Wat zijn eetstoornissen?
De term “eetstoornissen” verschilt van heel weinig eten, om zo min mogelijk calorieën binnen te krijgen, tot eetbuien en overgewicht. Een eetstoornis is een ernstige psychische aandoening. Mensen met een eetstoornis zijn geobsedeerd bezig met hun gewicht en eten. Er zijn drie soorten eetstoornissen: anorexia nervosa, boulimie en eetbuistoornis (BED). Dit zijn de belangrijkste, maar elke verstoorde relatie met voedsel is een eetstoornis.
Anorexia nervosa
Anorexia is per definitie een onvermogen, een gedeeltelijke of totale weigering om te eten. Er zijn verschillende vormen van anorexia, waaronder anorexia nervosa. Anorexia nervosa wordt gedefinieerd als de angst om zwaarlijvig te worden. Mensen volgen zeer strenge diëten om af te vallen en slank te blijven. Eén van de symptomen van anorexia nervosa is een vertekend zelfbeeld. Inderdaad, de patiënt zal zichzelf altijd veel dikker vinden dan dat hij in werkelijkheid is. De oorzaken van anorexia zijn een laag gevoel van eigenwaarde en psychologische trauma’s.
Boulimie
Boulimie wordt gekenmerkt door eetbuien, waarbij de betrokkene enorme hoeveelheden voedsel eet zonder te kunnen stoppen. Mensen met boulimie hebben tijdens deze eetbuien het gevoel dat ze de controle volledig kwijt zijn en voelen zich na afloop beschaamd en schuldig. Na een eetbui gaan ze proberen om de gegeten calorieën weg te werken en geen gewichtstoename te krijgen. Ze grijpen vaak naar braken, misbruik van medicijnen, intensieve lichaamsbeweging of vasten.
Eetbuistoornis
Eetbuistoornissen lijken sterk op boulimie, omdat het ook gaat om het eten van grote hoeveelheden voedsel in een korte periode. In tegenstelling tot boulimie wordt een eetbuistoornis niet gevolgd door handelingen om het gewicht onder controle te houden (bv. braken, laxeren of een restrictief dieet volgen). Eetbuien worden gevolgd door gevoelens van schaamte en schuld omdat de patiënt vaak te zwaarlijvig is.
Wie wordt er getroffen?
Eetstoornissen kunnen bij iedereen voorkomen, maar sommige mensen lopen een groter risico. Mensen met een laag gevoel van eigenwaarde, een afkeer van hun lichaamsbeeld, perfectionisme of moeite met stressbeheersing lopen meer kans om getroffen te worden.
De invloed van de pandemie op eetstoornissen
Door de stress van de COVID-19-pandemie is het aantal mensen met eetstoornissen toegenomen. Het verlies van referentiepunten als gevolg van de pandemie heeft kwetsbare mensen ertoe gebracht een slechte relatie met voedsel te ontwikkelen of heeft een eetstoornis, die zij al hadden, verergerd.
De periode van opsluiting en de opgelegde sociale afstand leiden noodzakelijkerwijs tot grote veranderingen in ons dagelijks leven, wat bij velen van ons stress en angst kan doen toenemen. De meeste mensen zijn aan huis gekluisterd en voedsel wordt zeer toegankelijk. Voor sommige mensen is het een manier om met hun emoties om te gaan bij de veranderingen en de stress die de pandemie veroorzaakt. Mensen met eetstoornissen behoren tot de meest kwetsbare bevolkingsgroepen tijdens deze pandemie.
Voedsel wordt een zeer toegankelijke methode om met emoties om te gaan, net als met de stress en de verveling die door dit isolement worden ervaren.
Sociaal isolement en gedwongen sociale afstand kunnen leiden tot angst, depressie en gevoelens van eenzaamheid. Voor mensen die aan een eetstoornis lijden, kunnen deze emoties versterkt worden en zo de cyclus van de eetstoornis in stand houden.
Invloed van de media tijdens de pandemie
Tijdens een opsluiting besteden mensen meer tijd aan sociale media. Mensen met een eetstoornis worden meer blootgesteld aan constant gepraat over gewicht, zoals tips over hoe thuis te trainen, advertenties voor eten, advies over hoe het gewicht eraf te houden op middelbare leeftijd, etc. Deze kunnen negatieve emoties over hun lichaamsbeeld versterken en zo de onrust en terugval vergroten.
Hoewel iedereen een moeilijke tijd doormaakt, hebben mensen met een eetstoornis een extra probleem door hun complexe relatie met voedsel.
Wat kan ik doen als ik een eetstoornis heb?
Hier zijn enkele tips als u een eetstoornis heeft.
