Barack Obama: de man van verandering?
Obama, Economische crisis, VS, Financiële crisis 1011 -

Waarom Europa niet langer voor Obama kiest

donderdag 6 oktober 2011 12:10
Spread the love

Amerikaans president Barack Obama stelde onlangs voor dat Europa meer schulden zou moeten aangaan om de economie te stimuleren. Maar cheap money is net de grote oorzaak van de huidige crisis. Zowel in Europa als in de VS. Onze economie lijkt geen gebrek te hebben aan geld. Wel aan competitieve en waardevolle producten.

President Obama bekritiseert de lakse Europese houding. Volgens hem maakt voorzichtigheid de aanhoudende crisis alleen maar groter. Hij lijkt daarbij te vergeten dat alle ellende begon in zijn eigen land.

De malaise is grotendeels veroorzaakt door een gedachtegoed dat de economie de voorbije twintig jaar heeft gedomineerd. Het turbokapitalisme, ook wel neoliberalisme genoemd, met als enige regel dat elke regulering van de markt slecht is voor de groei. En zijn beter aanvaarde, maar daarom niet minder gevaarlijke, broertje: het turbo-Keynesianisme.

Amerikaanse economen, bankiers en ministers van Financiën hebben de ideeën van de Britse econoom John Maynard Keynes wel heel letterlijk genomen. Keynes bedacht dat je een een tijdelijke financiële crisis best bezweert met meer overheidsuitgaven. Zo werd de afgelopen decennia elke groeivermindering of beurscrash beantwoord met overheidssteun en lagere rentevoeten bij de centrale banken. Amerikaanse economen noemen dat een ‘kick-start’ of ‘spoedinjectie’ voor de economie.

De basis voor de volgende crash

Deze tactiek om groei te stimuleren, heeft de Amerikaanse economie de afgelopen jaren niet terug op de rails gekregen. Integendeel, ze lijkt recht op de afgrond af te stevenen. De Aziatische crisis in de jaren negentig, de internetzeepbel van rond de eeuwwisseling en recent het uiteenspatten van alle vastgoedzeepbellen.

De economische stimuleringsplannen van de overheden hebben meermaals een financiële crisis nipt vermeden door een volgende, nog grotere crash te veroorzaken. De voorbije tien jaar groeide het totale volume aan geleend geld maar liefst vijf keer sneller dan de reële economie.

Goedkoop geld werd zo de brandstof voor de uitspattingen van de financiële industrie in de VS. De lage interestvoeten zetten kredietverleners er toe aan om zelfs daklozen een hypotheeklening aan te praten. En maakten het voor investeringsbanken en complexe beleggingsfondsen makkelijker om de stabiele markt van verzekerings- en staatsbons te veranderen in casino’s.

Rockbottom

Nu spat de zeepbel uiteen. Maar de Amerikaanse regering trekt haar eigen beleid nog altijd niet in twijfel. Integendeel, ze doet er zelfs nog een schepje bovenop. Obama wilt het grotendeels gefaalde economische stimuleringsplan uit 2008 voortzetten met een nieuw programma. Ondertussen verklaart Ben Bernanke, voorzitter van de Federal Reserve of de Amerikaanse nationale bank, dat hij de komende jaren de economie wil blijven overspoelen met goedkoop geld.

Het echte probleem zou wel eens ergens anders kunnen zitten. De Amerikaanse economie heeft geen gebrek aan geld, maar aan competitieve producten. Het land heeft een kolossaal handelstekort. En toch leent de regering-Obama even veel geld als het bijna bankroete Griekenland.

‘Cheap’ is niets meer waard

Zelfs de financiële sector, niet vies van goedkoop geld, gelooft niet dat de VS op deze manier uit de crisis zal raken. Bernanke kondigde onlangs een nieuwe versie van haar lage rentevoeten aan onder de blitse naam ‘Twist’. Maar de beurzen reageerden met een diepe daling, in plaats van de verhoopte boost.

En nu raadt Obama de Europeanen dus aan om zijn twijfelachtige strategie te volgen. Volgens de president moet Europa meer schulden aangaan om zo de reddingsfondsen te verhogen, de economie te stimuleren en de euro te redden. Hij kiest niet alleen zelf voor gemakkelijk en goedkoop geld. De eens zo charismatische leider probeert nu ook de anderen mee te trekken in een monetair moeras.

Gelukkig hollen de Europeanen niet blindelings achter Obama’s bizarre logica aan. Het lijkt zinloos om schulden in te lossen door nog meer schulden te maken. De wereld heeft andere ideeën nodig voor echte verandering. En die ideeën zijn misschien niet in één goedkope campagneslogan te vatten.

Michael Sauga

Michael Sauga (°1959) schrijft sinds 2000 voor het Duitse weekblad ‘Der Spiegel’.

(Vertaald uit het Engels door Jan Ockerman)

Externe links

    * http://www.spiegel.de/international/world/0,1518,789624,00.html
     
    * http://www.telegraph.co.uk/finance/financialcrisis/8793010/Germany-slams-stupid-…
     

take down
the paywall
steun ons nu!