A. (15) en zijn broertje H. (8) uit Afghanistan.

Reportage - Layla Aerts .

Welkom in Moria, grootste vluchtelingenkamp van Europa. Welkom in Europa …

vrijdag 7 februari 2020 14:32

Spread the love

De vluchtelingendeal van 2016 tussen de EU en Turkije heeft als doel om migratie naar Europa te beperken, om mensensmokkel en mensenrechtenschendingen tegen te gaan, en om te voorkomen dat vluchtelingen sterven bij de overtocht. Met de deal stemde Turkije in om illegale vluchtelingen uit Griekenland terug op te nemen. Voor elke vluchteling die naar Turkije wordt teruggestuurd neemt de EU één Syriër op die in aanmerking komt voor asiel in Europa. Daarnaast kreeg Turkije van de EU 6 miljard dollar en de belofte dat de toetredingsgesprekken tot de Europese Unie zouden worden hervat.

De deal zorgde voor minder aankomsten, maar het systeem hapert. Hierdoor moeten vluchtelingen maanden, soms jaren in opvangkampen blijven alvorens hun asielprocedure is afgerond. Om sneller asielzoekers te kunnen terugsturen verstrengde de nieuwe conservatieve regering van Griekenland de asielwetten: wie afgewezen wordt kan enkel nog beroep aantekenen met de hulp van de advocaat en moet bepaalde documenten kunnen voorleggen. Wie de wetten niet kent of hier geen geld voor heeft zal sneller worden gedeporteerd. Volgens hulporganisaties ondermijnt dit het recht op asiel.

Daarnaast stelt Human Rights Watch dat Griekenland illegale push-backs organiseert van vluchtelingen die vanuit Turkije de grens met Griekenland zijn overgestoken. Deze push-backs zouden gepaard gaan met illegale detentie, foltering en mishandeling. Volgens Der Spiegel werden er zo op een jaar tijd 60.000 migranten illegaal naar Turkije gedeporteerd. Het aantal vluchtelingen dat in Griekenland binnenkomt neemt weer toe. Eind 2019 registreerde Griekenland het hoogste aantal nieuwkomers sinds de deal in voege trad in 2016.

Welkom in Europa …

“Welcome” zeggen de bewoners van Moria me een voor een. Achter hun lachende gezichten gaat een harde realiteit schuil … Heb je het koud? Wil je mijn handschoenen lenen? Wil je thee … Kindjes lopen op flipflops rond, terwijl ik sta te rillen met mijn jas en winterschoenen aan.

Zodra de zon verdwijnt, waait een ijzige wind door het tentenkamp. De 19.000 vluchtelingen in Moria leven in mensonwaardige omstandigheden. De voormalige legerkazerne was voorzien voor 3.000 personen en omringd door betonnen muren en prikkeldraad. Het kamp barst uit zijn voegen. In de olijfgaarden errond staan honderden tentjes in wat men ”the jungle” noemt. Hier zijn zo goed als geen voorzieningen.

Het grootste deel van de bewoners komt uit Afghanistan (70 procent) en Syrië (13 procent). Een kwart van de vluchtelingen is vrouw en 42 procent is kind waarvan meer dan 7 op 10 jonger zijn dan 12 jaar. 17 procent van deze kinderen is gescheiden van familie en uiterst kwetsbaar.

Elke dag in Moria is een kans om een nieuw trauma op te lopen, zegt Angela Modarelli van Artsen Zonder Grenzen. Je staat er uren in de rij voor eten. Er zijn te weinig toiletten en douches. De tenten zijn niet voorzien op de kou en staan in de modder. Het vuil hoopt zich op en overal lopen ratten. Er breken ziektes uit. Er is een groot gebrek aan medische hulp. Het ziekenhuis van Mytilene moet patiënten weigeren. Vele van deze mannen, vrouwen en kinderen zijn getraumatiseerd en op zoek naar veiligheid. Automutilaties en zelfmoordpogingen bij kinderen komen steeds vaker voor als reactie op deze onhoudbare situatie.

Volgens Human Rights Watch moet er onmiddellijk iets gedaan worden aan deze onveilige situatie. De Griekse overheid verwacht meer dan 100.000 nieuwe vluchtelingen in 2020. Ze heeft verbetering beloofd maar niets verandert. Waar zijn onze mensenrechten? Waar is de Europese Unie? Waarom wordt er niets gedaan om deze humanitaire crisis op te lossen?