- Herinner uzelf eraan dat uw lichaam voedsel verdient en nodig heeft, ongeacht hoe actief u elke dag bent.
- Vraag uzelf af: gebruik ik op dit moment voedsel om mijn emoties te beheersen? Zo ja, wat voel ik nu en hoe kan ik ze anders aanpakken?
- Als u zich op uw gemak voelt om over uw moeilijke relatie met voedsel te praten, aarzel dan niet om steun te zoeken bij degenen die dicht bij u staan. Misschien kunnen ze u helpen met eten?
- Doe aan meditatie of yoga om u weer op uzelf te concentreren en in contact te komen met uw emoties.
- U kunt proberen contact te houden met uw dierbaren (vrienden, familie, enz.) door hen te bellen.
- U kunt proberen nieuwe hobby’s te ontdekken, zoals schilderen, tekenen, yoga, tuinieren,…
- Herinner uzelf eraan dat dit een tijdelijke situatie is en dat u, ook al hebt u er geen controle over, toch al heel goed bezig bent door te proberen u zo goed mogelijk aan deze situatie aan te passen.
- Zorg voor een kleine routine voor uzelf. Dit kunnen simpele dingen zijn zoals douchen, aankleden, opstaan, …
- Herinner uzelf eraan dat deze pandemie uw vooruitgang niet uitwist. Als u een terugval hebt, wist dat de kennis of de hulpmiddelen niet uit die u hebt verworven. Terugvallen zijn volkomen normaal in uw herstel van een eetstoornis.
- Aarzel niet om met een eetstoornis-psycholoog of een andere professional te praten, zodat ze u kunnen helpen bij het plannen van uw maaltijden als dat nodig is.
- U eraan herinneren dat het goed is om in deze stressvolle tijd op uw naasten of op uw zorgverlener te vertrouwen
- Maak elke dag een kort lijstje van dingen waar u trots op bent of dankbaar voor bent.
Hoe kan ik een geliefde helpen?
Het kan heel moeilijk zijn om een geliefde met een eetstoornis te helpen. Het is het beste om een ondersteunende en begripvolle aanpak te hanteren.
Hier zijn wat tips om u te helpen een geliefde te steunen:
- Onthoud dat eetstoornissen een teken zijn van veel grotere problemen. Concentreer u niet alleen op eetgewoonten.
- Dwing nooit iemand om zijn eetgewoonten te veranderen en probeer nooit iemand te verleiden om te veranderen.
- Vermijd te reageren op een discussie over lichaamsbeeld of vermijd om met uw geliefde te redeneren over dingen die onrealistisch lijken. Vergelijk uzelf niet met de persoon.
- Uw geliefde kan bang of terughoudend zijn om professionele hulp te zoeken. U kunt wat onderzoek voor hem doen. Bied een lijst aan om hem te helpen beslissen wat het beste voor hem is.
- Bied aan om te helpen met dagelijkse taken. Zo zal hij zich op zichzelf kunnen concentreren en tijd vinden om een specialist te bezoeken.
- Samen tijd doorbrengen is een manier om uw steun te betuigen. Zorg ervoor dat u een activiteit kiest die geen voedselgerelateerde stress veroorzaakt.
- Probeer de persoon te waarderen en praat over andere dingen dan de ziekte. Scheid de persoon van de ziekte. De ziekte bepaalt de persoon en zijn persoonlijkheid niet. U moet de persoon laten zien dat hij belangrijk voor u is, dat hij kwaliteiten heeft, ongeacht zijn moeilijkheden en uiterlijk.
- Wees niet bang om grenzen te stellen en hulp voor uzelf te vragen. Leg uzelf geen beperkingen op en neem ook tijd voor uzelf.
Extra hulp
België
- Eetexpert is het Vlaams Kenniscentrum voor eet- en gewichtsproblemen.
Bel 016/84.56.99 (algemeen nummer)
Bel 0496/28.80.57 (wanneer algemeen nummer bezet of onbereikbaar is)
- U kunt op deze site een therapeut vinden op basis van uw locatie: https://www.vindeentherapeut.be/
Nederland
- Centrum Eetstoornissen Ursula is het grootste en meest gespecialiseerde centrum voor de behandeling van eetstoornissen in Nederland.
Tel: 071 890 33 44
Telefonisch spreekuur (10.00 – 13.00 uur): 071 890 33 40
https://www.rivierduinen.nl/eetstoornissen
- De Stichting Anorexia en Boulimia Nervosa (SABN) is een organisatie voor mensen met een eetstoornis en voor mensen in hun omgeving. De SABN geeft voorlichting over het ontstaan, het verloop en de behandelmogelijkheden van eetstoornissen.
085-1304617
