In de zuidoostelijke deelstaten Yucatán en Chiapas willen Mexicaanse en buitenlandse bedrijven minstens 70.000 hectare purgeernoten telen. Uit de zaden van de struikvormige plant haalt men jatropha-olie. Daaruit kan men biodiesel distilleren.

De ontwikkeling doet sterk denken aan de soja-boom in Argentinië en Brazilië. Daar leidde de opmars van soja tot milieuschade, grondspeculatie en ontbossing.

Mexico haalt 93 procent van zijn energie nog uit fossiele brandstoffen. Biomassa is goed voor minder dan 5 procent, zegt het ministerie van Energie. Volgens het autonome Mexicaanse Netwerk voor Bio-energie kan de purgeernoot 2 procent van het Mexicaanse potentieel voor biomassa voor haar rekening nemen.

Luchtvaart

De Mexicaanse overheid mikt vooral op de commerciële luchtvaart. Tegen 2015 moeten Mexicaanse vliegtuigen 40 miljoen liter biobrandstof op basis van jatropha-olie verbruiken, tegen 2020 moet dat al 700 miljoen liter zijn.

In april en augustus vonden al twee vluchten plaats met dergelijke biobrandstof. De zaden waren afkomstig uit Chiapas maar de brandstof zelf was in het Amerikaanse Houston gemaakt.

Genetische diversiteit

Wetenschappers zijn sceptisch. “De vereiste extensieve en intensieve productie en de introductie van uitheems kiemplasma kan schade toebrengen aan de genetische diversiteit van de soort”, zegt Ivonne Toledo van het Centrum voor Genoomwetenschap van de UNAM. Samen met zes andere onderzoekers vergeleek ze het genetisch materiaal van inheemse purgeernoten en schadelijke varianten die uit Brazilië en India worden ingevoerd.

“In ons land bestaan geen succesvolle voorbeelden van commerciële teelt die aan de ecologische vereisten beantwoordt en een hoog rendement haalt”, zegt Alfredo Fuentes van het Onderzoekscentrum voor Ecosystemen van de UNAM. Samen met collega Enrique Riegelhaupt onderzocht hij de milieu-impact en het rendement van de biodieselproductie op basis van jatropha-olie.

Grootste producent ter wereld

“Jatropha heeft een groot potentieel door zijn genetische diversiteit, zijn hoge energiebalans en zijn agro-ecologische omstandigheden. Maar het is niet rendabel en ook niet concurrentieel”, zegt Alfredo Zamarripa van het Nationaal Instituut voor Onderzoek naar Bosbouw, Landbouw en Veelteelt (Inifap). In zijn zoektocht naar grondstoffen voor biobrandstof heeft het instituut in Mexico-Stad sinds 2007 al meer dan 100 experimenten uitgevoerd op 27 proefvelden.

Mexico heeft de ambitie om de grootste producent van biobrandstof ter wereld te worden. Zo heeft de Mexicaanse regering begin dit jaar een contract met OriginOil getekend, een Amerikaans bedrijf dat biobrandstof uit algen haalt, om de komende vijf jaar 1 procent van alle Mexicaanse vliegtuigbrandstof te produceren. Tegen 2020 wil OriginOil die productie nog twintig keer groter maken.