Apple krijgt het aan de stok met de Belgische uitgevers omdat het bedrijf plots 30 procent eist van de inkomsten uit de verkoop van hun producten voor iPad. Heel wat media bieden immers een soort iPad-abonnement aan, je betaalt dan iets minder dan voor een abonnement op de gedrukte krant maar je kan je krant wel elke dag downloaden en lezen op je iPad.

Tot nu toe verliep de verkoop van die digitale abonnementen via de websites van de kranten, zodat zij alle inkomsten krijgen en ze ook de klantengegevens beheren.

Apple wil nu dat dat alles verloopt via de Apple-winkel (iTunes) zodat Apple kan beschikken over de klantenbestanden van die media. Bovendien eist Apple 30 procent van de inkomsten op.

Dat is bij de uitgevers in het verkeerde keelgat geschoten en die willen nu met de steun van Vlaams minister van Media Ingrid Lieten (SP.A) en federaal minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen Vincent Van Quickenborne (Open VLD) ten strijde trekken tegen Apple.

In België werden er al zowat 100.000 exemplaren van de iPad verkocht. Voor wie niet weet wat een iPad is, het is een kleine computer met een aanraakscherm, je kan hem gemakkelijk overal meenemen en hij is vooral geschikt om er de krant, tijdschrift of een boek op te lezen. Je kan er natuurlijk ook spelletjes op spelen, chatten, surfen op het internet, … het toestel is het ultieme instrument om media te consumeren. Althans zo wordt het gepromoot door Apple zelf en door heel wat media. Er zijn nochtans veel goedkopere en veel betere alternatieven, maar daar zullen we een andere keer aandacht aan besteden.

Het belangrijkste probleem met de iPad is dat het ons terugstuurt naar het tijdperk van voor de komst van internet. Gedaan met rondsurfen en zelf je bibliotheek van websites, applicaties, tijdschriften, digitale media, … samen te stellen. Op de iPad loopt alles via de de winkel van Apple en kan je dus enkel dingen installeren die je kan kopen of downloaden in de iStore.

Dat is nu precies de reden waarom de uitgevers van kranten en tijdschriften de iPad omhelsden. Op het internet moesten ze immers opboksen tegen tientallen websites die dezelfde informatie aanbieden als hun duur betaalde websites, en bovendien blijken sommigen dat beter te doen dan die dure krantenwebsites.

Niets daarvan op de iPad, daar word je teruggekatapulteerd naar de klassieke krantenkiosk. Enkel die kranten en tijdschriften die de uitbater van de krantenwinkel uitstalt, kan je kopen. De rest is onvindbaar. Geen DeWereldMorgen.be, Democracy Now! of Apache.be in de Apple-winkel.

Kan het verbazen dat mediagiganten als Murdoch in de iPad dan ook de redding zagen van hun businessmodel. Ze hoopten (en doen dat nog steeds) dat ze via gesloten systemen als de iPad de vrijheid die burgers zo waardeerden aan het internet kunnen ongedaan maken.

Apple kwam de laatste tijd meerdere keren in het nieuws omdat bepaalde boeken, tijdschriften en media zwaar werden gecensureerd of zelfs gewoon verboden en gebannen uit hun winkel.

Menig mediawatcher trok dan ook aan de alarmbel om erop te wijzen dat bedrijven als Apple en Facebook een bedreiging vormen voor het vrije internet en de vrije meningsuiting. Geen van hen vond enig gehoor bij onze politici, laat staan bij de krantenuitgevers.

Nu echter Apple ermee dreigt om de Vlaamse kranten uit de Apple-winkel te bannen als ze niet 30 procent van hun inkomsten afstaan en hun klantenbestand weggeven aan het bedrijf staan onze politici klaar om hen te redden.

Het is nog niet duidelijk of ze bij Apple van plan zijn hun beleid te herzien, bij Apple was er niemand beschikbaar voor commentaar.

Maar de Belgische media dreigen ermee om Apple de rug toe te keren. Dat kan immers nog steeds. Wie zou er nu een iPad kopen die niet alleen ettelijke honderden euro’s duurder is dan de producten van de concurrent als je er bovendien niet eens je krant op kan lezen, terwijl dat op de producten van concurrent wel kan.

100.000 verkochte exemplaren is al heel wat, maar volgens de uitgevers lezen 3 miljoen Vlamingen elke dag de papieren krant en 2 miljoen Vlamingen brengen regelmatig een bezoekje aan de website van hun krant. We weten dat die uitgevers overdrijven, maar het is wel duidelijk dat amper een fractie van de krantenlezers over een iPad beschikt.

“We hopen dat Steve Jobs niet echt van plan is om de totale controle over de waardeketen na te streven en nog over voldoende gezond verstand beschikt om in te zien dat de krantenuitgevers hem niet echt nodig hebben. Een webapp kan voor de lezer en de uitgever beter zijn dan wat we vandaag hebben en lang niet iedereen gaat een iPad kopen”, klinkt het dan ook bij monde van Patrick Lacroix die de Vlaamse dagbladpers vertegenwoordigt.

Of de uitgevers echt gaan breken met Apple is nog maar de vraag. Ons hoef je immers niet te overtuigen, natuurlijk is zo’n webapp (internet applicatie) veel beter voor de lezer, niet in het minst omdat die webapp geen afbreuk doet aan het vrije internet en de iStore duidelijk wel. Maar de krantenuitgevers hebben zeer veel heimwee naar het tijdperk van voor de komst van het vrije internet en Apple biedt hen dat perspectief om de klok terug te draaien.

De uitgevers, gesteund door de politici, zetten dan ook in de eerste plaats in op het bewerken van Apple opdat ze meer redelijke voorwaarden zouden kunnen bekomen.

Als morgen de kranten vol zullen staan met lovende besprekingen over de tientallen concurrenten van Apple dan weet u hoe laat het is, voorlopig kan je, spijtig genoeg, nog bij nagenoeg elke krant een iPad winnen en staan de kranten vol over de ziekte(s) van Apple-voorman Steve Jobs.