Voor de honderdste 'Dag van de Vrouw' in Burundi hebben het Burundese netwerk van verenigingen van personen met een handicap (Réseau des Associations des Personnes Handicapées du Burundi of RAPHB) en 'Les Vaillantes' een modeshow georganiseerd. Dat gebeurde in samenwerking met Handicap International (foto: M. Bacigalupo/VU - Handicap International).
Opinie, Nieuws, Wereld, Samenleving, Vrouwenrechten, Mensen met een handicap, Handicap International, Huiselijk geweld, Internationale vrouwendag, Hiv/aids, De week van het feminisme, VN-Commissie voor de Status van de Vrouw, Reproductieve gezondheid, International Disability and Development Consortium (IDDC), Genderproblemen - Damien Kremer

Vrouwen met handicap dubbel gediscrimineerd

Het risico op huiselijk geweld bij vrouwen met een handicap is dubbel zo groot als bij andere vrouwen. Ter gelegenheid van de Internationale Vrouwendag op vrijdag 8 maart neemt Handicap International deze vrouwen in bescherming en neemt ze het woord tijdens de 57ste VN-Commissie voor de Status van de Vrouw.

donderdag 7 maart 2013 15:35
Spread the love

“Omdat vrouwen met een handicap nog te vaak dubbel gediscrimineerd worden, moeten we in actie schieten en een vuist maken tegen deze onrechtvaardigheid”, zegt Muriel Mac-Seing, verantwoordelijke genderproblemen bij Handicap International.

Vrouwen met een handicap vertegenwoordigen 19,2 procent van de vrouwelijke wereldbevolking. Desondanks wordt hun zorgelijke situatie onvoldoende onder de aandacht gebracht. Nochtans komt de kwetsbaarheid van deze vrouwen duidelijk tot uiting in de weinige bestaande studies. (1)

80 procent van de vrouwen met een handicap op het Aziatische platteland bijvoorbeeld beschikt niet over de middelen om zelfstandig te kunnen leven (2) en is afhankelijk van familie en vrienden. De ervaring van Handicap International geeft eveneens aan dat vrouwen met een handicap het slachtoffer zijn van geweld en bovendien geen toegang hebben tot basisvoorzieningen (onderwijs, gezondheidszorg, werk, bescherming).

Geweld

Mensen met een handicap hebben 130 procent (3) meer kans om slachtoffer te worden van geweld dan mensen die geen handicap hebben (4). De bekendste problemen zijn huiselijk geweld (twee keer meer kans) en seksueel geweld.

“De kans op seksueel geweld bij vrouwen is zo hoog, onder meer omdat ze door hun handicap meestal heel afhankelijk zijn van een of meerdere volwassenen uit hun omgeving. Ook bepaalde sociale en culturele gewoontes, waardoor vrouwen en meisjes hun eigen seksuele en reproductieve gezondheid niet onder controle hebben, verhogen dit risico”, legt Muriel Mac-Seing uit, die bij Handicap International de problematieken rond HIV/aids, de bescherming van kinderen en de bescherming tegen gendergeweld onder handen neemt.

“In Afrikaanse provincies bijvoorbeeld zie ik vaak vrouwen met een handicap die het slachtoffer zijn van seksueel geweld. Door dit te verzwijgen uit angst zelf te worden gestigmatiseerd, zijn hun families vaak betrokken. Ze gaan uit van het principe dat vrouwen geen enkel recht hebben en een seksuele relatie dus niet mogen weigeren, zelfs wanneer de man dronken, agressief of HIV-positief is. HIV-infecties en ongewenste zwangerschappen vormen voor vrouwen en meisjes met een handicap een groot probleem.”

“Soms worden vrouwen met een beperking met geweld gesteriliseerd en gedwongen om gewenste zwangerschappen op te geven met de uitvlucht dat het voor hun eigen bestwil is”, betreurt Muriel Mac-Seing. Uit een studie van de Verenigde Naties blijkt dat 6 procent van de vrouwen met een handicap in de Indiase deelstaat Odisha (tot 2011 bekend als Orissa) tegen hun wil gesteriliseerd werd.

