Met het burgerinitiatief willen ze de Europese Commissie aansporen om:
- het gebruik van glyfosaathoudende onkruidverdelgers in Europa te verbieden.
- de toelatingsprocedure van actieve stoffen in pesticiden te herzien, en te garanderen dat de wetenschappelijke evaluaties uitsluitend gebaseerd zijn op gepubliceerde studies.
- bindende reductiedoelstellingen per lidstaat op te leggen om het pesticidengebruik in Europa aan banden te leggen.
Als er zich tegen eind 2017 minstens 1 miljoen mensen achter dit verzoek hebben geschaard, is de Europese Commissie verplicht om officieel te reageren binnen de 3 maanden.
“Beleidsbeslissingen moeten gebaseerd zijn op wetenschappelijk bewijs, dat publiek verifieerbaar is, en in geval van onzekerheid uitgaan van het voorzorgsprincipe (1)”, vindt prof. dr. Petra De Sutter van de Universiteit Gent, die het initiatief steunt.
De timing is niet toevallig. De Commissie moet zich dit jaar nog uitspreken over het al dan niet hernieuwen van de vergunning voor glyfosaat. Die beslissing had eigenlijk al vóór 30 juni 2016 genomen moeten worden, maar de lidstaten raakten het niet eens. Ook de analyse van de Europese Voedselautoriteit (EFSA) – dat glyfosaat waarschijnlijk niet kankerverwekkend is voor de mens – is omstreden omdat ze deels steunt op niet-gepubliceerde studies die de producenten zelf hebben besteld.
Ter herinnering: glyfosaat is het meest verkochte herbicide ter wereld. In maart 2015 bracht het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) van de WHO glyfosaat onder in de categorie ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’ (2). Er zijn ook aanwijzingen dat de stof hormoonverstorend werkt. Tot slot worden heel wat milieu- en bodemproblemen gelinkt aan het zwaar en herhaaldelijk gebruik van glyfosaathoudende onkruidverdelgers. Via de lucht, het water, de bodem, de planten en het voedsel wordt nagenoeg iedereen vandaag aan glyfosaat blootgesteld.
Het initiatief geniet de steun van tientallen organisaties in 15 landen, naast Greenpeace onder andere Pesticide Action Network, Health and Environment Alliance, Corporate Europe Observatory en WeMove.EU. In België gaat het om Bond Beter Leefmilieu, Nature & Progrès, Inter-environnement Wallonie, Natagora, Velt, La ligue des Familles en alle Belgische ziekenfondsen (die samen 11,2 miljoen mensen vertegenwoordigen).
Wie als burger mee wil ondertekenen, kan hiervoor terecht op de website Stop Glyfosaat.
Voetnoten:
(1) Het voorzorgsprincipe wordt vermeld in artikel 191 van het verdrag over het functioneren van de Europese Unie. Het wil een hoge mate van bescherming bieden voor consumenten, de volksgezondheid, maar ook voor het milieu (dieren en planten). Het principe kan worden ingeroepen wanneer een product mogelijk schadelijke effecten heeft, op basis van een wetenschappelijke evaluatie – zelfs als die evaluatie niet met voldoende zekerheid het risico kan bepalen.
(2) De onafhankelijke experten van het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) klasseerden glyfosaat in maart 2015 in de categorie “waarschijnlijk kankerverwekkend”. Dit agentschap stelt dat er bij de mens “beperkte bewijzen” en bij laboratoriumdieren “voldoende bewijzen” zijn dat glyfosaat kanker kan veroorzaken.
