Nieuws, Politiek, België -

Wat is het probleem van de gevangenissen in Belgie?

Minister van Justitie Koen Geens heeft besloten de aanvragen van gevangenispersoneel voor verlof voorafgaand aan het pensioen (VVP) goed te keuren. Gino Hoppe van de socialistische vakbond ACOD is niet ontevreden “maar op de overige problemen die personeel binnen de Belgische gevangenissen ervaren, ontbreekt nog altijd een reactie van de nieuwe regering”. Op een overleg kwamen de pijnpunten in de sector op tafel.

maandag 17 november 2014 12:00
Spread the love

De vakbonden, het
ministerie van Justitie en de minister zelf – Koen Geens van CD&V – zaten
vrijdag 14 november opnieuw rond de tafel om te overleggen over de problemen
waarmee de Belgische strafinrichtingen kampen. Geens stemde tijdens dit overleg
toe alle aanvragen voor VVP te respecteren die tot 1 maart 2015 zijn goedgekeurd.
Ook de aanvragen die nog binnenkomen zolang de bevriezing van het VVP niet ingaat, worden
geaccepteerd.   

Dankzij het VVP
is het mogelijk voor gevangenispersoneel om te stoppen met werken op
vrijwillige basis tot men effectief met pensioen gaat. In 2011 is besloten de minimumleeftijd
van de aanvrager geleidelijk per schijf van zes maanden te laten verschuiven;
oftewel van minstens 55 jaar in 2012 naar minimaal 57 jaar in 2016.  

Duidelijkheid

Maar nu wil de overheid
de mogelijkheid om met vervroegd verlof te gaan bevriezen. Met als gevolg dat
er grote onzekerheid is ontstaan over de geldigheid van de reeds ingediende
verzoeken die wachten op goedkeuring of die reeds zijn geakkoordeerd maar nog niet
in werking zijn getreden.  

“Als iemand
eenmaal in het systeem van VVP staat, is er vervanging nodig op de werkvloer.
Daarom moet men negen maanden van tevoren het vroegtijdig verlof aanvragen. Tot het laatste overleg was het niet helder of deze verzoeken een akkoord krijgen. Nu hebben we van de minister eindelijk
duidelijkheid gekregen”, concludeert de christelijke vakbondssecretaris Filip Dudal
(ACV).  

Gino Hoppe,
woordvoerder van de socialistische vakbond ACOD, is ook niet ontevreden, maar vindt dat Koen Geens tijdens het overleg geen bevredigende antwoorden heeft gegeven op de overige problemen binnen de strafinrichtingen. “Hoogstwaarschijnlijk zullen er nieuwe acties van onze
kant volgen”, waarschuwt Hoppe. Wat we precies kunnen verwachten, kan Hoppe nog
niet zeggen. Hij legt het eerst voor aan de vakbondsleden.  

Veiligheidskorps 

Het belangrijkste
punt op de agenda was volgens de bonden het veiligheidskorps. Hun taak is
het regelen van het transport van de gedetineerden. Op dit moment hebben zij twee werkgevers: de gevangenissen en de politie. “De samenwerking tussen
deze twee verloopt vaak stroef, waardoor het statuut voor het
veiligheidskorps onduidelijk is”, legt Dudal van ACV uit. 

“De basistaken van het veiligheidskorps zijn niet helder. De politie wil hen wel eens inzetten
voor taken die zij in eerste instantie niet hebben, zoals voor het hanteren van
flitscamera’s. Het veiligheidskorps wil weten wie hun baas is.”  

Dudal wijdt dit probleem aan het feit dat het veiligheidskorps snel in het leven is geroepen. Bij het
ministerie van Defensie moest men bezuinigen, en die militairen zijn overgezet
naar het ministerie van Justitie. “Het korps is te vlug in werking getreden,
waardoor het nu niet altijd duidelijk is wie er voor de veiligheid moet zorgen. Minister Geens erkende dit probleem tijdens het overleg, alleen valt het volgens hem niet onder zijn verantwoordelijkheid, maar onder die van het ministerie van Binnenlandse Zaken.”