Discriminatie en stigmatisering

“Er is niet enkel rechtstreeks geweld”, benadrukt Muriel Mac-Seing. “Vrouwen met een handicap hebben vaak ook geen toegang tot basisvoorzieningen zoals gezondheidszorg, onderwijs of werk.”

Uit een studie in de Rwandese provincie Ouest, uitgevoerd door Handicap International (5), blijkt dat dit tot een vicieuze spiraal leidt. Door hen het recht op onderwijs te ontzeggen, kennen ze hun rechten niet en aanvaarden ze dus de mensonwaardige en gewelddadige situaties waarin ze terechtkomen.

De economische kwetsbaarheid die samenhangt met geslacht en handicap creëert bovendien een omgeving die mishandeling in de hand werkt en verarmt zowel de getroffen vrouwen met een handicap als hun families.

Actie ondernemen

“Actie ondernemen tegen geweld bij vrouwen en meisjes met een handicap moet dus een van de prioriteiten zijn van de campagnes van de Verenigde Naties”, stelt Muriel Mac-Seing namens het International Disability and Development Consortium (IDDC). Zij zal op 11 maart het woord nemen tijdens de 57ste VN-Commissie voor de Status van de Vrouw, die van 4 tot 15 maart in New York plaatsvindt.

In het kader van deze commissie zal het IDDC onder andere pleiten voor een gelijke toegang tot hulp. “De organisaties die hulp bieden aan slachtoffers van geweld verzamelen nog te vaak onvoldoende specifieke informatie over mensen met een handicap en kunnen geen oplossingen bieden die zijn aangepast aan de noden van vrouwen met een handicap”, legt Muriel Mac-Seing uit.

Dat is zeker het geval in crisissituaties: “In een noodsituatie, zoals in vluchtelingenkampen, zijn vrouwen met een handicap enorm kwetsbaar”, benadrukt Hélène Robin, verantwoordelijke voor de noodhulpacties van Handicap International.

“In hun specifieke behoeftes wordt niet voorzien (ze kunnen zich niet verplaatsen, hebben geen toegang tot voedselvoorziening en sanitaire voorzieningen). De kans om slachtoffer te worden van geweld ligt bovendien veel hoger. Dat is de reden waarom Handicap International erop toeziet dat de meest kwetsbare mensen, zoals zwangere en geïsoleerde vrouwen, toegang krijgen tot verzorging en voedselverdelingen, om zo te voorkomen dat ze nog zwakker worden.”

“In crisissituaties heeft een groot deel van de vrouwen met een beperking een mentale of zintuiglijke handicap of psychologische problemen”, zegt Hélène Robin.

“Een dove vrouw bijvoorbeeld, kan niet om hulp roepen, kan niet uiten waaraan ze behoefte heeft. En dat maakt haar extra kwetsbaar. Een vrouw met een mentale beperking die het slachtoffer is geworden van een verkrachting, wordt bovendien vaak niet geloofd. Vrouwen met een handicap moeten in crisissituaties dus in het bijzonder bescherming krijgen.”

Damien Kremer

Damien Kremer is coördinator communicatie & persattaché bij Handicap International vzw in Brussel

Noten:

(1) Violence against Women Report, 2012, United Nations Women

(2) Economic and Social Commission for Asia and the Pacific, Bangkok, 2003

(3) Lisa Jones and Al., Prevalence and risk of violence against children with disabilities: a systematic review and meta-analysis of observational studies, The Lancet, 12/06/2012.

(4) 70 procent van de vrouwen zijn in de loop van hun leven het slachtoffer van een vorm van geweld, 50 procent van het seksueel misbruik treft meisjes jonger dan 16 jaar (bron: UN Women, 2013)

(5) ‘Santé mentale communautaire et violences liées au genre dans la Province Ouest du Rwanda‘ Olivia Névissas, Handicap International, Juin 2012.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!