De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Wat met het oeuvre van Jan Fabre na zijn veroordeling

Wat met het oeuvre van Jan Fabre na zijn veroordeling

maandag 2 mei 2022 08:22
Spread the love

Zal een eigenaar of huurder verhuizen omdat de metselaar van de woning een strafrechtelijke veroordeling heeft opgelopen?

Wanneer dit gebouw het Consulaat-generaal van Frankrijk is in de Bosmanslei 24 te Antwerpen en een ontwerp blijkt te zijn van Paul Schultze-Naumburg, een van de grondleggers van de huisideologie van Nazi-Duitsland en bekend van publicaties als Kunst und Rasse, ligt dat zonder meer gevoelig. Enkele jaren geleden werd het elegante interieur van dit gebouw in Neo-Lodewijk XVI-stijl nog opgehemeld in Knack door Piet Swimberghe. Zonder kennis van deze context.

Waar ligt de grens en is die eenduidig definieerbaar?

De relatie van een kunstwerk met de kunstenaar maakt zonder meer deel uit van de omschrijving van het werk en van de appreciatie(s). Dit kan gaan van een kunstenaar die uitsluitend inspiratie vindt in zijn/haar eigenste ik , tot kunstenaars die zichzelf als een artistiek medium beschouwen voor een maatschappelijke betrokkenheid of engagement. Met alle schakeringen daartussen en persoonlijke evoluties en herpositioneringen.

Een kunstwerk dat aansluit bij een strafbare houding of visie van de kunstenaar, lijkt zonder meer betwistbaar in de tijdsgeest.
Al hebben grote bewegingen in de geschiedenis altijd wel accidents de parcours gekend die onlosmakelijk met de verwezenlijking van een vernieuwing verbonden blijven.
Los nog van de godsdienstige en profane iconografie in de kunstgeschiedenis die sowieso bol staan van mistoestanden en gruweldaden. Bij William Shakespeare staan beslissingen over leven en dood centraal in de beweegredenen van zijn personnages.

Is het ruiterstandbeeld van Leopold II aan het Brusselse Troonplein een reden om het volledige oeuvre van Thomas Vinçotte (Antwerpen 1850 – Schaarbeek 1925) in vraag te stellen of te weren uit het straatbeeld. Was het aanvaarden van deze opdracht een uiting van de goedkeuring van de misdrijven tegen de menselijkheid in Congo-Vrijstaat? Of was het toch vooral een publieke opdracht met de afbeelding van een vorst die ook visionair zijn wil heeft doorgedrukt en Brussel met typische fin-de-siècle bouwwerken en boulevards heeft getransformeerd.

Jan Fabre heeft een veroordeling opgelopen en de strafmaat is geen zaak van enkele politicae. Vandaag lijdt de marktwaarde en de activiteit onder de verdenking van de kunstenaar en laat nu de veroordeling an sich de vaststelling zijn dat de samenleving dit soort zaken niet langer pikt. Noch het eerdere gooien met katten aan de trappen in het Antwerpse stadhuis. Noch persoonlijke machtsposities in een artistiek project rond verleiding-afstoten gebruiken om volwassen vrouwen te dwingen tot persoonlijke of publieke prestaties om een job te krijgen of te behouden.

Euripides beschrijft hoe Orestes zijn moeder en haar vriend doodt omdat die eerder zijn vader, Koning Agamemnon van Mycene, hadden gedood.
Het doden van een bloedverwant wekte evenwel de onstilbare vergeldingsdrang op van de wraakgodinnen.
Orestes kan hieraan ontkomen door een rechtszaak in Athene met Apollo als advocaat en Pallas Athena als rechter.
Met de vrijspraak door een rechtbank werd er een einde gesteld aan de onontkoombaar geachte bloedwraak.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!