Protest tegen het Bam-tracé (foto archief - Luc Janssens).
Interview, Nieuws, Economie, Antwerpen, Mobiliteit, Antwerpen, StRaten-generaal, BAM-tracé, Manu Claeys, Meccano-tracé, Stadssnelweg -

Waarom schenkt Antwerpen havengronden aan BAM? Oosterweel voor dummies

Waarom schenkt het stadsbestuur havengronden aan BAM nog voor er duidelijkheid is over de milieueffecten van het BAM-tracé? Hoe zit het nu juist met de Oosterweelverbinding? BAM wil het doorgaand verkeer door de stad, terwijl stRaten-generaal het verkeer er zoveel mogelijk buiten wil houden. Waarom houden politici koppig vast aan het BAM-tracé, terwijl alle specialisten het afwijzen? We gaan ons geheugen even opfrissen bij Manu Claeys van stRaten-generaal.

donderdag 24 oktober 2013 14:30
Spread the love

Waarom schenkt Antwerpen zoveel havengronden voor een symbolische euro aan BAM?

Manu Claeys: “Het heeft te maken met de erfenis van het vorige stadsbestuur. In 2010, na de volksraadpleging, heeft het toenmalige stadsbestuur beslist om voor het BAM-tracé in plaats van de geplande viaduct een tunnel te bouwen onder de Schelde en het Eilandje. Maar die tunnel is meer dan 300 miljoen euro duurder dan de brug. Toen heeft de Vlaamse regering gezegd dat ze alleen voor de viaduct zal kiezen als de stad Antwerpen het verschil bijlegt.”

“In de toenmalige gemeenteraad waar zowel Patrick Janssens (SP.A), Bart De Wever (N-VA) als Marc Van Peel (CD&V) zaten, is dan overeengekomen met 170 miljoen euro over de brug te komen. De haven was ook bereid om 170 miljoen te betalen voor die tunnel. Een deel van de door de stad overeengekomen som gebeurt via overdacht van havengronden. Dat is goedgekeurd tijdens de gemeenteraad van maandag 21 oktober.”

“De gronden worden notarieel overgedragen aan BAM, die voor 99 procent in handen is van de Vlaamse overheid en in opdracht van de Vlaamse overheid de Oosterweelverbinding bouwt.”

Hoe interpreteert u de onthouding van SP.A tijdens de stemming in de gemeenteraad van maandag?

“Sinds het vertrek van Janssens als burgemeester na het verkiezingsdebacle van vorig jaar, heeft ook de SP.A begrepen dat ze het niet meer kon maken om een BAM-tracé te blijven steunen. Het gevolg van het BAM-tracé is namelijk dat ook de Antwerpse ring op termijn moet worden verbreed. De partij weet heel goed dat ze met steun aan het BAM-tracé nog meer kiezers dreigt te verliezen aan de linkerzijde. Onthouding was dus de meest logische houding.”

Wat is jullie reactie op de overdracht van deze havengronden?

“Het is eerst en vooral vreemd dat een stad die moet besparen, zoveel gronden tegen een symbolische euro aan de Vlaamse regering overdraagt. Het is daarenboven voor ons één van de zovele signalen die erop wijzen dat de Vlaamse regering met medeplichtigheid van de stad Antwerpen alles in het werk stelt om door te gaan met haar eigen voorkeur, namelijk het BAM-tracé, zonder de uitkomsten van het milieueffectenrapport (MER) af te wachten.”

“Na massale tegenstand van de bevolking besliste men om de Lange Wapperbrug af te voeren en te vervangen door een tunnel. De Vlaamse regering vroeg een onderzoeksbureau om deze tunnel technisch uit te werken. Voor alternatieve tracés zoals het Meccano-tracé wil ze geen gelijkaardige studie bestellen. Integendeel ze probeert alternatieve tracés zoveel mogelijk tegen te werken.”

Waarom die haast in de overdacht van havengronden als toch het MER-advies moet worden afgewacht?

“Het is een hypocriet spel. Ze zeggen we wachten op de uitspraak van het MER, maar achter de schermen brengen ze alles in gereedheid om het BAM-tracé te bouwen. Er worden allerlei pogingen ondernomen om elk alternatief kapot te maken. Bijvoorbeeld door pal op het Meccano-tracé een gevangenis te bouwen.”

“Door de Oosterweelverbinding helemaal technisch uit te werken, de gronden over te dragen, enz. wil het stadsbestuur met een eigen Oosterweeloptie in pole position staan tegenover alternatieven. Zodra het MER in januari bekend is, kan het de communicatie naar zijn hand zetten. ‘Aan alle mogelijke tracés zijn voor- en nadelen, maar nu moeten we beslissen wat we gaan doen. We gaan toch voor de optie die we het snelst kunnen uitvoeren’.”

