De obsessie met Cuba

Senator Marco Rubio lijkt wel geobsedeerd door Cuba. Om de paar dagen gaat hij de sociale media op of bestookt de pers met zijn wens om de Cubaanse revolutie omver te werpen. In de afgelopen maanden heeft Rubio een sleutelrol gespeeld bij het oproepen voor anti-regeringsprotesten in Cuba.

Op 23 september tweette hij: “De dappere Cubanen hebben hun angst overwonnen om te protesteren tegen de dictatuur die hen onderdrukt. Holguín verheft zijn stem tegen de tirannie.”

Rubio verwees in zijn tweet naar een artikel over Holguín, waar “een groep Cubaanse burgers” van plan is om op 20 november een “mars tegen geweld” te houden. Het artikel verscheen in Diario de Cuba, een nieuwssite uit Miami, Florida, die tussen 2016 tot 2019 aanzienlijke financiering ontving van de National Endowment for Democracy (NED), een ‘onafhankelijke non-profitorganisatie’ die grotendeels wordt gefinancierd door het VS Congres.[1]

Diario de Cuba publiceert regelmatig nieuws met betrekking tot Marco Rubio’s standpunten tegen de Cubaanse regering. Volgens het artikel dat Rubio over de mars van 20 november deelde, is het initiatief gepromoot door een groep genaamd Archipiélago die dergelijke vreedzame betogingen in heel Cuba wil houden.

Rubio heeft zijn steun voor de mars uitgesproken en op 29 september tweette hij over een aanvraag om in Guantánamo een soortgelijke betoging te mogen houden op dezelfde dag. Toen deelde hij een artikel van de nieuwssite CiberCuba, die vanuit Florida en Spanje wordt beheerd.

Er zijn verschillende andere nieuwssites over Cuba die gefinancierd worden door de VS-regering en door stichtingen als de Open Society en NED, waaronder ADN Cuba, Cubanos por el Mundo, Cubita NOW, CubaNet, El Estornudo, Periodismo de Barrio, Tremenda Nota, El Toque, en YucaByte.

Deze websites en politici zoals Rubio voeren volop propaganda voor meer protesten in Cuba. Op 5 oktober promootte ook de regering van Biden deze agenda. De adjunct-staatssecretaris voor het westelijk halfrond Brian Nichols tweette: “De strijd voor een vrije pers en vrije meningsuiting gaat door in Cuba.”

Ondertussen, tijdens een evenement georganiseerd door het Georgetown Americas Institute, bekritiseerde Juan Gonzalez, de senior directeur voor het Westelijk Halfrond bij de Nationale Veiligheidsraad, de Cubaanse regering voor het arresteren van kunstenaars en betogers: “Als je artiesten in de gevangenis stopt omdat ze zingen en vrijheid eisen, is er iets mis met je”.

15 november

Op 9 oktober gaf de VS-ambassade in Havana een verklaring uit waarin zij kritiek uitte op het besluit van de Cubaanse regering om “in het hele land militaire oefeningen te houden op 18 en 19 november en die op 20 november worden afgesloten met de Nationale Defensiedag”, en noemde het “een schaamteloze poging om Cubanen te intimideren”.

De Cubaanse regering houdt deze oefeningen regelmatig om haar 11 miljoen inwoners voor te bereiden op verschillende scenario’s, variërend van een mogelijke VS-invasie tot natuurrampen. Militairen, leden van de burgerbescherming en leden van de bevolking doen er geregeld aan mee.

Daarom kondigde Archipiélago op haar Facebook-pagina aan dat de mars verplaatst zou worden naar 15 november, de dag waarop de Cubaanse autoriteiten naar verwachting de grens zullen openstellen voor het toerisme. Ondertussen hebben verschillende regeringsfunctionarissen en verkozenen in de VS hun steun betuigd aan wat nu de 15N mars wordt genoemd.

De eerste golf kwam van congresleden en senatoren, meestal kinderen van Cubaanse ballingen – die zich openlijk hebben ingezet voor de omverwerping van de Cubaanse revolutie. Op 10 oktober gaf ook Congreslid Maria Elvira Salazar uit Florida haar steun aan de 15N mars. De regering-Biden, zo vertelde zij de presentator van een nieuwsprogramma op een televisiezender in Miami, moet de Cubaanse demonstranten clandestiene internettoegang verschaffen.

Twee dagen later, op 12 oktober, bekritiseerde senator Rubio de Cubaanse regering voor het censureren van nieuws over de mars, terwijl op 15 oktober Congreslid Carlos Giménez van Florida, kind van Cubanen die landeigenaren waren vóór 1959, ook een tweet plaatste ter ondersteuning van de mars.

