beste voorbeeld van deze ideologische ambiguïteit. Dit congres vond plaats te Ifri in de Soummamvallei en werd gedomineerd door Abane Ramdane en zijn groep, terwijl de groep rond Ben Bella -de latere eerste president van Algerije- het congres niet kon bijwonen.

Abane Ramdane was voor een Algerijnse identiteit die zich op socialistische en seculiere waarden moest baseren. Ben Bella zag de islam en het pan-Arabisch ideaal als richtsnoeren voor de Algerijnse revolutie. In 1957 wordt Ramdane gedood als gevolg van een interne machtsstrijd. Ook Ferhat Abbas, de voorman van de liberale Francofone Algerijnen schaarde zich achter het FLN.

Van 1962 tot 1989 was in politiek Algerije slechts plaats voor één partij, het FLN dus. Dit FLN had wel een vorm van inspraak waar mensen zich moesten verantwoorden voor hun beslissingen die ze namens het volk (lees FLN) namen.

Vanaf 1975 ontwikkelde het leger zich tot de echte macht en was het FLN maar een schaduw. Vandaag de dag is het een corrupte partij geworden die nauwelijks nog aanhang heeft.

FFS (Front des Forces Socialistes)

Het FFS is opgericht in 1963, net na de onafhankelijkheid van Algerije. Hocine Aït Ahmed, de oprichter, was één van de negen historische leiders van het FLN. Het FFS is eigenlijk een afsplitsing van de FLN. Het lanceerde ook in 1963 een gewapende opstand tegen Ben Bella.

In 1965 werd Ait Ahmed gevangengenomen en ter dood veroordeeld. Die straf werd omgezet in levenslang. Hij ontsnapte uiteindelijk en leefde in Zwitserland tot 1989. De partij werd geregulariseerd toen het één partijsysteem van het FLN werd omgezet in een meerpartijenstelsel in 1989.

De aanhang is te situeren in de Amazigh (Berber) regio Kabyle. Het is een partij die zich als een nationale Algerijnse politieke partij presenteert, maar door de Amazigh ontvoogdingstrijd kan de partij haar basis niet buiten de regio uitbouwen om aanhang te verwerven bij de Arabischtalige Algerijnen.

De partij werd bij de parlementsverkiezingen van 1991 (de enige vrije verkiezingen die ooit werden gehouden in Algerije) de tweede partij na het FIS. Zij boycot sinds 2001 de parlements- en presidentsverkiezingen. Ze doet wel mee aan de gemeente- en provinciale verkiezingen om zich niet volledig buiten het systeem te plaatsen.

Het FFS is lid van de Socialistische Internationale. Het heeft ook een grote aanhang onder de Algerijnse diaspora. De coming man van het FFS is Karim Tabou, iemand die de drie belangrijkste talen van Algerije kent en herkenbaar is voor alle Algerijnen.

MCB (Mouvement Culturel Berbère)

Het MCB is een collectief van verenigingen dat in 1980 de Berberse Lente teweeg bracht. De Berberse Lente in 1980 te Kabyle was een algemene opstand tegen het arabiseringsbeleid van de overheid.

Één van de belangrijkste gezichten van de Berberse Lente, Saïd Saadi, richtte in 1989 een eigen RCD op (zie verder). Het andere deel van het MCB bleef loyaal tegenover het FFS.

Het MCB organiseerde ook een betoging in 1990 voor de Berberse taal en een schoolboycot in het schooljaar 1994/1995.

RCD (Rassemblement pour la Culture et la Démocratie)

Het RCD heeft als voornaamste programmapunten laïciteit, vrouwenrechten en de Amazigh kwestie (zie verder). Het is een partij die eigenlijk voort komt uit het MCB en de ultraseculiere tak ervan vertegenwoordigt.

Said Saadi is de voornaamste leider van het RCD. Hij was vroeger de woordvoeder van het FFS ten tijde van de Berberse Lente. In 1989 brak hij echter met het FFS en richte het RCD op.

De partij vertegenwoordigt vooral de francofone middenklassen van Algerije. Artiesten, muzikanten, schrijvers etc.. vormen de basis van het RCD. Haar aanhang is ook te situeren in Kabyle en in de hoofdstad Algiers.

