“De huidige en vorige generaties hebben te lang boven hun stand geleefd. Het zijn potverteerders. Die het geld langs ramen en deuren hebben buiten gegooid. En een torenhoge schuld hebben opgebouwd. Daarom moet de nieuwe generatie politici moedige beslissingen durven nemen. We mogen de factuur niet doorsturen naar de volgende generaties. Daarom moeten we nu besparen en kiezen voor verandering”
Dat willen de nieuwe besparingsregeringen ons doen geloven. Maar worden jongeren echt beter van het besparingsbeleid van de nieuwe (Michel I) en de vorige (Di Rupo I) regering? Ikzelf ben ondertussen 48 en kan vergelijken met mijn eigen jeugd. Enkele voorbeelden.

6j – 12j
Ravotten op straat is er al lang niet meer bij. Te gevaarlijk! Met al die auto’s. Gelukkig zijn er voldoende commerciële alternatieven om kinderen “happy” te maken. Dus kinderen blijf binnen voor het scherm of ga – met de wagen natuurlijk – naar één of ander pretpark. Met de fiets naar school? Te gevaarlijk, met al die wagens. Voor hun veiligheid, meneer, voer uw kinderen met de wagen naar school. De nieuwe regeringen doen er alles aan om onze Westerse heilige koe – de auto – verder te verheerlijken. Geen beperking van de voordelen van bedrijfswagens. Geen rekeningrijden. Het openbaar vervoer wordt wel duurder. En het wordt afgebouwd (minder bussen, minder treinen). Dus kinderen, blijf weg van de straat.

12j – 18j
Experimenteren. Kattenkwaad uithalen. Met vallen en opstaan groot worden. Het is onze jeugd niet meer gegund. Voor het minst dreigt er een GAS-boete. En nu men de strijd tegen de “radicalisering” opvoert, sluit ik niet uit dat men binnenkort in bepaalde wijken een avondklok of een samenscholingsverbod invoert.

18j – 23j: studeren
Het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs gaat omhoog. Maar geen nood. Bij de bank kan je terecht voor een studielening. Zo kan je straks, met je diploma in de hand, je schulden beginnen af te bouwen. We doen het voor uw en onze kinderen, meneer.

18j – 30j: werken
Wie afstudeert zonder diploma hoger secundair onderwijs – en zo zijn er nogal wat – heeft straks geen recht meer op werkloosheidsvergoedingen. Gedoemd om op “hotel mama” te verblijven. Verarming en familieruzies zullen het gevolg zijn. Wie wel over een diploma beschikt, kan na minstens één jaar wachttijd, wel een uitkering krijgen. Weliswaar beperkt tot maximum drie jaar. Nadien kan je naar het OCMW of terug naar mama en papa.
Maar niet getreurd, er is natuurlijk werk genoeg voor iedereen. Zeker nu de ouderen tot 67jaar aan de slag moeten blijven. Flexibele contracten, flexibele lonen, flexibele uren, … Via lagere lonen voor jongeren en allerlei kortingen kunnen de bedrijven het hele jaar door jongeren “inhuren” aan soldenprijzen. Wie zijn beroepsloopbaan nu opstart, wordt niet alleen geconfronteerd met allerlei precaire statuten die geen enkele werkzekerheid bieden, maar ook met een onzekere loonopbouw. Je start je carrière met een indexsprong en een loonblokkering tot (minstens) eind 2016, en als men – zoals de “Zweden” voorstellen – nog enkel loonsverhogingen zal toekennen op basis van prestaties en competenties, dan ben je afhankelijk van de goodwill van je werkgever.
Kortom, op de arbeidsmarkt zullen de sterken het maken en blijven de zwakken in armoede achter: ofwel werkloos ofwel “working poor”. Is dat de toekomst die we onze jongeren aanbieden?

18j – 30 j: gezin
“Kinderen kopen”, zoals men in de volksmond zegt, wordt stilaan een exclusiviteit voor de rijken. Kinderen als luxeartikelen. Kinderopvang wordt nog duurder (en kan oplopen tot 600 euro en meer per maand) en opvang door de grootouders is niet meer mogelijk nu iedereen tot 67 moet werken. Onderwijs wordt duurder. De jeugdbeweging en andere jeugdactiviteiten worden duurder want er zijn minder Vlaamse en gemeentelijke subsidies. Ook een eigen huis kopen wordt duurder, gelet op de daling van de woonbonus. In combinatie met heel wat onzekerheid inzake werk en inkomen dreigen jonge gezinnen het heel moeilijk te krijgen.

Hoog tijd dat jongeren opstaan en op straat komen om hiertegen te protesteren.

Ondertussen tikt de klok en loopt de rekening op
Maar dit alles zijn ‘peanuts’ in vergelijking met de “wereld” die we de jonge generaties zullen nalaten. En dan heb ik het over moeder aarde. Als er één thema is waar we de rekening ongegeneerd doorsturen naar de volgende generaties, dan is het wel het milieu- en klimaatbeleid. Goed voor één (1) pagina in het federale regeerakkoord. Een non-issue. Zelfs voor GROEN was het geen verkiezingsthema. Foei! Onze regeringen doen niets om de opwarming van het klimaat tegen te houden. Nochtans is alle andere beleid nutteloos als deze catastrofe niet wordt afgewend. Half Vlaanderen ligt tegen het einde van deze eeuw onder water als we niet dringend reageren.

Ecologische problemen zijn of worden ook sociale problemen. Nu al hebben 1 miljard mensen op deze aarde geen toegang tot drinkbaar water. We verbruiken anderhalve planeet aarde. De uitstoot van broeikasgassen is de voorbije 10 jaar sterker gestegen dan de 30 jaar voordien. Terwijl deze uitstoot op korte termijn tot nul zou moeten herleid worden. We steven af op een stijging van de temperatuur met meer dan 4°C tegen 2100. Dus veel hoger dan de grens van 2°C die algemeen erkend wordt als de maximale grens; gaan we daarboven, dan wacht ons de hel. Wat doen onze regeringen hieraan? NIETS ! Ik nodig jullie uit om de presentatie van Tom Peter Jones op het Transitiefestival te bekijken.

Kom me dus niet vertellen, beste politici, dat jullie bezorgd zijn om de toekomstige generaties. We hebben nood aan een radicaal ander beleid. Een beleid dat investeert. In jongeren. In verkeersveiligheid en duurzame mobiliteit. In jonge gezinnen en kinderopvang. In sociale cohesie en gemeenschapsopbouw. In het verenigingsleven en socio-culturele initiatieven. In onderwijs. In duurzame jobs voor jongeren. En zeer dringend in een duurzaam ecologisch beleid.

Ben Debognies. ACV-gewestsecretaris Halle-Vilvoorde