Waarom de relanceballon echt is leeggelopen

Waarom de relanceballon echt is leeggelopen

vrijdag 6 juli 2012 10:38
Spread the love

De heisa vorige week over de indexstudie van de Nationale Bank gaf weliswaar een andere indruk. Maar die index is in het kader van het relancedebat al lang van tafel.

We hadden even gehoopt dat dit ruimte zou geven om tot een sereen debat te komen over een rechtvaardiger en doelmatiger alternatief om de loonkost te verminderen.  Ik neem aan dat u inmiddels vertrouwd bent met onze benadering: niet de lonen, maar de lasten zijn te hoog.  Omdat ze te zeer wegen op de arbeid, doordat de andere inkomens en de vermogens teveel worden ontzien.  Kortom, we keken uit naar een debat over een alternatieve financiering van de sociale zekerheid die andere sociale groepen en in het bijzonder de vermogenden meer voor hun verantwoordelijkheid plaatst.  Niet alleen voor de rechtvaardigheid, maar ook omdat dit vanuit werkgelegenheidsoogpunt veel doelmatiger is.  Dat bevestigen ook Planbureau en Nationale Bank in een studie die ze presenteerden in april 2011. Een studie die (helaas veel minder vaak geciteerd wordt.  

Maar wat bleek? Loonkosten en loonlasten bleken ineens niet meer het eerste probleem. De positieve impact op de werkgelegenheid telde ineens niet meer toen duidelijk werd dat, als tegenprestatie voor de verlaging van de loonlasten, wat meer bijdrage zou kunnen gevraagd worden van andere inkomens en van de grote vermogenden. De index als bliksemafleider blijkbaar.

Die behoudsgezinde reflex zag je nadien ook in de wijze waarop de werkgevers een voorstel onthaalden van minister van Werk Monica De Coninck over de solidarisering van het brugpensioen van werkgeverskant. Dat is het ei van Columbus om werkgevers over de brug te krijgen om ouderen aan te werven. Nu aarzelen die soms uit vrees dat ze na enkele jaren opgezadeld zitten met de kost van brugpensioen. Dus doe je er best aan die kost om te slaan naar alle werkgevers. Zoals al geheel of gedeeltelijk gebeurt in diverse sectoren. De werkgevers leken altijd open te staan voor dit debat.  Maar kennelijk komen ze pas nu tot het besef dat solidarisering van het brugpensioen niet kan zonder een solidaire bijdrage van de werkgevers. In het voorstel van de minister ging het om een slim voorstel om een bijdrage te heffen op elk naakt ontslag van een oudere werknemer.  De werkgevers ontbonden echter alle duivels tegen dit voorstel.  En dus is ook die piste inmiddels van tafel.

Winnaars en verliezers

Nog een voorbeeld: een meer doelmatige inzet van de huidige steun aan ondernemingen. Dat zit trouwens in het regeerakkoord. Met als vlaggenschip de omzetting van de lineaire fiscale loonkostsubsidie (voor 1 procent van de lonen) in loonkostsubsidies met meer werkgelegenheidseffect, in het bijzonder voor laaggeschoolde werklozen. Als je dat per sector of bedrijf bekijkt, is dat uiteraard een verhaal van winnaars en verliezers. Globaal bekeken is het echter pure winst voor de economie en de samenleving, niet in het minst voor de werklozen. Dat heeft het Planbureau inmiddels haarfijn voorberekend. Met zelfs de verrassende vaststelling dat de verwerkende nijverheid er ook winst uithaalt.  Maar de werkgevers krijgen – omwille van een aantal verliezers – intern niet uitgelegd, zo blijkt. En dus zit ook dat dossier geblokkeerd.

En zo komt het dat van die vette vis nog maar een paar graten overblijven. Dewelke, dat gaan we komende week wellicht horen.  Hopelijk nog een paar van de interessante voorstellen van De Coninck.  Maar voor het overige voor elke partij wat wils: wat uit het KMO-plan van Laruelle, wat van het horecaplan van Crombez,… Naar de rest hebben we vooralsnog het raden. 

Voor het overige blijft het vooralsnog beperkt tot een werkafspraak met de sociale partners om een aantal relancethema’s in het najaar herop te nemen. De regering geraakt er niet uit en verwijst de moeilijkste dossiers dan maar door naar de sociale partners. Deels is dat een opportuniteit, meer nog een evidentie.  Want als het gaat om de financiering van de sociale zekerheid, om de welvaartsvastheid van de vervangingsinkomens , om het minimumloon, om de arbeidsmarkt en het arbeidsrecht, om de opleiding en de innovatie, dan zit je zeer dicht bij de kerntaken van de sociale partners. En op die terreinen geef je best wat ruimte aan de sociale partners.  De nieuwe regering dacht het anders aan te pakken bij het begin van de legislatuur, maar heeft tot zijn scha en schande ondervonden dat onbeheerste dadendrang niet de beste basis is voor goed bestuur.  

Het zal de moeilijkheidsgraad voor het najaar wel alleen maar vergroten. Tot nog toe waren er drie prioriteiten: welvaartsvastheid, begroting 2013 en interprofessioneel akkoord 2013-2014. Daar komt nu een werf bij: hoe op de meest doelmatige en rechtvaardige wijze de groei en de werkgelegenheid opkrikken. De regering geraakte er niet uit. Lukt het de sociale partners wel? Ik hoop echt van wel. Maar een duurzame oplossing voor meer groei en meer werk zullen we enkel maar vinden als alle inkomens, ook diegenen die nu te vaak de dans ontspringen,  bereid zijn om op een eerlijke en faire wijze hun bijdrage te leveren.

Marc Leemans – voorzitter ACV

take down
the paywall
steun ons nu!