FIS (Front Islamique du Salut)

Het FIS als partij bestaat niet, maar het is toch belangrijk om bij het FIS stil te staan. De partij kwam voort uit de protesten van 1988 en was een neoliberale partij die op ethisch vlak een conservatief religieus programma had.

Het FIS behaalde in de eerste ronde van de parlementsverkiezingen van 1991 de absolute meerderheid van de zetels en het lag voor de hand dat ze in de tweede ronde een tweederde van de zetels gingen verkrijgen. Het leger annuleerde uiteindelijk een tweede ronde en het FIS werd verboden. Madani Abbas en Ali Belhadj waren het gezicht van het FIS.

Het verbod werd door een deel van de aanhang aangegrepen om gewapend te rebelleren tegen het leger. De burgeroorlog duurde van 1994 tot 1998.

Het FIS is tot de dag van vandaag een partij die ondergronds werkt. Madanni Abbas is niet meer actief in het politieke leven. Ali Belhadj mag van het Algerijns regime niet meedoen aan enige politiek activiteit.

De meeste economische elites die het FIS steunden om de economie te liberaliseren worden nu grotendeels door andere islamistische partijen vertegenwoordigd.

MSP (Mouvement de la Société pour la Paix)

Het MSP heette begin jaren 90 nog Hamas. Het MSP komt uit dezelfde ideologische vijver als Hamas van Palestina, maar heeft nooit echt politieke banden met Hamas in Palestina gecultiveerd.

Het MSP heeft veel kapitalistische entrepreneurs die haar steunen. De partij is de derde grootste partij in het Algerijns parlement.

Nahda (Mouvement de la Renaissance Islamique)

Nahda is een kleine politieke Islamitische partij die je op het linkse deel van het politieke spectrum kan plaatsen. Het is ook de intellectuele motor van het Islamisme.

De partij is niet zo populair onder het volk maar wel onder de academici en intellectuelen. Het heeft zich altijd verzet tegen de liberalisering van de publieke sector en de economie.

PT (Parti des Travailleurs)

Het PT is een communistische partij die eerder binnen het Algerijns politiek systeem werkt. De partij wordt geleid door Louisa Hanoune en heeft een sterke aanhang onder de vakbonden.

Aarach

Aarach is een politieke beweging die achter de protesten zat in Kabyle en die op 14 juni 2001 een miljoen betogers in de hoofdstad verzamelde om het vertrek van het Algerijnse regime te vragen. Het was de meest bedreigende oproep voor het militaire establishment.

Het Aarach beweegt zich in de politieke traditie van Abane Ramdane en staat ook bekend als de burgerbeweging. De protesten van 2001 te Kabyle staan bekend als de Zwarte Lente en hebben het leven gekost aan 130 mensen. De leider van de beweging is de charismatische Belaid Abrika.

MAK (Mouvement pour l’autonomie de la Kabylie)

Het MAK werd opgericht tijdens de Zwarte Lente in 2001. De beweging werd geleid door Ferhat Mehenni, een ex-RCD kopstuk. De beweging ijvert voor autonomie voor de Berberse regio Kabyle.

De beweging en Ferhat Mehenni worden vooral gebruikt door het Algerijnse regime om de Algerijnse Arabieren te tonen dat de Imazighen (Berbers), onmogelijke zaken eisen.

Op 20 april 2010 riep Ferhat Mehenni in Frankrijk een provisionele regering voor Kabyle uit. Deze Ferhat Mehnni is een marginale figuur maar in de Algerijnse diaspora heeft hij wel wat aanhang. Hij is persona non grata en er loopt een aanhoudingsbevel tegen hem in Algerije.

Conclusie

Algerije kent veel oppositiekrachten, maar deze zoeken geen toenadering omwille van de identiteitspolitiek die hen ervan weerhoudt om allianties te vormen en zo het militair regime te breken.

De verkiezingen worden massaal vervalst. Algerije heeft een immense bureaucratie die ervoor zorgt dat de gewone mensen, hun geloof in verandering beginnen te verliezen.

Het Algerijnse volk is wel een volk dat ervaring heeft met extreme politieke houdingen zoals die door de hierboven aangehaalde partijnen worden gecultiveerd.

Er zijn wel tekenen die er op wijzen dat de politieke partijen en bewegingen bereid zijn om afstand te nemen van hun traditionele standpunten, en zo allianties te sluiten over de partijgrenzen heen