Muggen gebruiken de CO2 die uitgeademd wordt door mensen om hun doelwitten op te sporen. Maar dat systeem kan in de war gestuurd worden. Onderzoekers van de Universiteit van Californië rapporteren in Nature dat ze drie types natuurlijk stoffen hebben ontdekt die het navigatiesysteem van de muggen in de war brengen of helemaal uitschakelen.

De eerste soort, remstoffen zoals hexanol en butanal, verhinderen dat CO2 opgevangen wordt door de receptoren van de muggen. De tweede groep imiteert CO2 en kan zo gebruikt worden in een val. De derde soort stoffen werkt verblindend en schakelt de receptoren minutenlang uit.

Fruitvliegjes

De wetenschappers ontdekten de stoffen toen ze de interactie tussen rijp fruit en fruitvliegjes bestudeerden. Het fruit produceert CO2, dat de insecten normaal afstoot, maar het produceert ook andere stoffen die de CO2-receptoren van de vliegjes blokkeert. Het gaat om erg simpele moleculen, zeggen de onderzoekers. De stoffen zijn goedkoop en kunnen vrij eenvoudig synthetisch aangemaakt worden.
Het team testte de stoffen in een windtunnel, met muggen aan de ene kant en CO2 aan de andere kant. Muggen die blootgesteld waren aan de stoffen, verloren hun zin voor richting en raakten de weg kwijt. Bij een tweede proef werden verschillende hutten gevuld met CO2 en andere met een combinatie van CO2 en de stoffen. Uit de test bleek dat de hutten met enkel CO2 tweemaal zoveel muggen aantrokken.

Malaria

De stoffen kunnen een doorbraak betekenen in de strijd tegen ziektes als knokkelkoorts of malaria. Tot nog toe zijn insectenwerende stoffen te duur om massaal gebruikt te worden door de armere bevolkingslagen in regio’s als Afrika. De wetenschappers deden de testen met de drie meest dodelijke soorten muggen: de Anopheles gambiae, die malaria verspreidt, de Aedes aegypti, die dengue en gele koorts verspreidt, en de Culex quinquefasciatus, die het Westnijlvirus verspreidt.

De imitatoren kunnen gebruikt worden om goedkopere en vooral veel kleinere muggenvallen te maken dan de exemplaren die nu gebruikt worden. Het team plant nu grotere veldproeven, maar er wordt ook al gepraat met bedrijven over een mogelijke commerciële productie.