Waarom ‘hacken’ we : over de voordelen van ongehoorzaamheid  Adam Dachis

Soms, indien regels in gebreke blijven, is ongehoorzaamheid nodig en goed.  Dat is de kern van de redenen waarom we hacken.  Hacken is een manier om onvrede uit te drukken, het raderwerk bloot te leggen en dan uiteindelijk beter te doen.  Waarom is dat zo belangrijk ?

Een groot deel van het huidige entertainment richt zich op vechtersbazen, seriemoordenaars en klassieke slechteriken.  Wat hebben ze gemeen ?  Ze promoten ongehoorzaamheid als een deugd.  Wat te vinden van een seriemoordenaar als Dexter uit de gelijknamige Amerikaanse televisieserie ?  Je kijkt omdat hij andere seriemoordenaars vermoordt, lees : ‘bad guys’.  Hij doet iets verkeerd, omdat goed gedrag niet kan bereiken wat gedaan moet worden (zie ook Batman).  Het is diezelfde houding, datzelfde soort onrust, dat allerlei vormen van  ongehoorzaamheid voedt.  En in het bijzonder is het de reden waarom we hacken.

Wat bedoel ik, als ik ‘hacken’ zeg
Hacking kan van alles beteken: van het meer onschuldige lifehacken (“verwijst naar onconventioneel gebruik van ICT en andere onlinehulpmiddelen die je helpen om te gaan met overvloed aan informatie”, zie wikipedia) tot het donkere spectrum waar mensen daadwerkelijk illegale acties uitvoeren.  Hier hebben we het over een grijze middenzone waar hacking tegen grote bedrijven ingaat, auteursrechten omzeilt en mensen uitdaagt om meer te doen met wat ze krijgen.  Hacken is een soort ongehoorzaamheid die zowel ontevredenheid met de status quo uitdrukt als er ook iets aan doet om tot verandering te komen.  Deze vorm van hacking en van ongehoorzaamheid is nuttig en goed.

De redenen voor ongehoorzaamheid
Het is moeilijk voor veel mensen om ongehoorzaamheid te rechtvaardigen, omdat het gepaard gaat met het breken van regels of zelfs van de wet.  Er is altijd een greintje onjuistheid aan ongehoorzaamheid, zelfs als het begaan wordt om de juiste redenen.  Hacking krijgt zo een slechte reputatie.  Om echt te begrijpen waarom hacken zo belangrijk is moeten we kijken naar haar roots : burgerlijke ongehoorzaamheid.  Het idee is al heel oud, maar Henry David Thoreau heeft het gepopulariseerd in zijn essay uit 1948 met de toepasselijke titel ‘Civil disobedience’ (burgerlijke ongehoorzaamheid).  Wikipedia vat het boek mooi samen : “Het stelt dat mensen regeringen niet moeten toestaan om hun geweten buiten spel te zetten of in slaap te sussen, en dat ieder de plicht heeft om te voorkomen dat een dergelijke berusting de overheid in staat stelt om onrecht te plegen.”

Waarom het iets uitmaakt

De geschiedenis kent talloze voorbeelden van de voordelen van burgerlijke ongehoorzaamheid : van Gandhi’s campagne voor onafhankelijkheid van het Britse Rijk (bv. de zoutmars), de burgerrechtenbeweging  in de jaren ’50 en ’60 in Amerika (bv. Rosa Parks), tot de meer recente homorechtenbeweging.  Na verloop van tijd is het makkelijk om te zien hoe elk van deze groepen rechten werd geweigerd en ze op strategische momenten voor ongehoorzaamheid kozen als middel om terug te vechten.  Het lijkt eenvoudig, maar onderdrukking enongehoorzaamheid zijn niet per se zo verschillend.  Zo kwamen de nazi’s aan de macht kwam in tijden van maatschappelijke onrust.  Ongehoorzaamheid speelde een belangrijke rol in Hitlers greep naar de macht.

