Francine,

ik ken u nauwelijks, uw vader ken ik helemaal niet maar ik ken wel een paar negentig-jarigen in mijn familie heel goed en daarom klikte het bij onze eerste ontmoeting, begrepen we elkaar zonder omstandige uitleg.

Toen ik die grote, loodzware machines voor metaalbewerking zag, kon ik mij, zonder iets van metaalbewerking te kennen, toch meteen levendig voorstellen hoe het moet geweest zijn als die draaiden. Uw vader werkte in zijn atelier slechts met een paar mensen, wellicht waren het ook goede stielmannen als hijzelf, dat moest wel voor stukwerk in metaal. Jij vertelde mij dat, naast wat grote klanten – de spoorwegen waren er één van – waarvoor hij seriewerk afleverde hij vooral stukwerk maakte, hij creëerde die uit het brute metaal. Ik zie het voor mijn ogen zo’n lawaaierig atelier. Als kind zat ik graag in het schrijnwerk-atelier van mijn grootvader. Als naar een boeiende film keek ik toe hoe een, in planken gezaagde boom in een tap-biljarttafel veranderde, hoe met wat oordeelkundig aangebrachte plankjes de ballen in het schuifje terecht kwamen waar ze, met vijf frank in de sleuf van een mekaniekje, weer uit kwamen gerold. De wereld kan toch zo mooi zijn voor onbevangen kinderen. Gelukkig heb ik tot vandaag die naïeve bewondering nog weten te bewaren, ik kan niet anders dan zo naar de dingen kijken en in mij video- en fotografie-werk laat ik die emotie volop zijn gang gaan. Had ik uw vader ontmoet toen zijn atelier nog draaide dan had ik er wellicht een video gedraaid.

Ik hou van begrijpbare machines. Al die draaibanken, freezen, slijpstenen, pollier-machines, lintzagen, ze moeten nog allemaal manueel bestuurd worden, géén hocuspocus-computer te bespeuren in dat atelier. Voor wie goed kijkt zijn complexe afstellingen van de grote machines zichtbaar als je de weg van draaiwieltjes, assen en tandwielen volgt. 

Wie kan daar nog met werken vroeg ik mij af?

Ja, in de derde wereld hebben ze die stielmannen nog, maar de machines zijn veel te zwaar om naar daar te vervoeren.

Een aantal machines hebt ge nog aan een Egyptenaar verkocht die ze nog een tweede leven ging bezorgen, maar de rest, en het zijn er nog veel, geraakten niet weg.

Het atelier moest leeggemaakt worden.

Ik heb begrepen dat in de home waar uw vader nu verblijft de dingen voor hem steeds minder duidelijk worden – hij wil zijn atelier nog houden – terwijl het daarbuiten heel duidelijk werd dat niemand ooit nog in het atelier zou werken.

Het verhaal van oude mensen en dingen die voorbijgaan.

Het universele verhaal van het eindige leven.

Het atelier moest dus leeggemaakt worden, ik snap het Francine, en ik begreep ook dat al die machines, die nog perfect bruikbaar zijn, voor de prijs van hun gewicht in ‘oud ijzer’ zouden verdwijnen.

Prachtig dat gij alles belangeloos aan “Welvaert” hebt geschonken. Straf dat de mannen van Time Circus meteen in de bres sprongen en met zware heftruck en grote vrachtwagen het hele zwik naar hun atelier versleurden. Wat ze met al die machines gaan doen weten ze nog niet zei Bram Solie, maar dat hoeft nu ook nog niet. Voor “Welvaert” past het in de dialoog over duurzaamheid die ze vanop hun ponton aan het Mas met de grote stad voeren. Los van het geldsysteem, los van dat alom tegenwoordige ‘markt-denken’, gewoon elkaar begrijpen en weten dat het goed is om het te doen, meer niet. Impulsief, en gedragen door waarden als respect, schoonheid, ontroering … dingen die er wel toe doen. Sorry, ik lijk wel Fil Bosmans als ik schrijf, laten we er samen een pint op drinken in Bar Paniek, het beste bruin café van Antwerpen, het is er goed warm bij die stoof van Stef en ze schenken er bieren waar ik nog nooit van gehoord had. Weet ge dat Bram nog zelf bier wil brouwen met het water van het Bonaparte-dok? Jaja, dat water is niet drinkbaar, maar hij gaat een waterzuiveringsinstallatie met planten bouwen !

Straf hé, die vrije dromen die in een kunst-project, los van de markteconomie gerealiseerd worden.

Uw vader mag gerust slapen, zijn machines konden niet beter terecht komen.

Abraço

John