De overeenkomst na afloop van de eerste VN-conferentie over duurzaamheid in 1992 bevatte 170 verwijzingen naar gender en een heel hoofdstuk over vrouwen, zegt Anita Nayar van Development Alternatives with Women for a New Era (DAWN) uit Manilla. “In de tekst van deze conferentie zijn er maar vijftig verwijzingen en die zijn afgezwakt. Ze zijn gebruikt als onderhandelingsmateriaal door landen.”
“Het gaat niet eenvoudigweg om het aantal verwijzingen, maar we constateren duidelijk onwil bij sommige landen om tot concrete actie over te gaan. Over de hele linie zijn de internationale afspraken over gendergelijkheid en vrouwemancipatie afgezwakt”, zegt Nayar. Over het recht op seksuele zelfbeschikking voor vrouwen wordt volgens haar niet gesproken in de tekst.
Vaticaan
Gita Sen van DAWN zegt dat tijdens de Rio+20 de vrouwenrechten zijn “wegonderhandeld.” “Het is duidelijk dat het slotdocument beïnvloed is door de oorlog van de Heilige Stoel (het Vaticaan) en sommige zeer conservatieve regeringen tegen vrouwenrechten.”
Eerder al uitte Gro Harlem Brundtland, voormalig premier van Noorwegen en voorzitter van de Brundtland Commissie die 25 jaar geleden het concept duurzame ontwikkeling introduceerde, kritiek op de top.
“De Rio+20-verklaring doet onvoldoende om de mensheid op het duurzame pad te krijgen, terwijl we het er tientallen jaren geleden al over eens waren dat dat essentieel is voor zowel de mens als de planeet”, zei Brundtland. Ze wees ook op de afwezigheid van zelfbeschikkingsrechten voor vrouwen in de tekst. “Dat is een stap achteruit vergeleken met eerdere overeenkomsten.”
Overconsumptie
“Dit document komt in de verste verte niet in de buurt van de toekomst die we echt willen, omdat het geschreven is vanuit de belangen van enkelen en niet van velen”, zegt Nathan Thanki van Earth, een van de jongerenleiders die afgelopen week in Rio de Janeiro protesteerde tegen de gang van zaken.
Noelene Nabulivou van Women’s Action for Change uit Fiji, wijst op de catastrofale impact van de klimaatverandering in de Pacific. “Er gaan dier- en plantensoorten verloren en de zeespiegel stijgt. Rio+20 wilde de ernst van de problemen niet erkennen.”
Nicole Bidegain van CEO-ICAE uit Uruguay zegt dat de groene economie eenvoudig het huidige ontwikkelingsmodel, gebaseerd op overconsumptie en productie, voortzet. “Hetzelfde mechanisme dat verschillende crisissen heeft veroorzaakt sinds 2008, wordt nu losgelaten op de natuur. Er bestaat genoeg bewijs van de negatieve invloed van financialisering van de natuur op vrouwenrechten en het levensonderhoud van mensen.”
Volgens Bidegain krijgt de private sector als bron van financiering voorrang boven de publieke sector. “En dat terwijl de private sector vooral inzet op maximale winst op korte termijn, niet op langetermijninvesteringen die nodig zijn voor sociale en duurzame ontwikkeling.”