Verkenning 

De representatieve vakorganisatie VSOA was degene die de vragen had voorbereid inzake de werking en organisatie van het veiligheidskorps. Deze dienden als basis voor de besprekingen met het kabinet van Onderwijs.

Geens heeft beloofd voor 19 december – dan komen de bonden en het ministerie van Justitie opnieuw bij elkaar – een beleidsadvies te geven. “We willen eerst horen waar de minister naartoe wil, voordat we gezamenlijk over het statuut kunnen spreken”, maakt Hoppe duidelijk.

Na afloop van de besprekingen is het VSOA positief gestemd: “Het is voor ons duidelijk dat de minister het dossier, dat jaren on hold stond, op een professionele manier wil onderzoeken en op korte termijn oplossen”, aldus federaal secretaris Johan Peeters. 

Het overleg tussen de bonden en het ministerie van Justitie was dit keer vooral verkennend. Dudal: “Ons doel was om alle problemen waar het gevangenispersoneel tegenaan loopt, waaronder de onduidelijkheid over het gezag van het veiligheidskorps, aan de minister uit te leggen. We
verwachtten niet direct oplossingen, maar geven de minister de kans om de
dossiers te leren kennen en hopen dat hij er werk van maakt. Het feit alleen al
dat de minister van Justitie aanwezig was, zijn we niet gewoon.
Koen Geens is er iedere keer bij, terwijl zijn voorganger Annemie Turtelboom
nooit kwam opdagen”, stelt Dudal tevreden.

Personeelstekort 

Wat zijn precies
de problemen waar de stafinrichtingen mee kampen? Waar moet Geens zich precies
in verdiepen volgens de vakbonden?  

“Het grootste
probleem is een personeelstekort”, vertelt Dudal. “Sinds september is er door de overheid een wervingsstop
ingesteld. Er is met 2 procent bespaard op personeel waardoor het equivalent
aan bewaking met de helft is verminderd. Dat heeft grote gevolgen voor een
aantal inrichtingen. In Beveren en in Leusden kunnen de gevangenissen
bijvoorbeeld niet verder worden opgevuld met gedetineerden.” 

Dudal roept de
overheid op zo vlug mogelijk de wervingsstop op te geven en terug mensen te werven. “Er zijn voldoende kandidaten die nog altijd wachten op een plek binnen
het gevangeniswezen. Zij zijn al geslaagd voor het examen, maar nog steeds niet
opgeroepen. Hen verliezen we nu, want als het te lang duurt, zoeken ze
natuurlijk een nieuwe baan’, legt Dudal uit.  

Overbevolking 

Overbevolking
binnen de gevangenissen is een volgend probleem. Er is capaciteit voor 9.592
gevangenen in België, terwijl er 11.769 gedetineerden in deze strafinrichtingen
verblijven. “We zijn blij dat in Nederland de Tilburgse gevangenis de deuren
openhoudt voor 550 gevangen van ons, hoewel dit zorgt voor een groter
kostenplaatje”, zegt Dudal. “Maar moesten we hen overplaatsen naar Belgische
inrichtingen, dan zaten we met een groot probleem.”

Ook ontbreekt het aan
adequate opvang voor geïnterneerden volgens de ACV-secretaris. “Zij zitten nu
tussen de gewone gedetineerden. Zo heeft Antwerpen officieel plek voor
zeventien geïnterneerden, terwijl daar meer dan honderd zitten.” 

Tweemaal eerder zijn de vakbonden samengekomen met de minister van Justitie om deze
problemen te bespreken en oplossingen te vinden. Beide keren is het overleg
mislukt. Telkens bleef een reactie van de nieuwe regering uit. De vakbonden hebben
daarom een nationale 24-uursstaking gehouden in alle Vlaamse gevangenissen. Van
6 november tien uur ’s avonds tot 8 november zes uur ’s ochtends legde 70 tot
65 procent van de Vlaamse cipiers het werk neer en in Wallonië nam een op de
vier cipiers deel aan de staking. 

take down
the paywall
steun ons nu!