Wie durft nog te investeren in lokaal sociaal beleid?
Opinie, Nieuws, Samenleving, België, SP.A, OCMW, Inkomensongelijkheid, Zottegem, Middenklasse, Besparingsbeleid, Sociaal beleid, Privésector, Gemeentelijke Holding, Kurt De Loor, OCMW-voorzitter -

Wie durft nog te investeren in lokaal sociaal beleid?

In 308 Vlaamse gemeenten legden op 7 januari de OCMW-voorzitters de eed af. Samen met de leden van de OCMW-raad gaan ze de komende zes jaar het sociaal beleid in hun gemeente vorm geven. Met de politieke wil en de juiste ingesteldheid kan je als OCMW-voorzitter een wereld van verschil maken voor diegenen die het echt nodig hebben. Kurt De Loor (SP.A), Vlaams volksvertegenwoordiger, legt uit waarom.

donderdag 17 januari 2013 16:25
Spread the love

Negatief imago OCMW

OCMW’s en hun klanten hebben de laatste tijd hun reputatie tegen. Wie hulp komt vragen, toont zich zwak en laat zwakte nu net iets zijn waar we als samenleving blijkbaar moeilijk mee om kunnen. OCMW-klanten krijgen voor de buitenwereld steevast een stempel mee. Ze worden argwanend bekeken.

Elke beweging wordt door de goegemeente nauwlettend in de gaten gehouden. Elke lach en elke zweem van vrolijkheid wordt als een uiterlijk teken van profitariaat aanzien. Ook de uitspraken van enkele nieuwbakken OCMW-voorzitters die het niet kunnen laten om ‘hulpbehoevenden’ en ‘profiteurs’ in één zin te noemen, dragen weinig toe aan een objectieve beeldvorming.

Recht op het voordeel van twijfel

Vanzelfsprekend moet sociale fraude hard aangepakt worden, want het haalt onze sociale zekerheid onderuit. Aan politieke statements over een hardere aanpak van sociale fraude heeft een gezin dat in miserie zit echter geen boodschap. Zij willen een oplossing, voor hun kinderen en voor zichzelf. Mensen hebben het recht op het voordeel van de twijfel en op een OCMW-voorzitter die met een open geest en onbevooroordeeld naar hun verhaal luistert.

“Aan politieke statements over een hardere aanpak van sociale fraude heeft een gezin dat in miserie zit echter geen boodschap”

Ik hoop dat de OCMW-voorzitters die deze legislatuur zetelen de mensen en hun verhalen bekijken en zich niet verstoppen achter cijfertjes en besparingsstatistieken of, erger nog, achter subjectieve karikaturen en vooroordelen. Een echte aanpak van armoede vraagt immers om maatwerk en geen ‘one size fits all’-maatregelen of sloganesk denken.

De dag dat ik niet meer onbevooroordeeld naar een verhaal kan luisteren, stop ik ermee. Dat ben ik aan de inwoners van mijn stad Zottegem verschuldigd.

Ook de middenklasse wordt bedreigd

De tijd dat het OCMW er enkel was om de zogenaamde ‘openbare onderstand’ van de ondergang te behoeden is trouwens lang vervlogen. Ook steeds meer zogenaamde middenklassegezinnen moeten noodgedwongen aankloppen bij het OCMW omdat ze moeite hebben om hun basiskosten als huur en energie te betalen.

Maar liefst 15 procent van de Belgische bevolking loopt het risico om in armoede terecht te komen. Bij éénoudergezinnen en werkzoekenden is de situatie nog dramatischer. Steeds meer gezinnen houden bang hun hart vast dat er in de loop van de maand geen onvoorziene kosten komen. Ook steeds meer studenten en zelfstandigen krijgen het moeilijk en kloppen aan bij het OCMW.

Eén van de kinderen een griepje, de wasmachine stuk of een onvoorzien bezoekje aan de tandarts, kunnen het verschil maken tussen wel of niet rondkomen op het einde van de maand. Toch dalen in de toekomst de werkloosheidsuitkeringen nog sneller en werden de energie- en de waterfactuur steeds duurder.