O. is 15 jaar en komt uit Afghanistan:

“Ik ben vertrokken om te overleven, dat is de enige reden. Ik zoek geen mooie plek. Ik wil gewoon veilig zijn. Ik kom uit een boerenfamilie uit een klein bergdorp. Ik heb 3 broers en 3 zussen maar die zijn niet sterk genoeg … Ze kunnen zoiets niet aan. De reis niet en dit ook niet. Dus ben ik alleen vertrokken. Sinds mijn vertrek heb ik geen contact meer het hen. Als ik gebleven was, was ik nu al een of twee keer gestorven. Ook al voelt het nu soms alsof ik elke seconde een beetje sterf. Ik wou dokter worden, maar die droom heb ik laten varen. Ik wil overleven, maar niet zo. Ik zit hier gevangen sinds juli en ik zal hier nog lang moeten blijven, want ik ben te jong en heb geen contacten in Europa. Misschien nog twee jaar, wie weet.”

Hij staat te schuifelen met zijn voeten, verlegen en triest. Hij heeft badslippers aan. “Geleend van een vriend. Ze zijn warmer. Ik heb enkel slippers. Mijn kousen gebruik ik om te voetballen.” Hij is nochtans een van de gelukkigen die wel plaatsvond in het centrum voor onbegeleide minderjarigen. “Het ergste is nog dat ik iedereen hier zie afzien. Ik slaap gelukkig in een container maar al die families en kinderen die in de koude jungle slapen in tentjes … Ik wil helpen, maar ook hiervoor ben ik te jong. Ik ben alles aan het noteren en maak filmpjes met mijn gsm om te tonen wat we hier meemaken.”

O. (15) komt uit Afghanistan

A. is 15 jaar en zijn broertje H. is 8 jaar. Ze komen uit Afghanistan:

Hun papa is overleden door een ontploffing. “We waren onderweg met mijn mama, twee broers en mijn zus. Op de grens tussen Turkije en Iran werden we gescheiden … mama werd opgepakt en we hebben haar nooit meer gezien. We weten niet of ze nog leeft. We zijn sinds vier jaar alleen onderweg. In Iran logeerden we bij familie. Ik ging elke dag werken en mijn broer moest het overdag alleen zien te redden. Hij was toen 4 jaar.”

“Ons overzetbootje heeft 3.000 euro gekost. We belandden in een gesloten centrum en in de gevangenis in Turkije toen ze ons tegenhielden op zee. Uiteindelijk is het gelukt om in Europa te geraken. Mijn oudere broer is nu in Zweden met mijn zus die heel ziek was. Ze maakt het goed nu, ook wij zijn op weg naar Zweden.”

Ze hopen binnen een maand Moria te kunnen verlaten. “Het ergste voor mij waren de doden op zee. Mensen zien verdrinken. Ik heb een mama en een kindje zien sterven. Het verdriet van iedereen doet pijn. Ernaar kijken is hard. Ons plan is om een leven te hebben, we overleven maar we leven niet.”

A. (15) en zijn broertje H. (8) uit Afghanistan.

Mohammed is nu 18 geworden en komt uit Syrië. Hij heeft zijn jeugd doorgebracht in Libanon:

Toen hij zestien jaar werd is hij met zijn familie naar Iran gevlucht en dan via Turkije naar Griekenland. “Toen we in 2017 in Moria aankwamen namen ze onmiddellijk onze vingerafdrukken en foto’s. We zijn illegaal naar Athene gegaan omdat we het hier niet uithielden. Met valse papieren zijn we naar de luchthaven gegaan. Mijn familie raakte op het vliegtuig maar de gate werd vlak voor mij gesloten en ik werd tegengehouden.”

“Ik was toen 16 jaar en bleef alleen achter … Na zeven pogingen om weg te geraken via de luchthaven werd ik overgebracht naar de ‘Aladapan’-gevangenis. Ik bleef er een maand en kreeg er twee euro per dag. Ik moest daarmee eten kopen. Het was net genoeg voor een kleine croissant. Een chocoladekoek was net te duur.”

“Tijdens mijn derde poging om over land naar mijn familie te gaan, werd ik gearresteerd in Kroatië. De politie stal al mijn geld en brak mijn hand. Ik stapte naar de VN en die brachten me naar Athene waar ik in het gesloten centrum Amygdaleza (gerund door de Griekse overheid) ben beland voor vier maanden. Hier werd ik zonder respect behandeld en kreeg ik per dag een komkommer, een tomaat, een ei en een croissant. Elke dag opnieuw.”

“Bij mijn laatste poging over land werd ik gearresteerd in Albanië. Ik werd teruggestuurd naar Athene en belandde in de gevangenis van Corentos. Daarna werd ik terug naar Moria gestuurd.”

