De bank legt de laatste hand aan een herziening van de ecologische en sociale standaarden, een proces dat met tientallen consultaties gepaard ging. Zaterdag worden de nieuwe standaarden besproken op de halfjaarlijkse bijeenkomst van de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Een publicatiedatum voor de nieuwe regels is nog niet bekend.

“Alle activiteiten die door de Wereldbank gesteund worden, moeten stroken met de internationale standaarden op het vlak van de mensenrechten”, stelt een groep onafhankelijke VN-experten. “Op die manier verbeteren de ontwikkelingsresultaten en worden de armste mensen ter wereld beschermd tegen de negatieve effecten van activiteiten die door de bank gefinancierd worden.”

Organisaties over de hele wereld breken een lans voor richtlijnen die meer rekening houden met gender, inheemse rechten en arbeidsomstandigheden. Er wordt ook gevreesd dat de huidige herziening de standaarden kan afzwakken.

“Als ontwikkelingsinstituut en lid van de VN-familie is de bank verplicht om het nodige gewicht toe te kennen aan de internationale humanitaire standaarden”, zegt Cephas Lumina, deskundige op het vlak van buitenlandse hulp en mensenrechten. “Staten moeten zich aan de internationale wetgeving houden als ze ageren via internationale organisaties. De Wereldbank is geen uitzondering.”

Duits model

De deskundigen krijgen voor hun oproep steun van de Duitse overheid. In februari startte Duitsland een uniek initiatief: alle bilaterale en multilaterale inspanningen, inclusief de Wereldbank, zouden aan een strenge evaluatie op het vlak van mensenrechten onderworpen worden.

“De Wereldbank heeft steeds meer aandacht voor mensenrechten”, zegt Ralf Wyrwinski van het Duitse ministerie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. “We zien de herziening van de standaarden als een kans voor de Wereldbank om meer consistent de nadruk te leggen op die thema’s.”

Visietekst

Medewerkers en lidstaten van de bank bespreken nu een visietekst die is voorgelegd door de nieuwe voorzitter van de bank, Jim Yong Kim. De tekst beschrijft hoe de focus van de bank in de komende decennia verschuift naar de strijd tegen extreme armoede, die tegen 2030 uit de wereld geholpen moet zijn.

Daarvoor is een nadruk op mensenrechten cruciaal, zeggen de deskundigen, want het zijn net de gemarginaliseerde groepen, bijvoorbeeld etnische of politieke minderheden, die in extreme armoede blijven zitten.

“De nieuwe focus op de meest kwetsbaren is absoluut de sleutel tot duurzame ontwikkeling”, zegt Jessica Evans van Human Rights Watch. “Maar we missen elke referentie naar mensenrechten of naar problemen die te maken hebben met discriminatie, marginalisering en uitsluiting. Dat zijn nochtans tegelijk oorzaken van armoede en drempels om die armoede te overwinnen.”