Toch neemt de inkomensongelijkheid jaar na jaar toe en draaien incassobureaus op volle toeren omdat gezinnen de school- en doktersrekeningen niet meer kunnen betalen. Zo stijgt jaar na jaar het aantal mensen dat noodgedwongen hulp zoekt bij het OCMW en met het aantal klanten stijgt ook de complexiteit van de hulpvraag.

OCMW is meer dan centen toewijzen

Elke dag staan de OCMW’s klaar om mensen te helpen. Eén voor één mensen met een ander verhaal, verzeild in een andere situatie. Het werk van het OCMW gaat veel verder dan het uitdelen van centen. OCMW’s zetten zwaar in op individuele en emanciperende trajecten die ervoor moeten zorgen dat hun klanten na een moeilijke periode weer op hun eigen benen kunnen staan en zelf de draad kunnen oppikken.

Dat ze eens ze de zaken weer op orde hebben om opnieuw zelf iets van het leven kunnen maken. Allesbehalve het beeld van de uitnodigende luxehangmat dus, dat non-believers maar wat graag van het OCMW ophangen.

“Allesbehalve het beeld van de uitnodigende luxehangmat dus, dat non-believers maar wat graag van het OCMW ophangen”

De volgende legislatuur kondigt zich niet aan als de gemakkelijkste. De lokale financiën staan na het failliet van de Gemeentelijke Holding, de daling van de energiedividenden en de financiering van de pensioenen van de vastbenoemde personeelsleden nog meer onder druk.

De uitkomst lijkt simpel: besparen! Geheel in de lijn van het liberale besparingsmantra stoten verschillende lokale besturen bepaalde taken van hun OCMW-dienstverlening af. Strijkwinkels en poetsdiensten gaan over in privéhanden, maaltijddiensten worden stopgezet of uitbesteed, kinderdagverblijven en OCMW-rusthuizen worden verkocht aan de hoogstbiedende. 

“Geheel in de lijn van het liberale besparingsmantra stoten verschillende lokale besturen bepaalde taken van hun OCMW-dienstverlening af”

Terug naar de kern?

Terugplooien op de zogenaamde kerntaken is de boodschap. In tijden waar steeds meer mensen noodgedwongen een beroep doen op het OCMW en de sociale problemen steeds nijpender worden, is dat niet alleen qua redenering compleet fout, het is sociaal onverantwoord. Van de wetgever kreeg het OCMW de taak mee om ervoor te zorgen dat iedereen een menswaardig bestaan kan genieten.

Hoe dat ‘menswaardig bestaan’ ingevuld wordt en welke dienstverlening een OCMW aanbiedt, verschilt van gemeente tot gemeente. Het is een politieke keuze om in te zetten op een sterk lokaal sociaal beleid. Het is aan een OCMW-voorzitter om zijn sociale stempel te drukken en ervoor te zorgen dat sociaal beleid hoog op de gemeentelijke agenda komt.

Het OCMW wordt nog steeds bekeken als het kleine broertje van de gemeente, maar een OCMW-mandaat is het mooiste mandaat dat er is. Als je de politieke wil hebt om er iets van te maken, kan je een wereld van verschil maken voor honderden gezinnen. Sociaal beleid voeren, is echter allesbehalve hip, kost centen en je wint er geen stemmen mee.

“Als je de politieke wil hebt om er iets van te maken, kan je een wereld van verschil maken voor honderden gezinnen. Sociaal beleid voeren, is echter allesbehalve hip, kost centen en je wint er geen stemmen mee”

De vraag is dus wie durft investeren in een sterk lokaal sociaal beleid en in de toekomst van de OCMW’s als zich dat mogelijk niet vertaalt in extra stemmen bij de volgende stembusslag? 

Kurt De Loor 

Kurt De Loor is Vlaams volksvertegenwoordiger voor de SP.A.

take down
the paywall
steun ons nu!