11.11.11, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, de Liga voor Mensenrechten, Oxfam-Solidariteit, Netwerk Tegen Armoede, Orbit vzw reageren tevreden op het uitstel van de stemming en vragen om de bezorgdheden ernstig te nemen en het wetsvoorstel bij te sturen.

De laatste maanden groeide er in ons land een grote solidariteitsbeweging met mensen in precaire verblijfssituaties. Vele duizenden burgers openden hun huis om basisvoorzieningen te bieden aan kwetsbare mensen. Dat er vandaag in Brussel geen onmenselijke situaties zoals die in Calais of Duinkerke bestaan is vooral te danken aan hun dagelijkse inzet. Het nieuwe wetsvoorstel dreigt ook hen te viseren en bij te dragen tot een verdere criminalisering van migranten en de mensen die hen ondersteunen.

Als middenveldorganisaties vinden wij dat er een wettelijk kader moet zijn dat het optreden van de politie beter moet regelen. Zo valt de politie nu al regelmatig binnen bij mensen zonder wettig verblijf zonder dat ze daar een huiszoekingsbevel voor heeft. Het voorstel dat vandaag voorligt biedt echter onvoldoende garanties dat basisrechten niet geschonden worden.

Wij herhalen nog eens onze grootste bezorgdheden:

De onschendbaarheid van de woning is een basisbeginsel van ons recht en moet daarom beperkt blijven tot ernstige misdrijven. Onrechtmatig verblijf is een administratief probleem dat niet gecriminaliseerd mag worden. We sluiten daarbij aan bij de kritiek die geuit werd door de Vereniging van onderzoeksrechters.

We verzetten ons tegen het strafbaar stellen van mensen zonder wettig verblijf om de volgende redenen:

• De strafrechtelijke vervolging is niet noodzakelijk en niet proportioneel;
• Dergelijke maatregelen maken het moeilijk voor mensen zonder wettig verblijf om hun rechten te laten gelden voor een rechtbank;
• De mogelijkheid tot strafrechtelijke vervolging vormt een obstakel voor mensen zonder wettig verblijf om hun basisrechten, zoals gezondheidszorg en onderwijs te laten gelden.

Er is nood aan extra waarborgen in het wetsvoorstel dat ‘andere personen’ die tijdens de huiszoeking aanwezig zijn niet bestuurlijk kunnen worden aangehouden.

Hoewel de burgersteun aan migranten volgens de regering niet in aanmerking komt voor deze regeling bevat het wetsvoorstel onvoldoende garanties dat het verblijf van migranten in de woning ‘van een derde’ effectief buiten schot blijft.

Er is nood aan meer informatievoorziening en een grotere inzet op toekomstoriëntering en de vrijwillige terugkeer voor mensen zonder wettig verblijf.

We vragen tenslotte om het woord ‘illegale’ vreemdeling niet te gebruiken maar te spreken over mensen zonder wettig verblijf. “Illegaal” is een gekleurde, politiek geladen term, die kwetsbare mensen ontmenselijkt en zelfs stigmatiseert. De federale meerderheid koos er bewust voor om in het federale regeerakkoord het begrip niet meer te gebruiken. De Vlaamse decreten spreken consequent over mensen zonder wettig verblijf. 

We hopen dat de commissieleden deze zorgen in rekening brengen en dat er fikse verbeteringen aangebracht worden aan dit ontwerp.