Voor velen is het nog steeds niet duidelijk wat er nu mis is met het BAM-tracé. Sinds de afwijzing in de volksraadpleging van 2010 is toch gekozen voor een tunnel?

“BAM heeft bewust verwarring gecreëerd door te suggereren dat de volksraadpleging enkel ging over ‘brug versus tunnel’. Na de volksraadpleging heeft BAM meteen gezegd: prima, we gaan voor een tunnel. Maar in essentie gaat het over het hele tracé.”

“Voor ons was de keuze: het BAM-tracé met een snelweg door de stad, of het alternatieve tracé met een snelweg rond de stad.”

“Want zelfs nu de Oosterweelverbinding een tunnel wordt, zal dat niets veranderen aan het BAM-tracé zelf. Met een tunnel zal alleen het Eilandje gered worden, daar waar nu het MAS, het Red Star Line-museum en de grote sjieke lofts staan.”

“Al het verkeer door de tunnel zal nog steeds bovengronds komen aan het Sportpaleis en de Luchtbal en op de ring die door dichtbevolkte wijken als Dam, Luchtbal, Deurne en Borgerhout loopt. De meest kansarme wijken waar ook de meeste kinderen wonen.”

“Ons alternatief, het Meccano-tracé, is een halfmaanvormige bypass of snelweg ten noorden van de stad. Het komt erop neer dat de grootste verkeersstromen, namelijk het doorgaand verkeer dat vanuit het Waasland komt en richting de Kempen of Nederland moet, weggehouden wordt van de stad en van de stadsring.”

“Het gaat dus niet over willen we een brug of tunnel, maar willen we het doorgaand verkeer in de stad of rond de stad. In die zin is het BAM-tracé voor ons een slechte oplossing.”

Doorgaand verkeer uit de stad houden, klinkt toch logisch?

“Alle transporteconomen en experts op vlak van mobiliteit vinden het logisch om doorgaand verkeer uit de stad te houden. In Lyon, Wroc?aw en Stockholm vind je voorbeelden van hoe het ook anders kan. Ideeën van de jaren zestig, namelijk autosnelwegen door de stad, creëren niet alleen meer files, maar hebben een enorme negatieve impact op de gezondheid van de omwonenden.”

“Overal zijn beleidsmakers die fouten aan het herstellen en probeert men snelwegen weg te houden van de stedelijke woonkernen. Alleen Vlaanderen slaagt er blijkbaar niet in om die logica te volgen.”

Als het alternatief tracé logischer is en beter voor de volksgezondheid waarom blijft de Vlaamse regering dan vasthouden aan het BAM-tracé?

“Politici hebben elkaar in een houdgreep omdat ze vrezen voor gezichtsverlies. Daarnaast zijn er de voorcontracten met Noriant die in 2009 werden ondertekend. Men wil een deel van de werken aan Noriant geven en omdat te kunnen doen denken ze dat ze daarvoor per se moeten vasthouden aan het BAM-tracé.” 

Waarom kan de Vlaamse regering niet meer onder die contracten met Noriant uit? 

“De Vlaamse regering heeft in 2009 nog voor de volksraadpleging contracten ondertekend met bouwbedrijf Noriant. Dat was beter niet gebeurd. Ze wist maar al te goed dat de bouwaanvraag nog moest worden goedgekeurd en er veel protest is bij de bevolking.”

“Het Engelse studiebureau ArupSUM had daarenboven al gezegd dat het BAM-tracé geen goede oplossing is. De regering heeft zich vastgereden met die voorcontracten. Ze kan er niet meer onderuit en de schadeclaims kunnen oplopen tot een half miljard euro.”

Is er nog een uitweg voor de Vlaamse regering?

“Ja, er is een uitweg. Een onderzoekscommissie kan nagaan wat er allemaal is fout gelopen vanaf het moment dat men wist dat er bij de bevolking geen draagvlak was. Wat betreft schadeclaims vrees ik dat het te laat is. Noriant zal naar de rechtbank stappen.”

“Het is aan de Vlaamse regering om daar verantwoording voor af te leggen. De bevolking van Antwerpen mag niet het slachtoffer worden van politici die in 2009 contracten hebben getekend voor een project met te weinig draagvlak. Trouwens de helft van die politici zijn ondertussen al weg en over vijf jaar zijn ze allemaal weg.”

Wat zijn de plannen van stRaten-generaal?

“We wachten eerst het MER-advies af om verdere stappen te ondernemen. We zullen de politiek in ieder geval niet de kans te geven om de communicatie daarrond weer te manipuleren.”

“Het kan toch niet zijn dat we de ruimtelijke ordening, de leefkwaliteit en de mobiliteit in de grootste stad van Vlaanderen laten afhangen van politieke hoogmoed.”

take down
the paywall
steun ons nu!