Giménez verwees naar een artikel van The Hill waarin naar 15N werd verwezen als een “protest voor burgerlijke vrijheden”. De andere senator uit Florida, Rick Scott, sloot zich daarbij aan en zei dat de VS-regering “niet aan de zijlijn kan blijven staan tijdens deze strijd voor vrijheid in Cuba”. Scott heeft in de Senaat een wetsvoorstel ingediend om de economische sancties tegen Cuba nog verder op te drijven. Ondertussen heeft de Cubaanse regering Archipiélago de toestemming geweigerd om de mars op 15 november te houden.

De druk wordt opgevoerd

Kort daarna, op 16 oktober, publiceerde het ministerie van Buitenlandse Zaken van de VS een verklaring waarin het besluit om “toestemming voor vreedzame protesten te weigeren” werd veroordeeld. Woordvoerder Ned Price van het buitenlandministerie twitterde op 16 oktober over de steun van de VS voor “vreedzame vergadering” door het Cubaanse volk, wat diezelfde dag werd geretweet door de ambassade in Havana.

Op 17 oktober tweette Nichols ook over de Cubaanse afwijzing van het 15N protest. Dit werd opnieuw geretweet door de ambassade in Havana en door Bradley Freden, interim permanent vertegenwoordiger van de VS bij de Organisatie van Amerikaanse Staten.

Op 20 oktober deelde Nichols een rapport van Human Rights Watch over de protesten in juli in Cuba om de regering nogmaals te bekritiseren voor het verhinderen van vreedzame betogingen. Twee dagen later, op 22 oktober, waarschuwde Gonzalez dat de VS maatregelen zouden moeten nemen indien Cuba het protest van 15N niet zou toestaan.

De sfeer is gespannen. De VS-regering en de Cubanen die in het Amerikaanse Congres zitten, proberen het terrein voor te bereiden voor acties in Cuba op 15 november. Zij zullen de druk opvoeren om de regering omver te werpen.

Ongeluk in scene gezet

In april 2021 gaf het National Security Archive topgeheime CIA-documenten over Cuba vrij. Daaruit blijkt dat de VS-regering in juli 1960 een plan beraamde om Raúl Castro te vermoorden door een piloot van Cubana Airlines te betalen om zijn vliegtuig te laten neerstorten.

Hooggeplaatste CIA-functionarissen die destijds deel uitmaakten van het agentschap (voormalig CIA-adjunct-directeur van plannen Tracy Barnes, voormalig CIA-hoofd van de divisie Westelijk Halfrond J.C. King en een voormalig CIA-officier in Cuba William J. Murray) werkten samen met de Cubaanse piloot (José Raul Martínez) om te zorgen voor een “dodelijk ongeluk” dat zou leiden tot de dood van Raúl Castro. De piloot heeft echter nooit de ‘gelegenheid’ gevonden om zo’n ongeluk uit te voeren.

De aanslag op het leven van Raúl Castro was één van de vele projecten van de Washington om de Cubaanse Revolutie omver te werpen, o.a. 638 pogingen om Fidel Castro te vermoorden én de invasie bij de Varkensbaai in 1961.

Bij het lezen van de CIA-documenten vanaf 1960, waarvan de meeste beschikbaar zijn in de leeszaal van de CIA, blijkt hoe clichématig – en toch gevaarlijk – de pogingen om de Cubaanse Revolutie omver te werpen waren. De aanloop naar 15N draagt alle sporen van deze geschiedenis, één griezelig complot zowel bekokstoofd als uitgevoerd door Washington en Miami.

Vijay Prashad is een Indiase historicus, redacteur en journalist. Hij is een hoofdredacteur en hoofdcorrespondent van de Globetrotter, directeur van Tricontinental: Institute for Social Research. Hij is tevens een senior vakgenoot aan het Chongyang Institute for Financial Studies, Renmin University in China, schreef meer dan 20 boeken, inclusief The Darker Nations and the Poorer Nations. Zijn laatste boek Washington Bullets werd vertaald als Imperialisme voor beginners (EPO, 2021), met een intro van Evo Morales. Zie de recensie ‘Imperialisme voor beginners’: maak kennis met de échte drijfveren van de VS in het buitenland.

Manolo De Los Santos is onderzoeker en politiek activist. Hij werkt als onderzoeker samen met Tricontinental: Institute for Social Research en is een Globetrotter/Peoples Dispatch fellow. Hij is mederedacteur van Comrade of the Revolution, verkrijgbaar bij 1804 Books en LeftWord Books.

Dit artikel verscheen eerder op cubanismo.be. Het is een vertaling van How US Interference in Cuba Creates a False Picture of its Society.

Note:

[1] Allen Weinstein, voormalige voorzitter van NED zei in een openhartige bui: “Veel van wat we tegenwoordig doen werd 25 jaar geleden in het geheim gedaan door de CIA” (nvdr).