“Nu ga ik wachten op mijn officiële papieren. Ik heb geen andere keuze. Hopelijk niet te lang, ik heb geen idee, het kan tot twee en een half jaar duren, wordt hier verteld. Ik weet gewoon niet hoe lang ik hier nog moet zitten wachten en mijn familie moet missen, dat is verschrikkelijk. Voor mezelf wens ik voor 2020 om weg te geraken uit Moria, voor mezelf en voor de wereld wens ik dat iedereen die zijn familie mist herenigd wordt en dat iedereen die goed is en zijn best doet zijn doel mag bereiken. Niemand moet zijn familie missen.”

Mohammed (18) komt uit Syrië.

Osama is zeventien en is alleen uit Syrië gevlucht:

Hij was drie maanden onderweg en slaapt nu met een andere jongen in een kleine iglotent op de top van de berg. Het is er ijzig koud. “Ik ben te voet naar Turkije gegaan. We wandelden twintig dagen door de bergen. We waren met twaalf personen. De tocht kostte me 1.500 dollar. De boot tot Lesbos nog eens 1.700 euro. Wanneer je aankomt in Lesbos geef je een telefoontje met een code en wordt het geld vrijgemaakt.

Ik ben op weg naar mijn nonkel in Engeland. Ik ben de oudste van 5 broers. Ik ben gevlucht omdat ik naar het leger moest. We moeten vanaf zestien jaar in legerdienst en in principe mogen we pas vanaf achttien jaar vechten. Maar iedereen weet dat je na twee of drie maanden training naar het slagveld moet. Mijn familie heeft geld bijeen gelegd en ook mijn nonkel uit Engeland heeft geholpen.”

Osama (17) is uit Syrië gevlucht.

Salih (27) is samen met zijn zeven maanden zwangere vrouw Rahaef (22) en hun twee kindjes naar Europa gevlucht:

Hij wil de studies die hij volgde aan de universiteit van Rakka verderzetten in Duitsland. Hij wil zijn gezin een goed leven geven. Ze hebben het koud. Hun tent staat helemaal boven op de berg waar het nog kouder en nog winderiger is. Haar buik voelt koud aan, ze is bezorgd. Ze hebben nog geen dokter gezien. “Wachten, wachten, uren aan een stuk in de kou om dan te horen dat je de dag nadien moet terugkomen. Daar heb ik geen kracht voor momenteel. Ze weet niet wat er nu gaat gebeuren. Ze wil niet in Moria bevallen en is heel ongerust.”

Salih (27) is met zijn zwangere vrouw Rahaef (22) en twee kindjes naar Europa gevlucht.

Aghmed is 5 jaar en komt uit Afghanistan:

Hij reist mee met zijn oom, neefjes en nichtjes en zijn grootmoeder. Zijn ouders hadden niet genoeg geld om mee te komen. Hij heeft hen al twee maanden niet gezien. Zijn grootvader is onderweg gestorven in de bergen tussen Afghanistan en Iran. Hij wil later dokter worden. “Iedereen is hier ziek en niemand helpt ons. Er zijn geen medicijnen.”

Aghmed (5) komt uit Afghanistan.

F. woont sinds drie maanden in Moria met haar vier kindjes. Haar man is gestorven:

Haar jongste kind heeft koorts. Na vier uur aanschuiven krijgt ze te horen dat het kindje genoeg water moet drinken. De dokter hebben ze niet gezien. Ze heeft schrik voor haar kinderen. “Het is hier niet veilig. ’s Nachts durven we niet naar het toilet.”

F. woont sinds 3 maanden in Moria met 4 kindjes.

F. met 4 kindjes.

Saed (links) is 17 jaar en komt uit Tajikistan. Hij was zeven maanden onderweg:

Zijn familie is in Tajikistan gebleven. Hij betaalde duizend euro voor zijn overzetbootje. “We zaten met vijftien mensen in een bootje van iets meer dan één meter. Er zat een lek in. We hebben veel geluk gehad. Slechts 1 iemand kon zwemmen. Je betaalt pas als je aangekomen bent. Een soort winkel bewaarde mijn geld en als ik hen belde en de juiste code doorgaf werd de smokkelaar betaald.”

“Ik heb, zoals iedereen hier, verschillende pogingen gedaan om Griekenland te bereiken … Als ze je tegenhouden op zee kan je jezelf voor veertig euro vrijkopen. Anders beland je in de gevangenis. De gevangenissen zitten vol vluchtelingen.”

“Nu zit ik hier. Mijn geld is op en ik krijg niets. Het centrum voor niet begeleide minderjarigen zit vol en wij vallen uit het systeem. De volwassenen krijgen negentig euro per maand maar wij krijgen niets. We hebben zelfs geen paletten of karton om onder onze tent te leggen. We kochten deze tent met vier jongeren. Het is ijskoud ’s nachts. Ik had nooit verwacht zo behandeld te worden in Europa.”