Voor een meer hedendaags voorbeeld huiver ik om de vergelijking te maken tussen een actuele politieke beweging en het Derde Rijk.  Zo’n vergelijkingen lopen bij voorbaat mank.  Maar in plaats daarvan wil ik iets voorstellen dat een beetje controversieel is :  Antoine Dodson (van Bed Intruder fame) introduceerde in de V.S. een nieuwe iPhone-app die het mogelijk maakt zedendelinquenten op te sporen met behulp van de wonderen van ‘augmented reality’ (AR lijkt op virtuele realiteit, maar het grote verschil bestaat erin dat bij VR de ervaring van de echte wereld grotendeels wordt vervangen door een gesimuleerde fantasiewereld en bij AR een extra informatielaag aan de waarneming van de reële wereld wordt toegevoegd).  Vertrekpunt is dat zedendelinquenten slechte mensen zijn en dat we onze dierbaren kunnen beschermen, indien we weten waar deze mensen uithangen. (…)  Het is onze vaak emotionele reactie die op macht beluste lieden (in dit geval politici) de kans geven om een harde lijn te volgen en ons allemaal – zonder dat we het beseffen – in de positie van onderdrukkers te zetten.  Niet meedoen voelt dan aan alsof het ongehoorzaamheid is.  Maar eigenlijk is het dat niet.  Dit is een van de vele redenen waarom ‘ongehoorzaamheid’ juist noodzakelijk en onvermijdelijk is.

Waarom hacken we
Wat heeft dit nu allemaal met hacken vandoen ?  Laten we eens kijken naar twee voorbeelden : Napster en Apple.  Napster was het begin van het delen van muziek en draaide grotendeels rond het stelen van auteursrechtelijk beschermde muziek door ze online te delen met anderen. De Recording Industry Association of America (RIAA) speelde kort op de bal en deed grote inspanningen om zoveel mogelijk muziekdieven te vangen en te vervolgen.  Soms werden mensen terecht gepakt, maar vaak klaagde de RIAA mensen aan voor fouten die miniem of zelfs onbestaande bleken te zijn.

Het is alweer hetzelfde : een groep mensen reageert emotioneel, handelt zonder na te denken en kwetst zodoende onschuldige mensen.  Ondanks de repressieve reactie van de RIAA was bestandsuitwisseling een mooi voorbeeld van positieve ongehoorzaamheid.  (…)  De heksenjacht van de RIAA maakte onschuldige slachtoffers, maar het delen van bestanden (een simpele daad van burgerlijke ongehoorzaamheid) bracht een immense verandering teweeg in een reusachtige industrie.  

Dat leidt ons onvermijdelijk naar Apple, iTunes en iOS.  Apple herkende snel het verlangen van mensen om legaal in muziek te handelen en dus brachten ze de iPod en iTunes uit.  Uit iTunes groeide een muziekwinkel waar mensen legaal digitale audio-inhoud konden kopen.  Aanvankelijk werd de inhoud vergrendeld door een ‘digital rights management’ (DRM) kopieerbeveiliging.  Maar het systeem bleek zijn beperkingen te hebben en de muziekindustrie legde zich erbij neer.  Vandaag kun je via iTunes en vrijwel elke onlinemuziekwinkel muziek zonder DRM kopen.  De koper heeft de keuze om de muziek te delen met zoveel mensen als hij wil of om ze gewoon voor zichzelf te houden.  Aan jou de keuze wat je met je muziek doet.
(…)

We hacken want we willen het beter te doen.  We hacken want we willen het verlangen naar meer mogelijkheden demonstreren.  We hacken omdat we ziek en moe worden van gevangen te zijn in een net dat ontworpen is voor anderen.  We hacken omdat het leuk is.  Nu het internet steeds meer een wereldgemeenschap vormt, is hacken onze vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid.  Het is onze manier om hartstochtelijk af te breken en opnieuw op te bouwen, de radertjes in de war te brengen en ontevredenheid uit te drukken door verbetering aan te brengen.  Het gaat om het beter te doen, niet in de eerste plaats om de wet te overtreden.

De noodzaak tot ongehoorzaamheid bestaat in vele vormen.  Maar ze komt steeds voort uit een aanvoelen dat ons iets ontzegd wordt wat we hard nodig hebben.  Ongehoorzaamheid is niet altijd het juiste antwoord, maar het is wel enorm belangrijk.  We moeten blijven hacken, zolang we boos, gefrustreerd en ontevreden zijn met de statusquo.  We kunnen bij de pakken blijven zitten en klagen, of we kunnen in actie komen.  Voor mij is het een gemakkelijke keuze.

Deze getuigenis is een ingekorte versie.  Het hele verhaal is te vinden op http://lifehacker.com/5672997/the-benefits-of-disobedience-why-we-hack