Update tabel; grafiek en commentaar – 5 juli 2015.

Alexis Tsypras maakt zich sterk dat er een akkoord komt met de EU. Als men
niet verder of niet te fel hakt in de pensioenen dan staat men niet ver af van
een akkoord stelt hij. En Wolfgang Schäuble kan zeker met redelijke argumenten
overtuigd worden.

Waarom zijn de pensioenen en de gepensioneerden zo van belang, wat is het
demografisch beeld van Griekenland, hoeveel gepensioneerden zitten er aan te
komen en wat is het saldo op hun generatiewissel van 50-64 jarigen door 10-24
jarigen de komende 15 jaar? Het antwoord op deze vragen maakt de weg vrij voor
een akkoord.
 

De stijging van het aantal pensioengerechtigenden is reëel maar eindig
en de wachtenden op een baan zullen bediend worden, want de generatiewissel
scoort, zoals in Duitsland en ook in Spanje extreem negatief in Griekenland. Dwz
dat de alsmaar hogere pensioenuitstroom werk zal vrijmaken voor de jongeren die
er staan aan te komen, zonder dat het voortduren van de crisis daar enige impact
op heeft. Een herneming van de economie zal enkel een surplus zijn bovenop de
arbeidskrapte die jaar na jaar meer en meer zal toenemen in Griekenland. Het
zorg dragen voor de hogere pensioeninstroom zijn een hoofdbekommernis van
Tsipras maar het groeiende negatief saldo op de generatiewisseling zullen minder
vervangingsuitgaven meebrengen zodat de stijgende pensioenuitgaven budgettair
kunnen gedragen in de komende decennia, en dat zal zelfs Schläuble begrijpen.

  
Van 20,2% van de bevolking in 2015 stijgt het aantal 65+ tot 32,5% in 2050. Met
een goede regeling voor de gepensioneerden zit Syriza voor de komende decennia
gebeiteld. Zeker als de jeugdwerkloosheid opgezogen wordt door het alsmaar
groeiend deficit op de generatiewissel zoals uit volgende grafiek blijkt.
 

2005 was het keerpunt voor Griekenland in de generatiewissel, hetgeen trouwens
ook voor  Duitsland en Spanje het geval is. De bankencrisis heeft de positieve
impact ervan alleen met enkele jaren vertraagd. Het negatief saldo zal in
Griekenland groeien tot -26% in 2015, dwz dat van 2015 af de volgende 15 jaar de
instroom van 10-24 jarigen ter vervanging van de 50-64 jarigen een tekort van
26% zal vertonen, dwz in 2040.
 
In de volgende jaren zal dit tekort in de generatiewissel aangroeien tot 35% in
de 15 jaren volgend op 2035. Voor Duitsland zal het deficit dan al gegroeid zijn
tot -42% in te rekenen vanaf 2020. Duitsland staat voor een demografische en
economische catastrofe.
 
In een tijdspanne van 1950 tot 2040 is goed te volgen hoe een dalend aantal
jongeren in Griekenland, in % op de bevolking, ingehaald wordt door een stijgend
aantal 50-64 jarigen, enkel onderbroken in 1990-2000, de oorlogsgeneratie. De
combinatie van die twee brengt een alsmaar dalend saldo op de generatiewisseling
mee. Voor het eerst sinds WO2 is dit saldo in 2005 negatief geworden, een
toestand die nog ettelijke decennia zal aanhouden.

Enkel nieuwe immigratie, ook in Griekenland, gezien hun tekort in de
generatiewisseling zal oplopen tot 7,5% van hun bevolking,  zal de intussen
opnieuw opgebouwde welvaart kunnen handhaven, en de Afrikaanse bootvluchtelingen
zullen niet nalaten om de vrijkomende woningen in te nemen, nadat zij eerst al
veel vroeger in Duitsland al onderdak hebben gevonden.

Jan Hertogen, socioloog