Diegene die als eerste de droom doorprikt, dommelt snel weer in. Of dat is alvast de onbewuste bedreiging. De hachelijke situatie waarin we ons verkeren heeft zonder twijfel veel emotie teweeggebracht. Dat velen hun ongenoegen uiten is daarvan een rechtstreeks gevolg. Zoals al vaak werd gehekeld of geloofd, laat de hiërarchie van vandaag geen welgemeend engagement toe. Maar is dat wel zo? Neen. Al is de reactie van jongeren een sterk staaltje van verloochening. De ondermijning van de democratie is een feit.
De Arabische revolutie heeft ons 1 ding geleerd, het bereikte resultaat. Nadat protesten bekoelen, zijn er 2 pistes mogelijk. Het regime verandert haar beleid of het regime valt. De eerste is uiterst ongewenst aangezien zo de macht in corrupte handen blijft. De tweede is misschien iets complexer. De val van een vastgeroest regime gaat gepaard met economische weemoed, sociale onrust en politiek geweld. Alsof die voedingsbodem nog nooit tot walgelijke machtsverschuivingen heeft geleid, bedekt men dat interbellum met de mantel der hoop. In een optimistischer scenario is het de beurt aan een nieuw deel van de elite.
Protest is een verwrongen wanhoopsdaad en leidt slechts tot een opflakkering van illusionair medezeggenschap, een definitie die niet lekker bekt. De efficiëntie van protest, heeft men de rug toegekeerd. Men is altijd tegen en nooit voor, gewemeld door zelfgenoegzaamheid en egoïsme.
Democratie is een oud woord. Het systeem waarin het min of meer werkt, is relatief jong. Als ik de verhalen van mijn oma moet geloven, hebben vele voorvaderen hun leven gegeven voor het stemrecht dat we vandaag de dag genieten. Ik vind het niet alleen hypocriet maar ook jammer dat we net van dat engagement geen gebruik maken.
Kan het nog hypocrieter? Ik ben een inwoner van België. Daar waar, ondanks lange regeringsonderhandelingen, alles rustig zijn gangetje gaat. Tot slot van rekening ben ik een dromerige student, al durf ik dat hier bijna niet te vermelden. Vreselijk, hoor ik u denken. En u heeft overschot van gelijk. Maar begrijp me vooral niet verkeerd, ik heb bijzonder veel respect voor de jongeren die bouwen aan een nieuwe toekomst in de Arabische landen. Dichter bij huis ben ik verheugd dat ook hier jongeren het gevestigd ‘systeem’ hekelen. Beiden uiten zich in protesten.
Ik smeek mijn medegeneratiegenoten om protesten niet emotioneel maar rationeel te gebruiken. Een protest of samenkomst van mensen is een uitgelezen kans om ideeën uit te wisselen. Het is een kans om collectief denkvermogen aan te wakkeren en samen op zoek te gaan naar oplossingen, om een nieuwe richting uit te denken. Wij moeten die kans grijpen om een eenduidig antwoord te kunnen geven op de vraag: ‘Wat is ons alternatief? Wat is de oplossing? WAARVOOR staan wij?’ Terwijl het nu te veel gaat over ‘Wat is er verkeerd? Wie moet opstappen? Wie is de schuldige?’ Kortom, WAARTEGEN zijn wij? Pas vanaf het moment dat we bijeenkomsten gebruiken om een gezamenlijke visie te ontwikkelen, worden protesten nuttig en bieden ze vooruitzichten op verandering.
Een droomscenario en binnenkort ongetwijfeld werkelijkheid is politiek engagement. De protesten leiden tot partijen die op hun beurt leiden tot de macht van morgen met nieuwe opvattingen. Als men het recht neemt om te protesteren, veronderstelt men een maatschappelijk draagvlak dat in crisistijden kan leiden tot snelle integratie van de jonge generatie.
De definitie van West-Europees protest van vandaag luidt als volgt: mensen onttrekken zich aan het systeem waar ze tegen protesteren en jouwen de gevestigde machthebbers uit. Merk vooral de opportuniteitskost op: je geeft het systeem ademruimte en de machthebbers de tijd om hun muren te versterken, en dat elke seconde dat we politiek engagement uitstellen. We gooien keitjes tegen de stevige omwalling van een vastgeroest kasteel. Op die manier raken we nooit binnen, terwijl de kasteelheer zijn muren versterkt. Beter is het om ons te organiseren, langs de poort naar binnen te gaan en het kasteel vanbinnen uit een nieuwe inrichting te geven. Als ik mij niet vergis, is dat ook wat er bedoeld wordt met democratie. Zo’n mooi systeem wordt plots in één adem met neoliberalisme genoemd en dat is een grote bedreiging voor het welzijn van onze toekomst.
Een protest op één lijn krijgen, lijkt misschien belachelijk moeilijk maar het is onze enige kans op succes. Het internet biedt mooie kansen om een rode draad aan te brengen in de emotionele chaos. We kunnen weer voor iets staan. We zijn een generatie die het internet beheerst en bijgevolg kunnen we als geen ander een collectief engagement comprimeren en dus MET democratie het systeem van binnenuit veranderen. En zoals het wetenschappelijk model ons voorschrijft, ligt de oplossing in het verder bouwen op of het aanpassen van de bestaande werkelijkheid.
Voor iets staan vergt vooral moed. Ook meedenken over oplossingen vergt moed. En dat ontbreekt. Hopelijk niet te lang. Wanneer de huidige conjunctuur op zijn einde loopt, duurt het weer enkele decennia eer een kans zoals die van vandaag, zich voordoet. Immers, wie als eerste de droom doorprikt, dommelt het snelst weer in.
Tot slot, niet iedereen die weigert om mee te gaan in de emotionele verdoemenis van ons systeem is een dromer. De grootste dromer is diegene die een probleem, zonder oplossing te lijf gaat!
